Η διαμονή των 45 μελών του Συλλόγου ήταν για κάποιους σε ξενώνα και για κάποιους άλλους στο κτίριο του ΕΤΑΚ
Ορειβατικό και πολιτιστικό ταξίδι στον Νομό Καστοριάς πραγματοποίησε από 4 έως 8 Ιαν. 2023 ο Ελληνικός Πολιτιστικός Ορειβατικός Σύλλογος Φυλής Αττικής. Σ’ αυτό συμμετείχε και ο γράφων, μέλος του ΕΠΟΣ Φυλής από εικοσαετίας. Η διαμονή των 45 μελών του Συλλόγου ήταν για κάποιους σε ξενώνα και για κάποιους άλλους (μεταξύ αυτών και του γράφοντος) στο κτίριο του Συλλόγου Διασωστών Άργους Ορεστικού, το οποίο είχε χαρακτήρα κανονικού ορειβατικού καταφυγίου (λόγω πολύχρονης πείρας διαβεβαιώ οτι είναι σκληρή η ζωή στα καταφύγια).
Το ταξίδι περιελάμβανε αναβάσεις στις κορυφές Λούτζερ και Γκολίνα την πρώτη ημέρα 5 Ιαν., ανάβαση στο τρομερό Τρικλάριο την δεύτερη 6 Ιαν., επίσκεψη στην Μοσχόπολη και Κορυτσά Αλβανίας την 7 Ιαν. και συμμετοχή στην διονυσιακή γιορτή Ραγκουτσάρια της Καστοριάς την ίδια ημέρα, ανάβαση στο όρος Ψαλίδα που δεσπόζει της λίμνης Καστοριάς την 8 Ιαν. και αυθημερόν επιστροφή.
Το πρόγραμμα εκτελέστηκε κατά γράμμα. Φθάσαμε αργά το βράδυ στο ψυχρό Άργος Ορεστικό και περιπετειωδώς τακτοποιηθήκαμε στα ράνζα και στις κουκέτες του Κέντρου Διασωστών, αφού πρώτα συναντηθήκαμε με τους τοπικούς φίλους μας, οι οποίοι τις επόμενες ημέρες θα μας συνόδευαν ως οδηγοί βουνού στα βουνά.
Η επομένη, 5 Ιαν. ήταν μια ηλιόλουστη ημέρα κατά την οποία με το λεωφορείο μεταφερθήκαμε (όσοι επιθυμούσαν να πραγματοποιήσουν την ανάβαση) στο χωριό Πισοδέρι (το οποίο ανήκει- κατά τα άλλα-στον γειτονικό Νομό Φλώρινας) και την 09.00 πμ. ξεκινήσαμε την πορεία, η οποία μετά την ανάβαση στις κορυφές Λούτζερ (1.919μ.) και Γκολίνα (1.929μ.) τελείωσε την 14.30 συμπληρώνοντας πεντέμισυ ώρες πορείας.
Η 6 Ιαν. ήταν η πλέον σκληρή ημέρα της αποστολής. Η ανάβαση στο όρος Τρικλάριο (1.910μ.) το οποίο δεσπόζει της Μικρής Πρέσπας άρχισε την 10.00 πμ. από το χωριό Βατοχώρι από όσους επιθυμούσαν να το ανέβουν (περίπου 25 άτομα). Μετά την ανηφορική διάσχιση δάσους οξυάς είδαμε την κορυφή στην οποία ήμαστε περί ώρα 12.30μμ. Η κατάβαση ήταν από μη σηματοδοτημένη περιοχή με κατεύθυνση την Μικρή Πρέσπα και περιελάμβανε τρεις ζώνες. Η πρώτη ήταν τα γυμνά μέρη μέχρι ένα δάσος οξυάς. Η δεύτερη ήταν το ίδιο το δάσος οξυάς με εύκολη και ευχάριστη πορεία μέσα σε ένα ονειρικό περιβάλλον. Η τρίτη και δυσκολότερη περιελάμβανε κατηφορική διάσχιση πυκνού δάσους βελανιδιάς με μπόλικα αγκάθια κέδρων, η οποία μας ταλαιπώρησε και μας αργοπόρησε. Αποτέλεσμα, αντί να φθάσουμε κανονικά στο παραλίμνιο χωριό Μικρολίμνη, φθάσαμε την 20.00 στην διασταύρωση του δρόμου Μικρολίμνη-Ψαράδες με φακούς επί των κεφαλών μας ακολουθώντας αγροτικό δρόμο, όπου μας παρέλαβε το λεωφορείο για Ψαράδες και ακολούθως για Άργος Ορεστικό, κατάκοπους, αλλά ευχαριστημένους μετά την δεκάωρη περιπέτεια.
