Η ενδυνάμωση των μυών του “πυρήνα”, αποτελεί πλέον βασική προτεραιότητα στη θεραπεία και στην πρόληψη μυοσκελετικών πόνων & τραυματισμών του ανθρώπινου σώματος.
Ποιοι είναι οι μύες του πυρήνα;
Αν φανταστούμε το ανθρώπινο σώμα με τη μορφή ενός LEGO (εικ.1), το κεντρικό του τμήμα αποτελεί τον “πυρήνα” (core) του ανθρώπινου σώματος. Όταν λέμε “πυρήνα” του ανθρώπινου σώματος, αυτός περιλαμβάνει:
- Το κάτω μέρος της πλάτης
- Τη λεκάνη, και
- Το ισχίο
Διαμορφώνοντας το οσφυοπυελικό & ισχίου σύμπλεγμα – Lumbopelvic hip complex (LPHC). Το LPHC, συνδέει τα άνω & κάτω άκρα του ανθρώπινου σώματος, και χρησιμεύει ως άμεσος κρίκος στη μεταφοράενέργειας κατά μήκος της κινητικής αλυσίδας (Kibler et al. 2006).
Όσο πιο σταθεροί, δυνατοί ισορροπημένοι και ελαστικοί είναι οι μύες του LPHC, τόσο πιο εύκολα μπορούμε να κινήσουμε και να ελέγξουμε το τμήμα αυτό. Αντίθετα, όταν οι μύες του LPHC είναι αδύναμοι, τότε αυτό είναι ένα θεμελιώδες πρόβλημα που δημιουργεί αναποτελεσματικές κινήσεις και κίνδυνο εμφάνισης πολλών τραυματισμών και πόνων.
Λειτουργική ανατομία των μυών του LPHC
Για να καταφέρει ένας επαγγελματίας της υγείας & της άσκησης, να δουλέψει με ασφάλεια & αποτελεσματικότητα του μύες του “πυρήνα” ενός ασθενή, θα πρέπει να γνωρίζει καλά τη λειτουργική ανατομία και τους μηχανισμούς σταθεροποίησης του LPHC.
Αυτοί οι μηχανισμοί σταθεροποίησης, είναι:
Α) Το τοπικό σύστημα σταθεροποίησης, το οποίο περιλαμβάνει:
- τους εν τω βάθη μύες που είναι υπεύθυνοι κυρίως για τη σταθεροποίηση μεσοσπονδύλιων διαστημάτων, και
- του μύες που είναι υπεύθυνοι για τη στάση του σώματος.
Β) Το περιφερειακό σύστημα σταθεροποίησης, το οποίο περιλαμβάνει τους μύες που συνδέουν τη Σ.Σ με τη λεκάνη (τετράγωνος οσφυϊκός, λαγονοψοϊτης, ορθός κοιλιακός, μέσος γλουτιαίος, προσαγωγοί). Οι μύες αυτοί, παρέχουν σταθεροποίηση και κινητικό έλεγχο στον κορμό του ανθρώπινου σώματος κατά τις κινήσεις του, αλλά και κατά τις στατικές του θέσεις.
Γ) Το σύστημα κίνησης, το οποίο περιλαμβάνει του μύες που συνδέουν τη Σ.Σ με τα άκρα του ανθρώπινου σώματος (πλατύς ραχιαίος, τετρακέφαλος, δικέφαλος μηριαίος, γλουτοί). Οι μύες αυτοί δημιουργούν την κινητήρια δύναμη του ανθρώπινου σώματος και η καλή συναρμογή – συνεργασία αυτών των μυών, βελτιώνει την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα των κινήσεων του ατόμου.
Σταθεροποίηση του “πυρήνα”
Η σταθεροποίηση του “πυρήνα”, παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στη πρόληψη και στη θεραπεία των χρόνιων μυοσκελετικών πόνων, διότι οι μύες του “πυρήνα” όχι μόνο ενισχύονται, αλλά και εκπαιδεύονται στο να ενεργοποιούνται άμεσα πριν από την εκτέλεση οποιαδήποτε κίνησης. Αυτή είναι μία ικανότητα, η οποία προστατεύει το άτομο από τυχόν τραυματισμό ή μυϊκό «πιάσιμο». Επίσης η σταθεροποίηση του “πυρήνα”, εκτός από την ομαλή και συντονισμένη κίνηση, συντελεί και στην καλή αναπνοή, και γενικότερα στη βελτίωση της λειτουργίας του ανθρώπινου σώματος.
