Σχετικά με το άρθρο της εφημερίδας «Καστοριανή Εστία» για τη (μη) λειτουργία του Χιονοδρομικού Κέντρου Οξυάς – Βιτσίου της Καστοριάς
Γράφει ο Γιώργος Νικητίδης – Αντιπρόεδρος του Σ.Χ.Ο. Καστοριάς και Πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Χειμερινών Αθλημάτων.
Με μεγάλη έκπληξη είδα το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας Καστοριανή Εστία και το «αναλυτικό» άρθρο που δημοσιεύεται στις σελίδες 2-3.
Ένα άρθρο που χαρακτηρίζεται από ανακρίβειες και πώς άλλωστε να μην έχει τέτοιες αναληθείς αναφορές, αφού η συντάκτριά του, δεν μπήκε καν στον κόπο να επικοινωνήσει με τον Σ.Χ.Ο. Καστοριάς, έστω και για να διασταυρώσει τις πληροφορίες του υποτιθέμενου ρεπορτάζ της.
Εκτός αν το ρεπορτάζ «παραγγέλθηκε» από κάποιους, και στοιχειοθετήθηκε σαν «προφάσεις εν αμαρτίαις» ;; Τις δικές τους αμαρτίες.
Επειδή, πρόσφατα έφυγε από την ζωή ένας υπέροχος άνθρωπος που έχει προσφέρει επί 40 χρόνια αμέτρητο κόπο και έκανε απίστευτες θυσίες για το χιονοδρομικό κέντρο (ο αείμνηστος Νίκος Αντωνίου), το συγκεκριμένο άρθρο στα μάτια μου, ήρθε σαν ύβρης στην μνήμη του.
Οι ανακρίβειες :
Α. Ξεκινώ από την αναφορά «το χιονοδρομικό κέντρο έχει παραχωρηθεί το 1985 από την τότε κοινότητα Οξυάς».
Το 1981 (αρχικά) και το 1983 (συμπληρωματικά), η τότε κοινότητα Οξυάς, δεν παραχώρησε στον ΣΧΟΚ το Χιονοδρομικό Κέντρο, αλλά μια ορεινή έκταση όπου ο σύλλογος θα δημιουργούσε ένα χιονοδρομικό κέντρο. Όπως και έγινε.
Εκείνοι οι άνθρωποι (πρόεδρος και κοινοτικοί σύμβουλοι) είχαν μια διορατικότητα αναφορικά με το ότι η δημιουργία μιας τέτοιας υποδομής, θα μπορούσε να προσδώσει αναπτυξιακή ώθηση στο χωριό τους. Διορατικότητα που ακόμα και σήμερα λείπει από πολλούς ασχολούμενους με τα κοινά στην περιοχή μας.
Είναι πάρα πολύ οι άνθρωποι του ΣΧΟΚ (κάποιοι δυστυχώς δεν είναι πια εν ζωή), που κατέβαλλαν υπεράνθρωπες προσπάθειες για να στηθεί το χιονοδρομικό. Και αυτό το έκαναν εθελοντικά γιατί πίστευαν σε αυτό. Οι άνθρωποι αυτοί «μάτωσαν» για να γίνει ό,τι υπάρχει σήμερα στο Βίτσι, απελπιστικά μόνοι τους.
Β. «Μόλις πρόσφατα τα μέλη της διοίκησης του ΣΧΟΚ ζήτησαν από τον Δήμο Καστοριάς …»
Διαχρονικά, τα μέλη της διοίκησης του ΣΧΟΚ έθεταν το ζήτημα της αδειοδότησης του κέντρου στην εκάστοτε Δημοτική Αρχή περιγράφοντας πάντα συγκεκριμένες ανάγκες για τις οποίες χρειαζόταν η υποστήριξη του Δήμου Καστοριάς, ενώ παράλληλα έτρεχαν όποιες διαδικασίες μπορούσαν να καλυφθούν από τον ίδιο τον σύλλογο.