Η επόμενη ημέρα 7 Ιαν. ήταν αφιερωμένη στην επίσκεψη στην Κορυτσά και στην Μοσχόπολη, μια ταπεινή ημιορεινή κωμόπολη σήμερα, ανθηρό κέντρο ελληνικού πολιτισμού και ελληνικής προκοπής κάποτε. Η Μοσχόπολη (σήμερα Βοσκοπόγιε) κατά τον 18ο αιώνα, ακόμη και πριν, διέθετε μια ακμαία ελληνική κοινότητα, η οποία είχε με το εμπόριο και άλλες επιχειρήσεις κάποιους από τους πιο πλούσιους Έλληνες της εποχής σε μια εποχή που ο ελληνικός λαός έκανε θαύματα και ο πατριωτισμός περίσσευε. Το πρώτο τυπογραφείο των Βαλκανίων θρυλείται οτι ήταν εκεί. Στην Μοσχόπολη υπάρχουν και λειτουργούν με Αλβανούς ιερείς 4 ναοί απαράμιλλης αρχιτεκτονικής κτισμένους με πέτρα που φιλοξενούν αγιογραφίες 300 ετών (χρειάζονται συντήρηση). Το τέλος της ευημερίας ήλθε με την Επανάσταση των Ορλωφικών στον Μωριά το 1770.
Οι πλούσιοι Έλληνες κατηγορήθηκαν οτι χρηματοδότησαν την αποτυχημένη Επανάσταση. Τούρκοι εντόπιοι αγάδες και Αλβανοί ληστοσυμμορίτες ανέλαβαν τα υπόλοιπα. Η Μοσχόπολη κατεστράφη και οι πλούσιοι την εγκατέλειψαν για άλλους πιο φιλόξενους τόπους, όπως η Οδησσός, η Βιέννη, η Βουδαπέστη. Ανάλογη τύχη είχαν και άλλες ευημερούσες κοινότητες, όπως το Σισσάνι και η Βλάστη Κοζάνης πάντα με τις ίδιες κατηγορίες. Όσο και αν οι κατηγορίες περί υποστήριξης των επαναστατών ευσταθούσαν, η αλήθεια είναι οτι η πραγματική αιτία της καταστροφής ήταν ο φθόνος Τούρκων και Αλβανών για την προκοπή των Ελλήνων, από την οποία οι ίδιοι ήταν αποκλεισμένοι ως ανεπίδεκτοι τότε μόρφωσης και προόδου.
Ο σπόρος όμως του Ελληνισμού ποτέ δεν φεύγει από τα μέρη όπου μεγαλουργεί. Όπως είπε και ο μέγας Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, οι ξένοι που έρχονται στον τόπο μας είναι σαν τα αρπακτικά πουλιά. Τσιμπάνε, τσιμπάνε από το σώμα μας, αλλά στο τέλος όμως πάντα κάτι μένει. Συναντήσαμε περιπατώντας στους δρόμους της Μοσχόπολης μια παρέα πολύ όμορφων κοριτσιών, οι οποίες μας δήλωσαν οτι είναι Ελληνίδες Βλάχες και ανήκουν στον εκτός Ελλάδος Ελληνισμό. Αυτά.
