Το Art Magazino φιλοξενεί τη συγγραφέα και εκπαιδευτικό Δέσποινα Σπυροπούλου σε μια συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης
Επιμέλεια: Γιώργος Λιναρίτης
Καλησπέρα σας Κα Σπυροπούλου. Σας καλωσορίζω στο Art Magazino. Διαβάζοντας το βιογραφικό μας, βλέπω ότι υπηρετείται το χώρο της Εκπαίδευσης τα τελευταία 35 έτη, ενώ μεγάλη σας αγάπη είναι η συγγραφή βιβλίων και ειδικά παραμυθιών. Πως μπορούν να συνδυαστούν οι δυο αυτοί ρόλοι;
Καλησπέρα, Γιώργο, ΚΑΛΗΜΕΡΑ στο ArtMagazino, ΚΑΛΗΜΕΡΑ, γιατί η γνωριμία με το περιοδικό σου, είναι μια πραγματικά ΚΑΛΗ ΜΕΡΑ!
Χμμ, δυο ρόλοι, ε; Ίσως ένας! Αλήθεια, τι είναι η δασκάλα; Μία συγγραφέας είναι που «γράφει» στη ζωή των παιδιών, με τρόπο που αυτά καταλαβαίνουν και διασκεδάζουν, «βουτώντας» στη γνώση, όχι την «ξερή» γνώση, αλλά στη γνώση της ζήσης μας!
Και το παραμύθι, η αφήγησή του, η δραματοποίησή του, η εικονογράφησή του, η μελοποίησή του και όλα όσα συμπεριλαμβάνονται στο ευρύ για αξιοποίηση πεδίο του, είναι ένας τρόπος να Σε καταλάβουν τα παιδιά και να καταλάβουν τον κόσμο μας εν γένει.
Το παραμύθι είναι μια αλληγορία, μια φανταστική ιστορία και κατ’ επέκταση ένα «ευτυχέστατο ψέμα», που μέσα του μπορείς να βρεις τις αλήθειες που σε βαραίνουν και, αποκωδικοποιώντας τες, να τις απομυθοποιήσεις, να αντιληφθείς ότι… «τις έχεις», κατά την προσφιλή έκφραση των νέων που τόσο αγαπώ και στηρίζω!
Το παραμύθι είναι ένας τρόπος να μιλήσεις στα παιδιά με «άλλη γλώσσα», είναι μια «βουτιά» στον κόσμο που καταλαβαίνουν, «σέρνει» μαγεία και μαγικά και αυτό αφ’ ενός συναρπάζει τα παιδιά και, συχνά πυκνά, τα εκπαιδεύει να «μεταφέρουν» αυτή τη μαγεία στην καθημερινότητά τους και αφ’ ετέρου τα «λυτρώνει, βρίσκοντας λύσεις με αναδυόμενα ευγενή συναισθήματα και συμπεριφορές.
Τα «γειώνει» τα παιδιά το παραμύθι με έναν ήπιο και στα δικά τους μέτρα τρόπο, τα ψυχαγωγεί, «ρίχνοντας» τα θεμέλια για να χτίσουν πάνω τους τον δικό τους ηθικό και αξιακό κώδικα.
Έχετε κυκλοφορήσει ήδη 2 παραμύθια, το 1ο με τίτλο “Χμμ!Πώς να φτιάχνεται η ΑγάΠΗ;” και το 2ο με τίτλο “Η φραουλίτσα που δεν ήθελε να κοκκινίσει”. Μιλήστε μας λίγο για την υπόθεσή τους; Ποια είναι η πηγή έμπνευσής σας;
Σωστά, Γιώργο! Και στα δυο παραμύθια μου πρωταγωνιστούν τα ΠΑΙΔΙΑ και μαζί τους δύο εξαιρετικά αγαπημένα πρόσωπα της ζωής τους: Η μαμά και η «δυο φορές μαμά», η γιαγιά! Ευτυχώς, στην ελληνική πραγματικότητα, η γιαγιά παραμένει λυτρωτικά στη ζωή των παιδιών…
Έτσι, διάλεξα τη γιαγιά, ως τον ενήλικο ήρωα του πρώτου μου παραμυθιού, με αναρίθμητους συμβολισμούς. Τη γιαγιά, που είναι συνώνυμο της ΑΓάΠΗΣ και της άνευ όρων κατανόησης και πραγματοποίησης των επιθυμιών των παιδιών, τη γιαγιά/σύμμαχο σε όλα, στα σωστά μα και στα λάθη! Τη γιαγιά Ερασμία, που το όνομά της μαρτυρεί όλο το «αξιαγάπητο» που περικλείει.
