Ἡ Μεγάλη Παρασκευὴ στὴν Καστοριά
Τὸ πρωΐ τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καστορίας κ. Καλλίνικος χοροστάτησε στὴν ἀκολουθία τῶν Ὡρῶν καὶ τοῦ Ἑσπερινοῦ τῆς Ἀποκαθηλώσεως, στὸν Ἱερὸ Μητροπολιτικὸ Ναό της Καστοριάς.
Στὸν λόγο του ὁ Σεβασμιώτατος ἀναφέρθηκε στόν Χριστό, ὡς τήν Ἐσταυρωμένη Ἀγάπη καί τήν Ἐσταυρωμένη Ἀλήθεια.
Τὸ ἀπόγευμα τῆς ἰδίας ἡμέρες ὁ Σεβασμιώτατος χοροστάτησε στὴν ἀκολουθία τῶν Ἐγκωμίων καί τῆς λιτανείας τοῦ Ἐπιταφίου.
Ἀκολούθησε ἡ περιφορὰ τοῦ Ἐπιταφίου, μὲ τοὺς ψαλμοὺς τῶν ἱεροψαλτῶν, τίς μελωδίες τῆς Φιλαρμονικῆς Μουσικῆς τοῦ Δήμου καὶ τῶν πένθιμων κωδωνοκρουσιὼν καὶἀπὸ τὸν Μητροπολιτικὸ Ναὸ στὴν κεντρικὴ πλατεῖα τῆς Ὁμόνοιας, ὅπου συναντήθηκε μὲ τὸν ἐπιτάφιο τῆς Ἐνορίας τοῦ Ἁγίου Γεωργίου.
Στὸν λόγο του ὁ Σεβασμιώτατος στὴν κεντρικὴ πλατεῖα τῆς Ὁμόνοιας Καστοριὰς εἶπε:
«Μεγάλη Παρασκευή. Λιτανεία τοῦ Ἐπιταφίου τοῦ Χριστοῦ μας, τοῦ ἄρχοντα τῆς Ἀγάπης.
Ὁ Χριστός πορεύθηκε μόνος σέ ἕνα περιβάλλον μικροτήτων, φθόνου καί μίσους, γεμάτος ἀγάπη, ἀλλά γεμάτος ἀρχοντική ἀγάπη.
Τά γνωρίσματα τῆς ἀρχοντικῆς ἀγάπης εἶναι:
Τό ἀπροϋπόθετο καί τό ἀδιάπτωτο: Ἡ ἀρχοντική ἀγάπη ἀγαπᾶ χωρίς νά ζητᾶ ἀνταπόκριση καί ἀνταπόδοση καί χωρίς νά μειώνεται ποτέ. «Ἡ ἀγάπη οὐ ζητεῖ τά ἑαυτῆς… Ἡ ἀγάπη οὐδέποτε ἐκπτίπτει» (Ἀπόστολος Παῦλος).
Ἡ αὐτοθυσία: «Κανείς δέν ἔχει τέτοια ἀγάπη, ὅπως αὐτός πού θυσιάζει τήν ζωή του γιά τούς φίλους του», εἶπε ὁ ἴδιος ὁ Χριστός στούς Μαθητές Του.
Ἡ ταπείνωση: «Ἡ ταπείνωση τοῦ Χριστοῦ εἶναι δύναμη πού νικᾶ τά πάντα… Ἡ ταπείνωση εἶναι ἰδιότητα τῆς Θείας Ἀγάπης, ἡ ὁποία, κατά τό ἄνοιγμά της πρός τήν κτίση, δέχεται μέ πραότητα κάθε πληγή, ἀπό τά ὄντα (ἀνθρώπους) πού Αὐτή δημιούργησε» (ἅγιος Σωφρόνιος)
Ἡ ἀρχοντιά: Ἡ ἀρχοντική ἀγάπη ἄρχει, κυβερνᾶ, κυριεύει.
Ἡ ἀρχοντική ἀγάπη ἄρχει-κυριεύει στά πάθη. Ὁ ἄρχοντας τῆς ἀγάπης δέν παρασύρεται ἀπό τήν φιληδονία, τήν φιλοδοξία, τήν φιλαργυρία. Εἶναι ἀνώτερος ἀπό τά πάθη.
