Για ολόκληρα χρόνια η Δυτική Μακεδονία ήταν η ενεργειακή «καρδιά» ολόκληρης της χώρας ώσπου οι ντιρεκτίβες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μείωση του λιγνίτη που θεωρείται ιδιαιτέρως επιβαρυντική πηγή ενέργειας και μείωσης των βλαβερών ρύπων, έσβησαν τα φουγάρα των Ατμοηλεκτρικών Σταθμών που δούλευαν με λιγνίτη.
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΦΑΝΗ ΧΑΡΙΣΗ
Η απολιγνιτοποίηση και το σβήσιμο των φουγάρων, που ναι μεν βρίσκονται σε ορθή περιβαλλοντική πορεία, προκάλεσε δε, τσουνάμι προβλημάτων σε μια περιοχή που η οικονομία της είναι κλειστή και δομημένη επί δεκαετίες πάνω στις δουλειές που πρόσφερε η ΔΕΗ με τους ΑΗΣ και τα ορυχεία εξόρυξης λιγνίτη, ενώ δεν υπήρξε έτοιμο σχέδιο οικονομικής μετάβασης.
Έτσι, ο χρόνος πάγωσε για χιλιάδες εργαζόμενους και οι ευκαιρίες για αξιοπρεπή εργασία ώθησαν πολλούς εξ αυτών να μεταναστεύσουν ακόμα και στο εξωτερικό. Η ανεργία εκτοξεύτηκε και η ελπίδα ότι η κατάσταση μπορεί να αντιστραφεί εξανεμίστηκε αν και τελευταίως υπήρξαν μια σειρά σημαντικών εξαγγελιών από την ΔΕΗ.
«Η κατάσταση δεν έχει αλλάξει. Η ανεργία και η μετανάστευση συνεχίζονται. Η ανεργία περίπου 11% όταν στην υπόλοιπη χώρα είναι στο 8,3%» είπε στην «Κ» ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Κοζάνης, Λευτέρης Αδάμ επισημαίνοντας μάλιστα ότι το ποσοστό της ανεργίας είναι «εικονικό και όχι πραγματικό γιατί πρέπει να υπολογίσουμε κι ένα 10% νέων ανθρώπων που έχει μεταναστεύσει από την περιοχή ή έχει φύγει τώρα για να πάει για σεζόν σε νησιά».
Η υψηλή ανεργία και έλλειψη οποιασδήποτε προοπτικής οδήγησε χιλιάδες άτομα και κυρίως νέους να μεταναστεύσουν σε μεγάλα αστικά κέντρα της Ελλάδας ή και στο εξωτερικό προκαλώντας παράλληλα και μείωση του πληθυσμού. Πολλοί που εργάζονταν ως χειριστές βαρέων μηχανημάτων στα πεδία λιγνίτη όπως είπε ο κ. Αδάμ βρήκαν εύκολα εργασία σε εταιρείες εντός και εκτός χώρας.
«Έχουμε μια μείωση του πληθυσμού σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της απογραφής του 2021. Δηλαδή συγκρίνοντας τον πληθυσμό στο νομό Κοζάνης το 2011 και το 2021 έχουμε μείωση του πληθυσμού της τάξεως του 10,3%» είπε ο κ. Αδάμ προσθέτοντας όμως ότι από το 2021 έως σήμερα αυτό το κύμα φυγής και μετανάστευσης δεν έχει κοπάσει αλλά συνεχίζεται αμείωτο.
«Ακόμα και σήμερα συνεχίζεται η «αιμορραγία» του πληθυσμού σε αστικά κέντρα και εξωτερικό γιατί πέρα από τα φωτοβολταϊκά τα οποία κατασκευάζονται αυτή την στιγμή στην περιοχή και απασχολούν έναν σεβαστό, μπορώ να πω, αριθμό εργαζόμενων κάποιο άλλο έργο δεν γίνεται» τόνισε ο κ. Αδάμ.
Οι εξαγγελίες της ΔΕΗ για κατασκευή μονάδας φυσικού αερίου σε συνεργασία με Δήμους του νομού Κοζάνης και η οποία θα αφορά την τηλεθέρμανση Κοζάνης, Πτολεμαϊδας και Αμυνταίου είναι φυσικά καλοδεχούμενες και αναμένεται να δώσουν μια ανάσα ανακούφισης σε αρκετούς που θα βρουν δουλειά στο έργο. Όμως είναι άγνωστο πότε θα αρχίσει η κατασκευή του έργου.