Το αίτημα για την περιβαλλοντική αδειοδότηση του κέντρου που τότε αφορούσε σε μια δαπάνη μόλις 7.500 €, είχε υποβληθεί αρχικά προς τον Δήμο Καστοριάς το 2015 (στον τότε Δήμαρχο Αν. Αγγελή) και δεδομένου ότι μέχρι το 2019 δεν έγινε ούτε το παραμικρό, τέθηκε και πάλι στον κ. Κορεντσίδη ως νέο Δήμαρχο Καστοριάς και τους συνεργάτες του αμέσως μόλις ανέλαβαν την τύχη της περιοχής μας.
Για τη συνολική αδειοδοτική διαδικασία – όπως και για την περιβαλλοντική – σύμφωνα με τις νεότερες διατάξεις είναι απαραίτητη και η πολεοδομική τακτοποίηση των κτιρίων που είναι κατασκευασμένα στο κέντρο. Η διαδικασία αυτή έπρεπε να γίνει από τον κύριο της έκτασης του κέντρου (τον Δήμο). Ολοκληρώθηκε μόλις πριν από μερικούς μήνες και έτσι άνοιξε και πάλι το θέμα της εκπόνησης της ΜΠΕ, οπότε ο ΣΧΟΚ επανήλθε για ακόμα μια φορά το Φθινόπωρο του 2023, στο θέμα της ανάθεσης από τον Δήμο.
Γ. «να απογαλακτιστεί έγκαιρα από νοοτροπίες και αντιλήψεις του παρελθόντος που το κρατούν καθηλωμένο …»
Υπαινίσσεται η συντάκτρια του άρθρου – χωρίς βεβαίως οποιαδήποτε προηγούμενη έρευνα και τεκμηρίωση – ότι ο ΣΧΟΚ ως διαχειριστής του ΧΚ είναι αγκυλωμένος σε αντιλήψεις του παρελθόντος που δεν επιτρέπουν την ανάπτυξή του.
Άραγε αναρωτήθηκε, τι έχει γίνει όλα αυτά τα χρόνια στο Βίτσι ;;
Διερεύνησε ό,τι έχει γίνει, από ποιον έγινε ;;
Προσπάθησε μήπως να βρει τι μπορούσε – θεσμικά και οικονομικά- να κάνει ο σύλλογος και πόσα περισσότερα έκανε, και την ίδια στιγμή πόσα πολλά μπορούσε να κάνει ο Δήμος (αν τον ένοιαζε) που δεν τα έκανε ;;
Ας μη γελιόμαστε. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, οι διοικήσεις του Δήμου εδώ και πολλά χρόνια δεν θέλησαν να δουν το Χιονοδρομικό σαν αναπτυξιακό πυλώνα και σαν υποδομή που έχει να προσφέρει πολλά στο τουριστικό προϊόν της Καστοριάς.
Σε μεγάλη – δυστυχώς – αντίθεση με άλλους συναδέλφους τους, που από την θέση μου έχω την δυνατότητα να βλέπω τις προθέσεις, τις προσπάθειες και τα αποτελέσματά τους.
Δεν μπορώ να μην θυμηθώ έναν τέως αντιδήμαρχο Καστοριάς, που θα έφερνε εμίρηδες να πάρουν το κέντρο και να το μεταμορφώσουν. «Εμίρηδες ή μήπως ημέτερους κακομοίρηδες» είχε πει τότε γελώντας ο αείμνηστο Φίλιππος Πετσάλνικος.
Σχετικά με αυτά τα πιο πάνω ερωτήματα (ποιος δεν έκανε τι), θα αναφερθώ πιο κάτω σε κάποια πολύ χαρακτηριστικά γεγονότα, για να ενημερωθεί η συντάκτρια του άρθρου και μαζί της όποιος πραγματικά θέλει να ξέρει την ιστορική πραγματικότητα.