Ζητούμενο του παραμυθιού, πώς θα σκαρώσουμε τη συνταγή της αγάπης, μέσα σε μια συμπεριληπτική κοινωνία και σε ένα μη ειρηνικό παγκόσμιο γίγνεσθαι (γράφτηκε στην έναρξη του ρωσο-ουκρανικού πολέμου).
Και την σκάρωσαν τα παιδιά τη συνταγή της αγάπης, εργαζόμενα, όμως, σκληρά με τον εαυτό τους και με τους γύρω τους… Και «άχνισε» παντού η ΑΓάΠΗ μα πιότερο ΕΝΤΟΣ ΤΟΥΣ…
Στο δεύτερο παραμύθι μου διάλεξα ως ενήλικο ήρωα τη μαμά -τι να πρωτοπούμε για τη μαμά, αλήθεια-τη μαμά με συμπρωταγωνιστές συμβολικές φιγούρες στη ζωή μας: το σκουληκάκι, που μετουσιώνει τον χαρακτηρισμό του ως αξιολύπητο, σε δύναμη, το μυρμηγκάκι ως συνώνυμο της εργατικότητας, της κοινωνικότητας και της ευθύνης, τον κούκο να μας θυμίζει τον χρόνο που κυλάει και περνάει και δεν είναι άπειρος και τη μελισσούλα για τη σημαντικότητά της στη ζωή μας, αλλά και τη ζωή της στα αγνώμονα χέρια των ανθρώπων.
Πρωταγωνίστρια η φραουλίτσα, που επιμένει πεισματικά να «ξινίζει» τη ζωή των γύρω της με τον δυσκολούτσικο εαυτό της και η μεταμόρφωσή της, μέσα από περιπέτειες/μαθήματα ζωής για όλους μας, σε μια γλυκιά και χρήσιμη μονάδα της κοινότητας, της κοινωνίας.
Πόσο δύσκολη θεωρείται ότι είναι η δουλειά ενός συγγραφέα στην επαρχία σε σχέση με την πρωτεύουσα; Θεωρείτε ότι έχουν γίνει βήματα προς τα εμπρός τα τελευταία χρόνια;
Ωχχ! Πονεμένη ιστορία! Πολύ δύσκολη υπόθεση, όχι μόνο η δουλειά του συγγραφέα που έπεται, αλλά σε πιο αρχικό ακόμη στάδιο, η ευκαιρία να ξεκινήσεις, η ευκαιρία που θα σου δοθεί να «γίνεις» συγγραφέας, κάτι που προϋποθέτει ένα συγκεκριμένο «πρωτόκολλο», μέχρι να δεις το έργο σου τυπωμένο. Ναι, όπως το λέω είναι…
Δεν προσεγγίζεις καθόλου εύκολα το όνειρό σου ως συγγραφέας, είσαι μακριά από το «κέντρο», τα «κέντρα», είσαι «χωρίς όνομα», χωρίς μεγάλο κοινό, που εγγυώνται την εμπορικότητα και το συνακόλουθο υλικό κέρδος.