Ακολούθως επισκεφθήκαμε για μια ακόμη φορά την ωραιότατη Κορυτσά και θαυμάσαμε τον υπέροχο ορθόδοξο καθεδρικό ναό και το Μουσείο βυζαντινής τέχνης με εικόνες της εποχής της Τουρκοκρατίας και περιηγηθήκαμε στα σοκάκια της πόλης με την σπάνια αρχιτεκτονική. Η Κορυτσά ήταν πάντα κέντρο του αλβανικού εθνικισμού και πολλοί Αλβανοί πατριώτες εκτελέστηκαν εκεί από Οθωμανούς και Ιταλούς. Στους Έλληνες που υπήρχαν εκεί εδόθη η άδεια από το καθεστώς του Ενβέρ Χότζα να εγκαταλείψουν την Αλβανία προς Ελλάδα και πάμπολλοι άδραξαν την ευκαιρία το 1945 και έφυγαν. Σήμερα οι κατοικίες τους ενοικιάζονται σε άλλους ή έχουν πωληθεί. Ο Χότζα θεωρούσε τον Ελληνισμό ως εθνική απειλή και μετά την αποχώρηση των Ελλήνων (οι οποίοι ήταν εκεί από την εποχή του Βασιλέως Πύρρου) κατέκλυσε τις νότιες περιοχές με Αλβανούς μουσουλμάνους και έτσι η εθνική σύνθεση της κάποτε Βορείου Ηπείρου αλλοιώθηκε οριστικά και ριζικά υπέρ του αλβανικού στοιχείου. Λίγος σπόρος όμως πάντα μένει.
Η ομάδα το απόγευμα επέστρεψε στην Καστοριά, όπου μας περίμενε το βράδυ η ωραιότερη έκπληξη της εκδρομής. Τα Ραγκουτσάρια της Καστοριάς είναι ένα διονυσιακό έθιμο, καθαρά ελληνικό που ταιριάζει και στον χαρακτήρα των Ελλήνων. Κάθε αρχές Ιανουαρίου όλη η πόλη βγαίνει στους δρόμους της άνω πόλης ντυμένοι με παράξενες αμφιέσεις τύπου Απόκρεω και με ορχήστρες οργανοπαικτών τραγουδούν και χορεύουν όλοι μαζί και κατά ομάδες που συγκλίνουν σε κάποια πλατεία. Το κέφι είναι ξέχειλο, ό’τι προβλήματα και να έχει κανείς εκεί του φεύγουν. Έτσι είναι των Ελλήνων οι κοινότητες.
Το έθιμο κρατά από την εποχή των αρχαίων Μακεδόνων και είναι ελληνικό. Παρέμεινε ανέπαφο στο διάβα των αιώνων και των διαφόρων κατακτητών και είναι γνωστό και στην υπόλοιπη Ελλάδα. Καταπληκτικό. Απορία γράφοντος. Αν κάνουν κάτι τέτοιο τον Ιανουάριο, τότε τι κάνουν τις Αποκριές;
Η εκδρομή έκλεισε την 8 Ιαν. με τρίωρη ανάβαση στο χαμηλό όρος Ψαλίδα που δεσπόζει της Καστοριάς και της λίμνης Ορέστειας (Καστοριάς) και επιστροφή στην Αθήνα (ο γράφων κατέβηκε στα Τρίκαλα). Μια ακόμη εκδρομή του ΕΠΟΣ Φυλής τελείωσε με επιτυχία και με ωραίες αναμνήσεις με μια καλή παρέα καλλιεργημένων και ευχάριστων ανθρώπων, φίλων του γράφοντος από τα παλιά. Εις το επανιδείν.
Ο γράφων εδώ δράττεται της ευκαιρίας να κάνει μια σύντομη αναφορά στην Ιστορία της Μακεδονίας μιας και ευρεθήκαμε για μια φορά ακόμη στα εδάφη της. Όπως γίνεται πάντα μόνο το βάθος χρόνου της Ιστορίας θα μας δείξει πως έγινε αυτό το μέρος ελληνικό και ποια ήταν η πορεία του.
Συνέχεια στο trikalaenimerosi.gr