Έχω διατελέσει μέλος του ΔΣ του ΣΧΟΚ για περισσότερα από 18 χρόνια και πρόεδρός του περισσότερα από 10, διαδεχόμενος σπουδαίους ανθρώπους που πέρασαν από την θέση αυτή. Θα αναφερθώ λοιπόν, μόνο σε γεγονότα της δικής μου θητείας.
Το 2013 με ενέργειες του συλλόγου εντάχθηκε το κέντρο σε πρόγραμμα του ΕΣΠΑ για την προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού.
Αγοράστηκαν μέσω εκείνου του προγράμματος ένας χιονοστρωτήρας (ρατράκ) που ήταν ό,τι πιο σύγχρονο υπήρχε τότε στην χώρα, ένα εκχιονιστικό πολυμηχάνημα και μηχανήματα παραγωγής τεχνητού χιονιού (για να καλύπτουν σε κάποιο βαθμό τις περιόδους μειωμένης χιονοκάλυψης).
Από όλα αυτά μόνο ο χιονοστρωτήρας κατέληξε στο χιονοδρομικό, αλλάζοντας δραστικά την ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχει το ΧΚ.
Το εκχιονιστικό μηχάνημα «κατασχέθηκε» από τον Δήμο Καστοριάς (επί θητείας Αν. Αγγελή) ταυτόχρονα με την παραλαβή του, γιατί κάποιοι θεώρησαν ότι χρειαζόταν πολύ περισσότερο στον Δήμο για να κόβει κλαδιά (!!!) από ότι στο χιονοδρομικό για να εξασφαλίζει ασφαλείς συνθήκες πρόσβασης.
Σε ό,τι αφορά στα «κανονάκια» τεχνητού χιονιού που θα πρόσθεταν 3-4 βδομάδες στην ετήσια λειτουργία του κέντρου, ακόμα και σήμερα σαπίζουν σε κάποια δημοτική αποθήκη του Τοιχιού, αφού για την εγκατάσταση και λειτουργία τους απαιτείται ένας υδροταμιευτήρας συγκέντρωσης 1.000 κμ νερού.
Αυτός ο υδροταμιευτήρας μέχρι και σήμερα δεν έχει κατασκευαστεί, παρά το γεγονός ότι με ενέργειες αποκλειστικά του ΣΧΟΚ, ο Δήμος εντάχθηκε το 2018 (και πάλι επί δημοτικής θητείας Αν. Αγγελή) σε χρηματοδοτικό πρόγραμμα για την κατασκευή του, αλλά ως τώρα (5,5 χρόνια μετά, και ήδη στην δεύτερη θητεία του κ. Κορεντσίδη) δεν έχει γίνει η δημοπράτηση της κατασκευής του παρότι έχει εξασφαλισμένη την χρηματοδότηση. Φυσικά όχι με ευθύνη του συλλόγου, αλλά αποκλειστικά του Δήμου.
Όταν μετά την σεζόν 2019-2020 διαπιστώθηκε ότι για την ασφαλή – για τους χρήστες του κέντρου – λειτουργία και ταυτόχρονα για την έκδοση των σχετικών πιστοποιητικών για την αδειοδότηση, ήταν απαραίτητη μια εκτεταμένη συντήρηση των αναβατήρων.
Η προσπάθεια υποστήριξης από τον Δήμο μετά από περίπου ένα χρόνο, φάνηκε ότι ήταν πλέον απέλπιδα.
Απευθυνθήκαμε λοιπόν στην Περιφέρεια Δυτ. Μακεδονίας και συγκεκριμένα στον τότε (και νυν) Αντιπεριφερειάρχη κ. Σαββόπουλο που μαζί με τον τότε προϊστάμενο της Τεχνικής Υπηρεσίας κ. Κωτσάκο, κινητοποιήθηκαν άμεσα και έτσι μέσω μιας προγραμματικής σύμβασης ύψους 120.000 €, υλοποιήθηκαν οι συντηρήσεις, οι προσθήκες και η αναγκαία πιστοποίηση.
