Καστοριά

«Μαζεύουμε τσάκανα, τα κάνουμε έναν κούπο και την Κυριακή το βράδυ ανάβουμε την μπουμπούνα μας» (της Σόνιας Ευθυμιάδου)

Πόσο λυπήθηκα χτες, ακούγοντας ένα παιδί να ρωτάει πότε θα φέρει ο Δήμος τα ξύλα για τη φωτιά της γειτονιάς του. Γιατί ως πριν από ελάχιστα χρόνια ήταν μεγάλη η χαρά που σκόρπιζε η εικόνα των παιδιών που μάζευαν παρέες-παρέες τα ξύλα για τις φωτιές-ιδού και μια αδιάσειστη απόδειξη:
“Παρασκευή 15 Μαρτίου 2002
Αποκριά. Μια Αποκριά που δε γιορτάζεται όπως στ’ άλλα μέρη όπου μασκαρεύονται, αλλά μια αλλιώτικη Αποκριά, με το δικό της χρώμα, έτσι καθώς στον τόπο μας γιορτάζεται με το δικό της εντελώς ξεχωριστό τρόπο: μπουμπούνες και χάσκαρης.
Σήμερα η μικρή συνόψισε το έθιμο της μπουμπούνας, σε μια επιγραμματική φράση:
«Μαζεύουμε τσάκανα, τα κάνουμε έναν κούπο και την Κυριακή το βράδυ ανάβουμε την μπουμπούνα μας».
Όπου “τσάκανα” είναι τα ξερά κλαδιά, τα “λαίμαργα” που αφαιρούνται από τα δέντρα με το κλάδεμα, “κούπος” είναι ο σωρός, η στοίβα, και “μπουμπούνα” λέγεται η φωτιά.
Η φράση της Χριστίνας τα φανέρωσε όλα. Και το πρώτο πρόσωπο του πληθυντικού που χρησιμοποίησε στα ρήματά της φανέρωσε και τον παρεΐστικο χαρακτήρα του εθίμου: τα παιδιά όλες αυτές τις μέρες που μαζεύουν τα τσάκανα δουλεύουν ομαδικά, παρέες-παρέες.
Όσο για τις ιδιωματικές λέξεις, τις χάρηκα ιδιαίτερα πολύ. Γιατί, αν στο χωριό μας πεις: «μαζεύουμε ξερόκλαδα, τα κάνουμε έναν σωρό και ανάβουμε φωτιές», είναι σίγουρο πως δύσκολα θα μπορέσει κάποιος να καταλάβει τι ακριβώς εννοούμε(…)”.
Από το βιβλίο μου «Με τη σάκα τους φορτωμένη αλήθειες», εκδ. Καλυψώ, 2003
Στη φώτο μπουμπούνα στο Μαυροχώρι το 2020.
Από το Facebook της Σόνιας Ευθυμιάδου

Back to top button