Καί κυρίως: Ἡ ἀρχοντική ἀγάπη ἄρχει στόν θάνατο! Ὁ ἄρχοντας τῆς ἀγάπης νικᾶ τόν θάνατο καί ὅλη τήν συνοδεία του: τόν φόβο, τούς ἐκβιασμούς, τίς προδοσίες, τίς μικρότητες κ.ο.κ.
Καί ποιός ἄλλος νικᾶ τόν θάνατο, ἐκτός ἀπό τόν Χριστό;
Σήμερα, πού λιτανεύεται ὁ Ἐπιτάφιος, στήν Πατρίδα μας τήν Ἑλλάδα ὑπάρχουν σημεῖα σκοτεινά καί πηγές πόνου καί ἀνασφάλειας.
Ἡ κρίση στό κύτταρο τῆς κοινωνίας, στήν ἑλληνική οἰκογένεια, ἡ ὁποία ἀσθενεῖ ἀπό ἔλλειψη παιδείας καί ἀγάπης, δίνει μιά μαχαιριά στήν καρδιά μας.
Ἡ κυριαρχία τῶν παθῶν μέ τούς μηχανισμούς τῆς προπαγάνδας, πού ἐπηρεάζουν καί τούς νέους μας, σέ βάρος τῶν ἀρετῶν οἱ ὁποῖες ἀποτελοῦν ἀναπόσπαστο στοιχεῖο τῆς ἑλληνικῆς ταυτότητας, σκοτεινιάζει τόν ὁρίζοντα.
Ἐδῶ στήν ὄμορφη Καστοριά μας, σφίξιμο στήν καρδιά μᾶς προκαλεῖ ἡ μείωση τοῦ πληθυσμοῦ της.
Ἡ φυγή ἀπό τήν πόλη μας πολλῶν νέων, γιά νά βροῦν βιοπορισμό σέ ἄλλα μέρη τῆς Πατρίδας μας ἤ καί στό ἐξωτερικό, μᾶς ἀφήνει τό αἴσθημα τῆς ἀπουσίας τους.
Σέ ὅλη τήν Ἐπαρχία τῆς Πατρίδας μας, τά κλειστά Σχολεῖα, μᾶς προκαλοῦν λύπη καί ἀνησυχία.
Μέσα σέ αὐτό τό περιβάλλον, ἀκολουθοῦμε σήμερα τήν ἀρχοντική πορεία τοῦ Ἐπιταφίου, ἐδῶ στήν ἀρχόντισσα Καστοριά.
Ἀρχόντισσα: ἕνας τίτλος πού συνδέεται ὄχι μόνο μέ τήν μοναδική ἐξωτερική ὀμορφιά τῆς πόλης, ἀλλά καί μέ τήν ἑλληνορθόδοξη παράδοσή της.
Θέλω νά πιστεύω ὅτι ὁ τίτλος Ἀρχόντισσα συνδέεται μέ τόν Ἄρχοντα τῆς Ἀγάπης, τόν Χριστό μας, τόν Ὁποῖον μιμούμαστε καί ἀκολουθοῦμε. Γιά τόν Ὁποῖον τόσους Ναούς ἀνήγειραν οἱ πρόγονοί μας καί τούς λειτουργοῦμε ἐμεῖς, καί τόσες ἱερές εἰκόνες φιλοτέχνησαν ἐκεῖνοι καί προσκυνοῦμε ἐμεῖς.
Εἶναι ἀρχοντική ἡ πορεία τοῦ Ἐπιταφίου σήμερα στήν Καστοριά καί μέ ἐξωτερικά κριτήρια:
Μέ τίς ψαλμωδίες, τίς μελωδίες, τήν φιλαρμονική, τά φῶτα, τίς λαμπάδες, τά θυμιάματα, τίς προσευχές.
Μέ τά μικρά ἀρχοντόπουλα μέ τά ἄμφιά τους, τά ἀγόρα. Καί μέ τίς ἀρχοντοποῦλες μέ τίς λευκές στολές τους, τά κορίτσια.