Υπάρχουν, όμως, φωτεινά παραδείγματα και εκδοτικών οίκων, που «τολμούν» πάραυτα να «Σε εκδώσουν», αλλά και μέσων επικοινωνίας, καλή ώρα σαν το δικό σου, Γιώργο με το φωτεινό πρόσωπο, μέσων όπως το ArtMagazino, που είναι πρόθυμα να μιλήσουν για σένα, επιλέγουν να σε γνωρίσουν και να σε «συστήσουν» σε ένα ευρύτερο κοινό, χωρίς να περιμένουν ανταλλάγματα γι αυτό και εκεί ακριβώς κερδίζουν τον απόλυτο σεβασμό σου!
Κι εδώ, αγαπητέ Γιώργο, θα ήθελα να επισημάνω, καθιστώντας το γνωστό, ότι, για μένα, η συγγραφή δεν αποτέλεσε και ούτε αποτελεί βιοποριστικό μέσο, γεννήθηκε ως ανάγκη για προσφορά, καθώς ΟΛΑ τα έσοδα, όσα και αν είναι, πηγαίνουν για φιλανθρωπικό σκοπό και ως εκ τούτου, όπως πολύ καλά καταλαβαίνεις, έχω μόνον έξοδα… (γέλια)
Άρα, η ανάγκη μου να «υπάρχω» σε αυτόν τον χώρο, δεν σχετίζεται με την ανάγκη μου να βιοπορίζομαι, για την κάλυψη αυτής της ανάγκης έχω τη δουλειά μου και είμαι πολύ τυχερή γι αυτό, η ανάγκη μου να «υπάρχω» στον χώρο των συγγραφέων σχετίζεται με τον εθελοντισμό και τη δυνατότητα που μου δίνεται να προσφέρω, υλικά και ηθικά!
Τι κάνετε τον ελεύθερο χρόνο σας; Περιγράψτε μου ένα τυπικό σας 24ωρο.
Χαχαχα! Ελεύθερος χρόνος; Τι είναι αυτό;
Αποφάσισα στη ζωή μου να μην έχω «ελεύθερο» χρόνο, αλλά χρόνο με ελευθερία, «ζωντανό» χρόνο, «ενεργό» χρόνο, χρόνο «ζώντα»…
Ένα τυπικό μου 24ωρο έχει μέσα τα παιδιά και την ενασχόλησή μου με αυτά, όχι μόνο επαγγελματικά, αλλά και εκτός του χώρου και του χρόνου του σχολείου, μέσα από το θέατρο και τις θεατρικές παραστάσεις που ανεβάζω με ερασιτεχνικές ομάδες παιδιών και ενηλίκων, μέσα από το βιβλίο και τις πολυποίκιλες δραστηριότητες γύρω απ’ αυτό, μέσα από την πάσης φύσεως επένδυσή μου στα παιδιά, επένδυση στο μέλλον, επένδυση στην ίδια τη ζωή, επένδυση που περιλαμβάνει από μια καθημερινή ανάγκη στήριξης ενός παιδιού, αναζητώντας τον προσφορότερο τρόπο γι αυτό, έως και το πιο τρανό και υψηλό που θα προκύψει!
Το ζητούμενο για μένα είναι ένα παιδί ευτυχισμένο, ένα παιδί χωρίς σκιές στην ψυχή και στην καρδιά του και δίνω καθημερινά μάχες προς αυτή την κατεύθυνση, μέσα σε ένα κοινωνικό γίγνεσθαι που όλο και «στενεύει» για να μην «χωράει» τις λέξεις ΑΠΟΔΟΧΗ και ΑΓάΠΗ!
