Μια ακόμη σπάνια φωτογραφία από το αρχείο του Δημήτρη Τσουρτσούλα
Σχολιάζοντας ο Μπάμπης Παπαθανασίου αναφέρει για τους επίσημους που εμφανίζονται στις πρώτες σειρές:
Θα αποτολμήσω την αναγνώριση ορισμένων προσώπων, των πρώτων δυο σειρών, αν και με εξαιρετική επιφυλακτικότητα, καθώς η καθαρότητα της φωτογραφίας δεν βοηθάει πολύ.
Ξεκινώντας από αριστερά, το πρώτο άτομο στη γωνία μοιάζει αρκετά με τον γιατρό και πολιτικός Μιχαήλ Τυπάδη από το Άργος Ορεστικό, αν και μάλλον δεν είναι αυτός. Δίπλα του δεξιά, με την μεγάλη λευκή γενειάδα, αναμφίβολα ο Ιωάννης Γραμματικός Παπαμαντζάρης. Αν και παραιτήθηκε από την θέση του γραμματικού το 1874, συνέχισε να αποτελεί σημαντική προσωπικότητα, καθώς υπήρξε μεταξύ άλλων, μέλος της επιτροπής εκκλησιαστικών κτημάτων. Ο Παπαμαντζάρης πέθανε το 1906, χρονιά που πρέπει να είναι το ανώτερο όριο χρονολόγησης της φωτογραφίας.
Ανάμεσα στους δυο πιθανόν βλέπουμε τον Διαμαντή Ρούμπα που ήταν και μέλος του “Συσσιτίου”. Δυο θέσεις δεξιά του Παπαμαντζάρη, αναμφίβολα ο αρχιμανδρίτης Πλάτων Αϊβαζίδης. Ήρθε στην Καστοριά το 1899 και από την επόμενη χρονιά που ήρθε ο Καραβαγγέλης υπήρξε δεξί του χέρι, ακολουθώντας τον και μετά στην Αμάσεια.
Αφήνοντας για το τέλος τον Μητροπολίτη δεξιά, προχωράμε άλλη μια θέση. Η θέαση της πλούσιας στολής, μάλλον μας οδηγεί πως πρόκειται για τον τοπικό καϊμακάμη ή ίσως άλλον ανώτερο Οθωμανό αξιωματούχο. Αν είναι ο καϊμακάμης και με βάση την χρονολόγηση που θα καταλήξω τότε συναντάμε τα ονόματα Ισμαήλ Κεμάλ εφέντης ή Σουλεϊμάν Χιφζί εφέντης ή Μεχμέτ Ταχσίν μπέης.
Στην πίσω σειρά και δεξιά, ο ιερέας μοιάζει αρκετά με τον παπα-Κωνσταντίνο Σγούρη που παρουσιάζεται στα φωτογραφικά πορτραίτα του Γ. Γκολομπία. Και αμέσως δεξιά του ο ιατρός Δούκας Σαχίνης. Ήταν μέλος του Φιλεκπαιδευτικού Συλλόγου, της χορωδίας της Μητρόπολης και συνεργάτης του Καραβαγγέλη.
Φτάνοντας δυο θέσεις δεξιότερα, στον φουστανελοφόρο, το ότι είναι και ένοπλος, μα οδηγεί στην υπόθεση πως πρόκειται για τον καβάση της Μητρόπολης, που είχε τέτοιο δικαίωμα. Αν και δεν είναι εύκολο να διαπιστωθεί ίσως πρόκειται για τον Εμίν που επίσης παρουσιάζεται στα φωτογραφικά πορτραίτα του Παπάζογλου. Εάν υπήρχε προτίμηση για την θέση του Καβάση σε Αλβανούς ή Αρβανίτες ενόπλους τότε εξηγείτε και η φουστανέλα.
Τέλος επιστρέφω στον Μητροπολίτη. Η παρουσία των Παπαμαντζάρη, Σαχίνη και Αϊβαζίδη μας οδηγεί στον Γερμανό Καραβαγγέλη. Οπότε και η χρονολόγηση της φωτογραφίας περιορίζεται μεταξύ των ετών 1900 και 1906.
Αν και αρχικά το πρόσωπο του Μητροπολίτη δεν μοιάζει με αυτό που γνωρίζουμε περισσότερο, θα το αποδώσω στην γωνία λήψης και στο έντονο φως του ήλιου. Όμως θα παραθέσω μια ακόμα φωτογραφία του Καραβαγγέλη με τον Αϊβαζίδη, που νομίζω ότι βοηθάει πολύ.
Τώρα όσο για το τι γεγονός βλέπουμε αυτό μάλλον θα παραμείνει ακόμη… μυστήριο.