«Φοβάμαι τα πρησμένα εγώ των μετρίων/ τις σθεναρές βεβαιότητες των αδαών/ τις προδομένες πίστεις των αφελών/ τους ξεπουλημένους ήρωες/ εις τους αιώνας ταγμένους/ τα τρύπια λάβαρα να κραδαίνουν/ και φοβάμαι τους ξεδιάντροπους Δαναούς/ έτσι που άτρωτοι κομίζουν τη στερνή την απειλή/ και ούτε πια πρόσχημα τα δώρα/ μα πιο πολύ φοβάμαι τους κεραυνούς της πρώτης μας νιότης/ όταν αξόδευτοι σβήνουν στη σκεβρωμένη ράχη/ της ρημαγμένης πολιτείας» (Φοβάμαι, 2ο Ιντερμέδιο).
Γράφει η Ελένη Γκίκα
Με την δομή και τη διάρθρωση ενός θεατρικού με 4 πράξεις σαν αυτές της ζωής, και τρία ιντερμέδια σαν συμφωνικό έργο, η πρώτη ποιητική συλλογή της Σοφίας Κλειούση μετά από τα δύο μυθιστορήματα, «Λόπου Σετς» και «Μνήμες Εδεσματολογίου», περικλείει όλη τη περιδιάβασή μας από το όνειρο στο τραύμα και στην πραγματικότητα, στο θαύμα και τη συνέχεια της ζωής. Με όλες τις μεταπτώσεις στο ενδιάμεσο.
Ρίζες, Έρωτας, Απώλεια και Συνέχεια οι τέσσερις πράξεις μιας υπαρξιακής κατά βάση συλλογής, όπου παρουσιάζεται όλος ο ανθρώπινος κύκλος.
Στα Ιντερμέδια, Πίστη, Φόβος και Υπόσχεση, εμπεριέχουν όλα τα φωτεινά και σκοτεινά ξέφωτα, μνήμες, αισθήσεις, ήχους, μουσικές.
Όλα εκείνα που κάνουν την ανθρώπινη τραγωδία ανεκτή. Το θαύμα που προκύπτει απ’ το τραύμα.
«Υπόσχομαι ποτέ μου να μην ξεχάσω το θαύμα…/ την ανάσα που μου δόθηκε να καταλύσω την ανυπαρξία/ σ’ ένα απατηλό βλεφάρισμα του χρόνου / τη χάρη ν’ αντικρίζω το φως να τρελαίνει τις γρίλιες/ στο καρτέρεμα της νέας μέρας/ και τη χάρη να κομίζω στα σπλάχνα μου την αρχοντιά γενναίων ανθρώπων,/ γενναίων μέσα στην ταπεινή τους ζήση». (Υπόσχεση, ιντερμέδιο 3).
Εστιάζοντας στην απώλεια και στον φόβο της, το τραγούδι αυτό του πατέρα, κυρίαρχο:
ΚΑΛΗΣΠΕΡΑ ΠΑΤΕΡΑ…
Σήμερα άργησα λιγάκι…
Στις καλοσύνες του ο καιρός,
πήρε μπροστά ο παλιός μας κήπος
η μόνη ζωή σε κείνο το ρημάδι…
Πόσο έμοιαζε νιογέννητος
τέτοιο ένα μαβί οι πασχαλιές
στο φόντο της φωτογραφίας.
Αγνώριστα τώρα τα πρόσωπα από τις ραγισματιές…
Φυλαγμένη την έχω μες στην «Ασκητική»
-ιδιαίτερα σου άρεσε ο Καζαντζάκης-
πάντοτε ήταν η αγαπημένη μου…
το αγκαζέ ζευγαράκι της Λαμπρής,
ολόσγουρα μαύρα μαλλιά και οι δυο σας
και η άνοιξη αιώνια μες στην ευφρόσυνη ανθοφορία.
Οκτώ μήνες παγωμένοι…
Ποτέ μου δε θυμάμαι να σε κοίταξα τόση ώρα κατάματα
ούτε να σου έχω μιλήσει τόσο πολύ.
Δεν το `χες με τις πολλές κουβέντες…
Και όμως θα μπορούσα να σου το έχω πει…
οι έναστρες νύχτες της Παναγιάς
ο χρυσοκέντητος θόλος τ΄ουρανού
τα χαλάσματα με θλιμμένα τα περιγράμματά τους στο ημίφως
και η πικρή ομήγυρη του ξεριζωμού,
ανταμώματα, σμιξίματα και οι άλικες ιστορίες γύρω από τη φωτιά
ήταν ετούτα τα καλοκαίρια, πατέρα,
τα πιο ωραία της ζωής μου.
Με την ελπίδα να ελλοχεύει στο τέλος – παρά την επίγνωση- για τη Συνέχεια.
Στη Συνέχεια (4η πράξη): Μια γιορτή αλλιώτικη. Σιδηροδρομικός σταθμός Μηλέων. Ιούλιος 2021. Τάξιμο αθανασία. Γενέθλιο δώρο. Συγγνώμη. Φυλάξου. Κάθαρσις. Έξοδος.
«Ήσουν έτοιμη για τη μεγάλη πρεμιέρα. Τόση δαπανηρία, τόσος στόμφος, τόσα ψιμύθια… Και ούτε που το κατάλαβες πως έπαιζες στο ίδιο έργο κάθε βράδυ. Το έργο κρατάει εδώ και αιώνες πια…
Ο μύθος τελειωμένος, η πλοκή κινημένη, οι ρόλοι γνωστού…»
Η έξοδός της. Κι ο σκηνοθέτης στο τέλος.
Εμείς, το πιόνι κι παίχτης μαζί.
Ποίηση εξαιρετική.
Η Σοφία Κλειούση γεννήθηκε στην Καστοριά στις 4 Μαρτίου 1971. Σπούδασε στο τμήμα Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ, με ειδικότητα στον τομέα Μεσαιωνικών και Νεοελληνικών Σπουδών. Από το 2001 υπηρετεί στη δημόσια μέση εκπαίδευση. Έχει ασχοληθεί συστηματικά με το θέατρο στην εκπαίδευση οργανώνοντας θεατρικές παραστάσεις στα πλαίσια σχολικών πολιτιστικών προγραμμάτων. Έχει τιμηθεί με έπαινο στον 33ο Πανελλήνιο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών για το διήγημά της «Οδός Κυρίτση» ( 2015) και με έπαινο στους Λ΄ Πανελλήνιους Αγώνες Ποίησης Δελφών (2015) για το ποίημα «Σήμερα». Τον Σεπτέμβριο του 2015 κυκλοφόρησε το πρώτο της μυθιστόρημα με τον τίτλο «Λόπου Σετς» από τις εκδόσεις «Δωδώνη». Τον Ιούλιο του 2016 συμμετείχε με το διήγημα «Καλοκαιρινοί Μουσαφιραίοι» στη συλλογική έκδοση «Καλοκαίρι και Καστοριά, Ποιήματα και πεζά, 19 Συγγραφείς», inkastoria. Τον Δεκέμβριο του 2019 κυκλοφόρησε το μυθιστόρημα «Μνήμες Εδεσματολογίου» από τις εκδόσεις «Δωδώνη». Ποιητικά της κείμενα έχουν δημοσιευτεί (2021-2023) στην εφημερίδα «ΟΔΟΣ».
Η ποιητική συλλογή της «Πρεμιέρα» κυκλοφόρησε το 2024 από τις εκδόσεις Ρώμη.