Και όλα όσα κάνεις για τα παιδιά έρχονται και σε βρίσκουν και γεμίζουν με λουλούδια, αρώματα και φως τη ζωή σου… Αυτό, το περιγράφει υπέροχα και με μοναδικό τρόπο ο Δάσκαλος Ιωάννης Κακριδής: «Να σε βρει, ύστερα από χρόνια πολλά, φίλες και φίλοι, σε τούτην ή σε μιαν άλλη πολιτεία ένας άντρας άγνωστός σου, να σε κοιτάξει ένα λεπτό καλά, να σε πλησιάσει έπειτα και να σου φανερώσει πως ήταν μαθητής σου κάποτε… Να θυμηθείτε μαζί τα παλιά, να κουβεντιάσετε ώρα πολλή και μια στιγμή να σου πει: Μου είχες δώσει γνώσεις πολλές, αλήθεια. Όμως αυτές δεν είχαν και τόση σημασία. Θα μπορούσα να τις βρω και σε βιβλία πολύ σοφότερά σου. Αυτό που με κάνει να μη σε ξεχνώ είναι κάτι άλλο: είναι η πίστη και η αγάπη στον άνθρωπο που κατόρθωσες να στηρίξεις μέσα μου».
Όπως πολύ καλά καταλαβαίνεις, αγαπητέ μου Γιώργο, «ελεύθερος» χρόνος για μένα, είναι ο χρόνος που αφιερώνω στα παιδιά!
Ποια τα μελλοντικά σας συγγραφικά σχέδια; Υπάρχει κάτι νέο που ετοιμάζεται και μπορείτε να ανακοινώσετε στους αναγνώστες μας;
Τα όνειρά μου ταξιδεύουν μακριά και αέναα στον χρόνο, σαν να μην υπάρχει τέλος. Τα σχέδιά μου, όμως, είναι σε χρόνο κοντινό, τα ονειρεύομαι με ρεαλισμό!
Θα σου αποκαλύψω, Γιώργο, ότι το τρίτο μου παραμύθι είναι έτοιμο και πάει για έκδοση. Έχει για ήρωά του μια «διαφορετική» φιγούρα, που η «διαφορετικότητά» της χλευάστηκε ανελέητα από τη μικροκοινωνία της… Εν τέλει, όμως, όπως συχνά συμβαίνει και στη ζωή μας, αυτή η «διαφορετικότητα» απέβη σωτήρια, δημιουργώντας εκείνες τις ενοχές που μας κάνουν καλύτερους ανθρώπους…
Συνάμα, έχω ολοκληρώσει, σε μια πρώτη γραφή, μια μυθιστορηματική αυτοβιογραφία, εν είδει μνημόσυνου, τάματος και χρέους προς τους γεννήτορές μου, που… πίστεψαν, μάλλον, ότι μεγάλωσα πολύ και δεν τους χρειαζόμουν πια(!) στα επτά μου χρόνια… με «άφησαν» μόνη, περικυκλωμένη από σκιές και σκοτάδια…
Τα φώτισα, όμως, τα σκοτάδια και τις έσβησα τις σκιές και αυτό είναι που διδάσκω καθημερινά στα παιδιά μου τόσο στο ένα και μοναδικό βιολογικό μου, τον Ιωάννη μου, το φως των ματιών μου, όσο και στα εκατοντάδες παιδιά της καρδιά μου, στα σχολιαρόπαιδά μου… Πώς να βρίσκουμε τη δύναμη να φωτίζουμε τα σκοτάδια μας!
Το βαρύναμε, ε; Έτσι είναι, όμως, η ζωή… και «βαριά» και «γλυκιά»!
Τελειώνοντας, Γιώργο με το φωτεινό πρόσωπο, ας στείλουμε ένα ελπιδοφόρο μήνυμα και προτροπή συνάμα, μέσα από τους στίχους ενός πολύ αγαπημένου τραγουδιού, σε μουσική Σταύρου Ξαρχάκου και στίχους Γιώργου Ζερβουλάκου: «Κόκκινη κλωστή δεμένη».
«Παραμύθι, παραμύθι, το κουκί και το ρεβίθι,
ε, βόηθησε κι εσύ να γένει, όλη η γης αγαπημένη»!
Γιώργο, σε ευχαριστώ πολύ και βαθιά γι αυτή την ευκαιρία ΕΞ-ομολόγησης!
Καλή τύχη και ακόμη καλύτερη συνέχεια, σου αξίζουν αμφότερα!
© Art Magazino / 2025
