Η μόνιμη έκθεση που στήθηκε στο ύψωμα «Σκάλα» στον Γράμμο όπου λειτουργούσε το Νοσοκομείο του ΔΣΕ, είναι ένα εγχείρημα που όμοιό του δεν υπάρχει.
Ο επισκέπτης καθώς βαδίζει δίπλα στα κτίσματα της μεγάλης νοσοκομειούπολης του ΔΣΕ, έχει την ευκαιρία πλέον να αντικρίσει βήμα βήμα μια σειρά από πλούσια ντοκουμέντα – αρκετά από αυτά παρουσιάζονται για πρώτη φορά – φωτογραφίες, χάρτες και μαρτυρίες για την κατασκευή, τη λειτουργία αλλά και τις εργασίες ανάδειξης του Νοσοκομείου του ΔΣΕ στον Γράμμο.
Το νοσοκομείο αποτελούσε τις μέρες που λειτουργούσε μια πραγματική πολιτεία. Η κατασκευή και η λειτουργία του εκείνη την εποχή αποτελούσαν έναν πραγματικό άθλο. Χτίστηκε μέσα σε συνθήκες σφοδρών μαχών, έτσι ώστε να παραμείνει κρυφό από την αεροπορία και τους ανιχνευτές του αντιπάλου, και έτσι παρέμεινε για πολλά χρόνια. Στη συνέχεια κρύφτηκε ακόμα περισσότερο, από το κάλυμμα του χρόνου ο οποίος πήρε υλική μορφή και «έκρυψε» τα δεκάδες κτίσματά του με τόνους χώματος και την χαρακτηριστική πυκνή βλάστηση του Γράμμου.
«Τι μπορεί να φτιάσει ο λαός όταν το καταλαβαίνει δικό του»
Το υπαίθριο μουσείο είναι πλέον μια πραγματικότητα. Μετά από κοπιαστική προσπάθεια, στην οποία συμμετείχαν με μπόλικη εθελοντική δουλειά μέλη και φίλοι του Κόμματος από όλη τη χώρα, όπως και οι ντόπιοι που αγκάλιασαν το εγχείρημα, στηρίζοντάς το με κάθε τρόπο. Ετσι, τα λόγια του Νώντα Σακελλαρίου, του διευθυντή της Υγειονομικής Υπηρεσίας του ΔΣΕ, με τα οποία ξεκινά και η διαδρομή του μουσείου, παίρνουν σάρκα και οστά, σαν ένα χρέος που εκπληρώνεται: «Εγινε μια αντάρτικη νοσοκομειούπολη πολύ καλή. Ισως θα υπάρχει και τώρα, έστω και κατεστραμμένη, που θα μπορούν οι νεότεροι να την επισκέπτονται και να θαυμάζουν τι μπορεί να φτιάσει ο λαός όταν το καταλαβαίνει δικό του».
Ολοι μπορούν πλέον να τη θαυμάσουν. Μέσα από το υλικό της μόνιμης έκθεσης του υπαίθριου μουσείου, που βρίσκεται σε πάνελ που έχουν τοποθετηθεί κατά μήκος του μονοπατιού που συνδέει τα κτίσματα. Εκεί, τα ντοκουμέντα και η ίδια η ιστορία που πραγματεύονται συνομιλούν στον ίδιο χώρο, δίνουν την ευκαιρία ο επισκέπτης να αντικρίσει αμέσως όσα αποτυπώνονται στις μαρτυρίες.
Ο δρόμος μέσα στο δάσος συνεχίζει και αρχίζει κανείς να αντιλαμβάνεται τις αντίξοες συνθήκες στις οποίες υπηρέτησαν οι μαχητές της Υγειονομικής Υπηρεσίας του ΔΣΕ. Τα πρώτα φωτογραφικά ντοκουμέντα δείχνουν το πώς έφταναν οι λαβωμένοι μαχητές στο νοσοκομείο. Τραυματιοφορείς, οι περισσότερες νέες γυναίκες, μετέφεραν με τα χέρια στα φορεία τραυματίες ανάμεσα στις κορυφογραμμές του Γράμμου για πολλά χιλιόμετρα.
Συνέχεια στο 902.gr