Μεγάλες ανατροπές είναι προ των θυρών στην αγορά της βραχυχρόνιας μίσθωσης, μετά τις αποφάσεις της κυβέρνησης να προχωρήσει σε περαιτέρω ρύθμιση, με στόχο αφενός να ευθυγραμμιστούν στο βαθμό του εφικτού οι υποχρεώσεις όσων προσφέρουν ακίνητα μέσα από πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης με εκείνους που διαθέτουν ξενοδοχειακές μονάδες ή ενοικιαζόμενα δωμάτια και αφετέρου να φρενάρει η υπερπροσφορά προκειμένου να τονωθεί η αγορά της μακροχρόνιας μίσθωσης.
Οι εν λόγω αλλαγές έρχονται σε μία περίοδο που παρατηρείται οξεία στεγαστική κρίση, με τα ακίνητα προς ενοικίαση να μειώνονται και τις τιμές να εκτοξεύονται, απόρροια και της ταχείας και πολλές φορές χωρίς θεμιτούς κανόνες εξάπλωσης της βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Οι νέες ρυθμίσεις, όπως εκτιμούν στην κυβέρνηση και τα συναρμόδια υπουργεία, φιλοδοξούν να αποκαταστήσουν την ισορροπία στην αγορά ακινήτων, δίνοντας έμφαση στη στήριξη της μακροχρόνιας μίσθωσης και ενισχύοντας τα μέτρα ασφάλειας και ποιότητας για τα βραχυχρόνια καταλύματα. Αξίζει να σημειωθεί ότι έχουν προηγηθεί μέτρα ισότιμης φορολογικής μεταχείρισης διαχειριστών ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης με άλλες μορφές ενοικίασης καταλυμάτων.
Στο πλαίσιο αυτό, εισάγονται αυστηρότεροι κανόνες για την αδειοδότηση και τη λειτουργία των βραχυχρόνιων μισθώσεων, καθώς και σημαντικά κίνητρα για τους ιδιοκτήτες που θα επιλέξουν να στραφούν στη μακροχρόνια μίσθωση. Αυτές οι πρωτοβουλίες, αν και αναμένονται με ενδιαφέρον, θα πρέπει να αντιμετωπίσουν το ζήτημα της αυξανόμενης πίεσης στη στεγαστική αγορά, με την ελπίδα ότι θα προσφέρουν μια βιώσιμη λύση στην κρίση που έχει πλήξει μεγάλο αριθμό νοικοκυριών.
Παρά τις ευρείες προσδοκίες, παράγοντες της αγοράς ακινήτων εκτιμούν ότι οι νέες ρυθμίσεις θα έχουν περιορισμένο αντίκτυπο στη συνολική στεγαστική κρίση. Αν και τα κίνητρα που δίνει η κυβέρνηση στους ιδιοκτήτες για να μετατρέψουν τα ακίνητά τους από βραχυχρόνια σε μακροχρόνια μίσθωση είναι ενισχυμένα, υπολογίζεται ότι μόνο το 10% των ακινήτων θα μεταβούν στη μακροχρόνια αγορά, όπως τουλάχιστον υποστηρίζουν οι εκπρόσωποι του κλάδου.
Με δεδομένο ότι τα Airbnb στην Ελλάδα προσεγγίζουν τις 120.000, αυτό μεταφράζεται σε περίπου 12.000 έως 15.000 ακίνητα που θα επιστρέψουν στην παραδοσιακή αγορά ενοικίασης.
Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της κυβέρνησης στην 88η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ), αλλά και την εξειδίκευση αυτών από τα συναρμόδια υπουργεία, οι νέες ρυθμίσεις περιλαμβάνουν σημαντικές αλλαγές, με κερδισμένους και χαμένους ιδιοκτήτες, ανάλογα με την κατεύθυνση που θα επιλέξουν.
Οι ενέργειες αυτές περιλαμβάνουν:
1. Περιορισμός των νέων βραχυχρόνιων μισθώσεων: Από την 1η Ιανουαρίου 2025, θα υπάρξει προσωρινό πάγωμα της έκδοσης νέων αδειών για βραχυχρόνιες μισθώσεις σε συγκεκριμένες περιοχές της Αθήνας, όπως το κέντρο της πόλης, το Παγκράτι και το Νέο Κόσμο, για τουλάχιστον έναν χρόνο, με δυνατότητα παράτασης.
2. Κίνητρα για τη μακροχρόνια μίσθωση: Ιδιοκτήτες που θα μετατρέψουν τα ακίνητά τους από βραχυχρόνια σε μακροχρόνια μίσθωση θα απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος για τρία χρόνια. Το μέτρο αφορά αποκλειστικά ακίνητα φυσικών προσώπων και όχι επιχειρήσεων. Η εκτιμώμενη απώλεια εσόδων για το κράτος θα είναι περίπου 3 εκατ. ευρώ το 2025 και 13 εκατ. ευρώ ετησίως για τα έτη 2026-2028.
3. Αυστηρές προδιαγραφές για βραχυχρόνια μίσθωση: Τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης θα υπόκεινται σε αυστηρές ελάχιστες απαιτήσεις για τη λειτουργία τους, περιλαμβάνοντας τον καθορισμό κατώτατου ορίου εμβαδού, απαγόρευση της χρήσης υπόγειων χώρων, υποχρεωτική πυρασφάλεια και πιστοποιήσεις ασφαλείας από ειδικούς μηχανικούς. Οι προδιαγραφές περιλαμβάνουν επίσης την υποχρέωση για πιστοποίηση αστικής ευθύνης, εγκατάσταση συστημάτων ασφαλείας, πυροσβεστικών συστημάτων, ανιχνευτών καπνού και τακτική απολύμανση των καταλυμάτων πριν από κάθε νέα μίσθωση.
4. Αυστηρότερες απαιτήσεις για πολυκατοικίες: Στις πολυκατοικίες θα απαιτείται η πιστοποίηση του ανελκυστήρα για επαγγελματική χρήση, ενώ θα τεθούν και περιορισμοί στον αριθμό των διαθέσιμων καταλυμάτων που μπορούν να διατίθενται για βραχυχρόνια μίσθωση.
Οι νέες ρυθμίσεις αναμένεται να τεθούν σε εφαρμογή πριν την έναρξη της θερινής περιόδου του 2025, καθορίζοντας νέα δεδομένα για τη βραχυχρόνια μίσθωση στην Ελλάδα και δημιουργώντας μια πιο ισορροπημένη και ασφαλή αγορά. Ενώ οι αλλαγές αυτές στοχεύουν στη βελτίωση της ποιότητας των καταλυμάτων και στην ενίσχυση της μακροχρόνιας μίσθωσης, η τελική τους επίδραση στην στεγαστική κρίση θα εξαρτηθεί από την αποτελεσματικότητα της εφαρμογής τους και την ικανότητα της αγοράς να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες.
Θανάσης Παπαδής