Καί μέ τίς παραδοσιακές φορεσιές, οἱ νέοι τῶν πολιτιστικῶν Συλλόγων, μάλιστα τῶν Συλλόγων ἐδῶ τῆς παλαιᾶς πόλης.
Μέ τούς ἄρχοντες, τούς ἐνστόλους καί τόν πιστό λαό.
Ἀλλά εἶναι ἀρχοντική καί μέ ἐσωτερικά κριτήρια:
Μέ ψυχές καθαρές καί ἀρύπωτα χείλη, μέ ἐξομολόγηση, μέ συγχώρεση, μέ προσευχή, μέ πίστη, ἀγάπη, καί ἐλπίδα.
Πρίν λίγες ἡμέρες, κάποιοι μαθητές ἐπισκέπτες ἀπό τήν Θεσσαλονίκη, πού ἦρθαν νά μελετήσουν τούς Ναούς τῆς Καστοριᾶς μας, παρατηρώντας τήν μεταξύ μας καθημερινή συναναστροφή, ἐξέφρασαν τήν ἔκπληξή τους, λέγοντας μεταξύ τους:
«Βρέ σύ, αὐτοί ἐδῶ ἀγαπιῶνται!».
Ναί. Μακάρι, αὐτό νά εἶναι τό δῶρο τοῦ Ἄρχοντα τῆς Ἀγάπης, τοῦ ὁποίου τόν Ἐπιτάφιο λιτανεύουμε ἀρχοντικῶς σήμερα Μεγάλη Παρασκευή στήν Ἀρχόντισσα Καστοριά.
Νά ἔχουμε ἀγάπη μεταξύ μας, τό μεγάλο ἀγαθό, ὅπως ὁ Χριστός ἀγάπησε ἐμᾶς.
Καί νά πιστεύουμε στήν Ἀνάσταση.
Σᾶς εὔχομαι, Πάσχα ἀρχοντικό, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ἀγαπητά μου παιδιά.
Καλή Ἀνάσταση, ἀρχοντόπουλα!».
Πολλοί πιστοί ἀκολούθησαν τὴν περιφορά τοῦ Ἐπιταφίου μέχρι τήν ἐπιστροφή στόν Ἱερό Ναό γιά τήν συνέχεια τῆς Ἱερᾶς Ἀκολουθίας, στὸ τέλος τῆς ὁποίας διανεμήθηκαν ἄνθη, ὡς εὐλογία ἀπὸ τό Μνῆμα τοῦ Κυρίου καὶ μὲ τὴν εὐχὴ γιὰ καλὴ καὶ εὐλογημένη Ἀνάσταση.
Μεγάλο Σάββατο πρωΐ, στὸν Ἅγιο Νεκτάριο Ἄργους Ὀρεστικοῦ
Τὸ πρωΐ τοῦ Μεγάλου Σαββάτου, ὁ Σεβασμιώτατος κ. Καλλίνικος τέλεσε τὴν ἀκολουθία τοῦ Ἑσπερινοῦ μετὰ τῆς Θείας Λειτουργίας τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, στὸν μεγαλοπρεπῆ Ἱερὸ Ναὸ τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου Ἄργους Ὀρεστικοῦ.
Κατὰ τὸ τυπικὸ ὁ Σεβασμιώτατος πρὶν τὸ Ἀναστάσιμο Εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα, ἔψαλλε τὸ «Ἀνάστα ὁ Θεὸς» καὶ ὑπὸ τοὺς ἤχους τῶν χαρμόσυνων κωδωνοκρουσιῶν, ἔρανε τοὺς πιστοὺς καὶ τὸν Ἱερὸ Ναὸ ἀπὸ ἄκρη σὲ ἄκρη, μὲ φύλλα βαΐων.
Κατὰ τὴν ἀπόλυση τῆς Θείας Εὐχαριστίας ὁ Σεβασμιώτατος συνεχάρη τούς Ἱερεῖς τοῦ Ναοῦ γιά τήν ἀγάπη τους γιά τό ποίμνιο καί τήν εὐταξία τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ καί εὐχήθηκε καλή Ἀνάσταση.