Τι ορίζουμε όμως, ως σταθεροποίηση του “πυρήνα”;
Ορίζουμε την ικανότητα του LPHC, να ελέγχει την κίνηση του κάτω κορμού (μέση) και την ικανότητα να διατηρεί τη σταθερότητα της Σ.Σ μετά από μία σκελετική διαταραχή.
Πω επιτυγχάνεται αυτό;
– Με το θωρακοοσφυικό (TLF) μηχανισμό σταθεροποίησης, και
– Με το μηχανισμό Ενδοκοιλιακής πίεση (IAP).
Ο θωρακοοσφυικός (TLF)μηχανισμός, είναι μία περιτονιακή δομή η οποία εκτείνεται προς διάφορες κατευθύνσεις έχοντας τη μορφή τεντωμένων σχοινιών. Μάλιστα τα «σχοινιά» αυτά, θα πρέπει να έχουν την απαιτούμενη ελαστικότητα ώστε να σταθεροποιούν το κάτω μέρος της πλάτης, δηλαδή τη μέση. Το θωρακοοσφυικό σύστημα, προστατεύει επίσης το ανθρώπινο σώμα κατά την ακραία στροφή και κάμψη του κορμού.
Ο μηχανισμός Ενδοκοιλιακής πίεση (IAP), έχει τη μορφή ενός μπαλονιού όπου τα δύο του έμβολα είναι το διάφραγμα & το πυελικό έδαφος, τα οποία πιέζοντας το ένα το άλλο αυξάνουν την πίεση στην κοιλιακή κοιλότητα. Με τον τρόπο αυτό το κέντρο του ανθρώπινου σώματος, μετατρέπεται σε μια ελαστική μπάλα η οποία αντιστέκεται τέλεια στην υπερβολική συμπίεση και την ανεξέλεγκτη ολίσθηση των σπονδύλων μεταξύ τους.
Όλα τα παραπάνω αποτελούν τους λόγους για τους οποίους οι παγκόσμιες κατευθυντήριες θεραπευτικές γραμμές, θεωρούν τη σταθεροποίηση του “πυρήνα”, ως την καλύτερη πρόληψη & θεραπεία χρόνιων πόνων & τραυματισμών.
Βέβαια όλη αυτή η διαπίστωση μπορεί να ακούγεται απλή, αλλά δεν είναι. Και αυτό γιατί, ο σχεδιασμός και η εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου και αποτελεσματικού προγράμματος εκπαίδευσης & σταθεροποίησης του “πυρήνα”, απαιτεί από τον επαγγελματία υγείας & άσκησης, να έχει την κατάλληλη εκπαίδευση και γνώση, ώστε να μπορεί να ενεργοποιήσει και να διαχειριστεί όχι μόνο τους επιφανειακούς μύες, αλλά κυρίως τους εν τω βάθη.
Στο Functional Movement η σταθεροποίηση του “πυρήνα”, αποτελεί το πιο σημαντικό και κύριο μέρος των θεραπειών που εφαρμόζουμε, βοηθώντας τους ασκούμενούς μας να διορθώσουν τη στάση του σώματός τους, αλλά και να απαλλαγούν από χρόνιους μυοσκελετικούς πόνους.
Αν υποφέρετε από χρόνιους πόνους ή αν θέλετε να αποκτήσετε μία σωστή στάση σώματος και ένα λειτουργικό χωρίς πόνους σώμα, μην διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας, για να σας βοηθήσουμε.
Παγούνης Νικόλαος
Κινησιολόγος – Κινησιοθεραπευτής
Εξειδίκευση στην Ιατρικής της Άσκησης
& στην Αθλητική Φυσικοθεραπεία
International Certificate in Osteopathic &
Chiropractic Manipulation