Ο Έλληνας φιλόσοφος Αριστοτέλης και ο Βρετανός φυσιοδίφης1 Κάρολος Δαρβίνος αποτελούν, χωρίς αµφιβολία, δύο πολύ σηµαντικές προσωπικότητες της ανθρωπότητας που επηρέασαν µε το πλούσιο και
πολύπλευρο έργο τους διάφορους τοµείς της γνώσης.
Ένα µεγάλο µέρος των µελετών του Αριστοτέλη αφορά τους χώρους της Βιολογίας και της Ψυχολογίας. Κύριος µοχλός της σκέψης του στάθηκε η προσπάθεια να µελετήσει τα βιολογικά και τα ψυχολογικά φαινόµενα µε συστηµατικό τρόπο και κριτική σκέψη.
Από την πλευρά του Αριστοτέλη, η Βιολογία και η Ψυχολογία δεν είναι χωριστές επιστήµες. Τα βιολογικά και τα ψυχολογικά έργα του σχηµατίζουν ενιαία οµάδα. Το ίδιο, βέβαια, παρατηρείται, όπως θα επιχειρήσουµε να δείξουµε, και στο επιστηµονικό έργο του ανθρώπου που έφερε επαναστατικές αλλαγές στην ανθρώπινη γνώση, του Κάρολου Δαρβίνου. Οι έρευνές του σχετικά µε την εξελικτική προέλευση του ανθρώπινου νου και τη σύγκρισή του µε εκείνη των ζώων είναι άρρηκτα συνδεδεµένες µε το βιολογικό του έργο.
Οφείλουµε εδώ να αναφέρουµε ότι οι περισσότερες µελέτες που ασχολούνται µε τη σχέση του βιολογικού έργου του Αριστοτέλη και του Δαρβίνου, επικεντρώνονται κυρίως στον διαφορετικό τρόπο µε τον οποίο προσέγγισαν και ερµήνευσαν τα φαινόµενα της φύσης. Εξετάζουν, δηλαδή, την αντιπαράθεση της Δαρβινικής Θεωρίας της Εξέλιξης των Ειδών µε την Αριστοτελική Τελεολογία.
Σε αντίθεση, όµως, µε αυτού του είδους τις προσεγγίσεις, στην παρούσα εισήγηση θα επιχειρήσουµε: (α) να προβάλουµε τις αναλογίες που παρουσιάζουν διάφορα σηµεία της σκέψης του Αριστοτέλη και του Δαρβίνου (ιδίως εκείνα που αφορούν τις αισθητικές και τις νοητικές δυνάµεις των έµβιων όντων), και (β) να δείξουµε ότι ο Δαρβίνος ήταν γνώστης, τουλάχιστον εν µέρει, των βιολογικών απόψεων του Αριστοτέλη, και βασίστηκε, αν όχι άµεσα, τουλάχιστον έµµεσα, κατά έναν σηµαντικό βαθµό στις ιδέες του Σταγειρίτη φιλοσόφου για να διατυπώσει τις θεωρίες του.
Αριστοτέλης & Δαρβίνος
Οι Αισθητικές και Νοητικές Δυνάµεις των Έµβιων Όντων
Εισηγήτρια: Χριστίνα Σ. Παπαχρήστου
Τετάρτη 24 Απριλίου 2024, Ώρα, 19:05-20:35, Εσπερινό Γενικό Λύκειο Χλόης
