Η ομάδα “The Lakers” της Στ’ τάξης του 6ου Δημοτικού Σχολείου Καστοριάς συμμετείχε με επιτυχία στο πρόγραμμα “Climate detectives” του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (European Space Agency, ESA).
Ο οργανισμός δεν απονέμει βραβεία, αλλά δημοσιεύει μόνο τις εργασίες που διακρίνονται.
Υπεύθυνη εκπαιδευτικός: Πολυξένη Λιάνου
Project topic: Rivers & Lakes
Project title: The lake of Kastoria with a different view
Team: The Lakers
6th Primary School of Kastoria Kastoria Greece
Μεταβολές που παρατηρούνται στη λίμνη της Καστοριάς (Ορεστιάδα) σε συνάρτηση με κλιματικές παραμέτρους
Στο πλαίσιο του πρότζεκτ ερευνήθηκαν μεταβολές της λίμνης Ορεστιάδας ως προς τη στάθμη, την επιφανειακή θερμοκρασία, τη θερμοκρασία της παράκτιας ζώνης, τόσο συγκρίνοντας τα δεδομένα μηνών-εποχών του ίδιου έτους, όσο και δεδομένα διαφορετικών ετών. Αρχικά ασχοληθήκαμε με τη στάθμη του νερού της λίμνης, την οξύτητα, τους μικροοργανισμούς, τη θερμοκρασία, τη βροχόπτωση, τη χιονόπτωση, όμως τελικά εστιάσαμε στο πάγωμα της επιφάνειας του νερού της λίμνης, για το οποίο συγκεντρώσαμε κι αναλύσαμε δεδομένα που αντλήσαμε από μετρήσεις εδάφους της ομάδας μας, τοπικούς φορείς, τοπικά blogs, βιβλία, μαρτυρίες και προσωπικά αρχεία ιδιωτών, αλλά και δορυφόρων. Μελετήσαμε το αρχείο καιρού της Καστοριάς και την κλιματική σύγκριση μέσω των διαγραμμάτων του meteoblue. Αναζητήσαμε εικόνες κι άλλα στοιχεία στον EO Browser. Συνδυάσαμε διαφορετικές μεθόδους και ποικιλία μέσων, ώστε να συλλέξουμε όσο το δυνατόν περισσότερα, ποιοτικότερα και καταλληλότερα δεδομένα. Συνεργαστήκαμε με ειδικούς επιστήμονες και τοπικούς φορείς. Επισκεφθήκαμε το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Καστοριάς και πραγματοποιήσαμε έρευνα πεδίου με την καθοδήγηση των υπεύθυνων του προγράμματος που παρακολουθήσαμε.
Ήταν αρκετά δύσκολο να βρούμε τα απαραίτητα στοιχεία μέσω δορυφόρων σε διαδικτυακές πλατφόρμες, ειδικότερα για παλαιότερα έτη. Σε αρκετές περιπτώσεις αναζητήσεων δεν υπήρχε κανένα αποτέλεσμα. Ο συνδυασμός ποικίλων μεθόδων και μέσων, όπως περιγράψαμε στην περίληψη, αποδείχθηκε η καλύτερη λύση. Η έρευνά μας μάς οδήγησε στο εξής γενικό συμπέρασμα: παλαιότερα, η επιφάνεια της λίμνης πάγωνε συχνότερα (περισσότερους χειμώνες), νωρίτερα τον χειμώνα και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Οι μεταβολές των μετεωρολογικών συνθηκών, η μεταβολή του παγκόσμιου κλίματος αποτυπώνονται και στη λίμνη της Καστοριάς. Η άνοδος της θερμοκρασίας, σε σύγκριση με παλαιότερα χρόνια είναι εμφανής στις μεταβολές της κατάστασης της επιφάνειας της λίμνης, όπως συμπερασματικά οδηγούμαστε μέσω της έρευνάς μας. Περασμένες δεκαετίες, οι Καστοριανοί αξιοποιούσαν την παγωμένη λίμνη για τις μετακινήσεις τους, καθώς επίσης και για δραστηριότητες αναψυχής. Στους σύγχρονους χειμώνες, σπάνια η επιφάνεια παγώνει σε βαθμό που θεωρείται (οριακά) ασφαλής για περπάτημα σε απόσταση μέχρι λίγων μέτρων από την ακτή. Η μεταβολή του κλίματος είναι γεγονός που μας προβλημάτισε από την αρχή της εν λόγω έρευνας, όμως εξακολουθεί να μας προβληματίζει. Γι’ αυτόν τον λόγο, θεωρούμε πως αποτελέσματα παρόμοιων ερευνών θα πρέπει να δημοσιοποιούνται, ώστε ευρύτερο κοινό να ενημερώνεται και να λαμβάνει συλλογικά δράση με σκοπό την επίλυση του προβλήματος.
Ενέργειες που θα βοηθήσουν στη μείωση του προβλήματος
Έχοντας αποκτήσει νέες γνώσεις, έχοντας οδηγηθεί σε νέους προβληματισμούς κι έχοντας βρει τρόπους να συνεισφέρουμε στην επίλυση των προβλημάτων που εντοπίσαμε, αποφασίσαμε να διευρύνουμε τη δράση μας πέρα από το πλαίσιο του εν λόγω project. Αρχικά, η δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων της έρευνάς μας κρίνεται απαραίτητη, ώστε ευρύτερο κοινό να ενημερωθεί. Για τη μείωση των προβλημάτων που απορρέουν από την κλιματική αλλαγή, θα πρέπει οι πολίτες να λάβουμε μέτρα, αφού πρώτα ενημερωθούμε από έγκυρες πηγές. Ο ουσιαστικός προβληματισμός που θα προκύψει από την επιμόρφωση και τη διερεύνηση του ζητήματος, θα εντείνει τον προβληματισμό μας και θα μας ενεργοποιήσει. Οι δράσεις θα πρέπει να είναι συντονισμένες και συλλογικές, χωρίς αυτό να σημαίνει πως ο καθένας δεν έχει τη δύναμη να ενεργήσει ατομικά, ώστε να προσφέρει με τον τρόπο του στην επίλυση του προβλήματος. Ενέργειες σε τοπικό επίπεδο είναι συνήθως ευκολότερες κι αρκετά αποδοτικές. Καλό θα είναι να αναζητούμε πληροφορίες και να εκφράζουμε το ειλικρινές ενδιαφέρον μας για εκπαίδευση για τα συγκεκριμένα θέματα, στα οποία θα δείχνουμε τη δέουσα προσοχή και τον αρμόζοντα σεβασμό. Η κλιματική αλλαγή έχει αντίκτυπο παντού, σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής στον πλανήτη μας κι αποτελεί θέμα προβληματισμού που μας αφορά όλους κι όλες. Μπορούμε να επιβραδύνουμε την πορεία της κλιματικής αλλαγής, ενδεχομένως και να την αντιστρέψουμε, να σώσουμε τον πλανήτη που μας φιλοξενεί και να ζήσουμε ποιοτικότερα.
Κατεβάστε την εργασία σε αφίσα από ΕΔΩ
Η εργασία είναι δημοσιευμένη στο climatedetectives.esa.int όπου υπάρχει και στην αγγλική γλώσσα