Οφείλω και προσωπικά να εκφράσω -με την ευκαιρία- ένα τεράστιο ευχαριστώ σε αυτούς τους ανθρώπους που πίστεψαν στο όραμα του συλλόγου και μας στήριξαν.
Όπως επίσης οφείλω ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλα τα στελέχη του αποχιονισμού της Π.Ε. Καστοριάς γιατί πάντα είχαν (και έχουν) τον δρόμο για το Βίτσι μέσα στις προτεραιότητές τους κι έτσι το κέντρο δεν έμεινε ούτε μια μέρα κλειστό λόγω δρόμου.
Από την θέση μου στην Ε.Ο. Χειμερινών Αθλημάτων είχα και είχα την δυνατότητα να διεκδικήσω και να αναλάβουν οι άνθρωποι του ΣΧΟΚ πολλές και σημαντικές αγωνιστικές διοργανώσεις, που κάθε φορά έφερναν στην περιοχή μας (όπως ίσως θα θυμούνται οι καλοπροαίρετοι) περισσότερους από 800-1.000 ανθρώπους με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την οικονομία καθώς και για την προβολή της.
Όμως για να συνεχίσει να γίνεται αυτό απαιτείται η αδειοδότηση και η αναβάθμιση του κέντρου.
Και τέλος …
Πρόσφατα προκηρύχθηκε από το Υπουργείο Τουρισμού με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης ένα πρόγραμμα αναβάθμισης των εγκαταστάσεων των υφιστάμενων χιονοδρομικών κέντρων της χώρας.
Ο σύλλογος είχε την δυνατότητα να υποβάλλει πρόταση με προϋπολογισμό έως και 10 εκατ. € με μελέτες που έχει έτοιμες εδώ και 4-5 χρόνια. Θεωρώ ότι δεν χρειάζεται να περιγράψει κανείς τι θα συμβεί στο Βίτσι αν μπορούσε να ενταχθεί στο πρόγραμμα αυτό.
Μοναδική προϋπόθεση είναι η ύπαρξη άδειας λειτουργίας για το κέντρο, που όμως ενώ καλύπτει όλα τα ουσιαστικά δεδομένα για την λήψη της, δεν έχει κάποια τυπικά στοιχεία με κυριότερο την περιβαλλοντική αδειοδότηση.
Στο πρόγραμμα ήδη υπέβαλλαν αιτήσεις 7-8 άλλα κέντρα, ενώ ο ΣΧΟΚ υπέβαλλε αίτημα να γίνει δεκτή η υπαγωγή του Βιτσίου, δεσμευόμενος ότι θα καταθέσει την άδεια λειτουργίας πριν εκταμιευτεί οποιοδήποτε ποσό της επιχορήγησης.
Συνεχίζουμε τις προσπάθειες σε αυτή την κατεύθυνση ελπίζοντας ότι αν υπάρξει και κάποια την συμπαράσταση από τους φορείς μας, θα γίνει δεκτό αυτό το αίτημα.
Αν όχι, δυστυχώς το Βίτσι θα είναι καταδικασμένο να μείνει «Βιτσάκι» (όπως το λένε κάποιοι από τους μικρούς αθλητές μας εκφράζοντας την αγάπη τους για το βουνό στο οποίο μεγαλώνουν).
Το θέμα είναι αν οι φορείς του τόπου, θέλουν πραγματικά να αναβαθμιστεί το Χιονοδρομικό Κέντρο και δεν είναι μόνο πρόθεση γραμμένη στα προεκλογικά τους προγράμματα, η οποία ξεθωριάζει αμέσως μετά τις εκάστοτε εκλογές.
Με λίγα λόγια, αν και οι φορείς του τόπου θέλουν το Βίτσι ή το «Βιτσάκι».
Γιώργος Νικητίδης
Αντιπρόεδρος του Σ.Χ.Ο. Καστοριάς
Πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Χειμερινών Αθλημάτων
Χωρίς άδεια λειτουργίας το Χιονοδρομικό Κέντρο στο Βίτσι, παραμένει κλειστό