«Επίσης, η ΔΕΗ έχει εξαγγείλει μια άλλη μονάδα φυσικού αερίου που θα γίνει στη μονάδα «Πτολεμαϊδα 5» που είναι λιγνιτική και θα κλείσει. Έχει εξαγγείλει ένα data center 300 μεγαβάτ στην περιοχή του ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου που θα κλείσει στις 31 Δεκεμβρίου 2025. Ακόμα έχει εξαγγείλει μια μονάδα καύσης σκουπιδιών στον παλιό ΑΗΣ Πτολεμαϊδας» είπε ο κ. Αδάμ τονίζοντας ότι αυτές οι εξαγγελίες της ΔΕΗ υπολογίζοντας «στα 4,5 δισεκατομμύρια ευρώ».
Οι εξαγγελίες αυτές της ΔΕΗ στην περιοχή της Κοζάνης όταν αρχίσουν να κατασκευάζοντας όπως ανέφερε ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου του νομού Κοζάνης αναμένεται να δώσουν περί «τις 20.000 θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή των έργων που αναμένεται να διαρκέσουν περίπου τέσσερα χρόνια» ενώ μετά το πέρας των κατασκευών όπως είπε «ο πρόεδρος της ΔΕΗ έκανε λόγο για 2.000 μόνιμους υπαλλήλους».
Η περιοχή όμως όπως λέει ο κ. Αδάμ χρειάζεται και άλλες επενδύσεις και κίνητρα σε ιδιωτικές εταιρείες οι οποίες θα τα αξιοποιήσουν και θα δραστηριοποιηθούν στην περιοχή.
«Να παραμείνουμε ενεργειακός πόλος»
Για τον πρόεδρο του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Κοζάνης, Γιάννη Μητλιάγκα το τέλος της δραστηριότητας της ΔΕΗ οδήγησε τον κόσμο στη φυγή από την περιοχή και στένεψε η εσωτερική κατανάλωση καθώς «η Κοζάνη και όλη η Δυτική Μακεδονία είναι κλειστή οικονομία και δεν σχετίζεται με τον τουρισμό».
Εκτιμά ότι η Δυτική Μακεδονία πρέπει να συνεχίσει να κατέχει την ταυτότητα του ενεργειακού πόλου της χώρας αξιοποιώντας τις νέες τεχνολογίες προκειμένου να μπορέσει να βγει από την περιδίνηση εσωστρέφειας και οικονομικού μαρασμού που βρίσκεται σήμερα λόγω της απολιγνιτοποίησης.
«Σίγουρα πρέπει να είμαστε ξανά ο ενεργειακός πόλος στις νέες, καθαρές τεχνολογίες. Πρέπει να κρατήσουμε την ενεργειακή ταυτότητα στις νέες εξελίξεις στον τομέα της ενέργειας» είπε προσθέτοντας ότι παράλληλα πρέπει «να ενισχυθεί όσο γίνεται η βιομηχανία και η βιοτεχνία καθώς η περιοχή έχει βιομηχανική κουλτούρα άρα εύκολα μπορεί το ανθρώπινο δυναμικό να δεχτεί μεγάλες επενδύσεις και να εργαστεί σε αυτές».
Περαιτέρω δε, αναφέρθηκε σε αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών και των τηλεπικοινωνιών μέσα από καινοτόμες εφαρμογές με παράλληλη αξιοποίηση του «μικρού αλλά ευέλικτου Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας».
Φλώρινα- «Η κατάσταση είναι άθλια»
Άθλια χαρακτήρισε ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Φλώρινας, Κωνσταντίνος Σιάκος την κατάσταση που επικρατεί με την ανεργία όπως είπε να χτυπάει κόκκινο.
«Η περιοχή εδώ πάντα είχε υψηλά ποσοστά ανεργίας.Κάποια στιγμή είχαμε 44%. Αυτή την στιγμή, η ανεργία βρίσκεται στο διπλάσιο του μέσου όρου της χώρας. Το υπολογίζουμε περίπου στο 25%» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Σιάκος.
Όπως ανέφερε η μείωση της ανεργίας (σ.σ. σε σχέση με προηγούμενα έτη) οφείλεται στο υψηλό ποσοστό μετανάστευσης καθώς και σε επιδοτούμενα προγράμματα εργασίας «με επιδότηση μισθού και ασφαλιστικών εισφορών» τα οποία όμως έχουν διάρκεια λίγους μήνες και μετά από 8 ή 12 μήνες ο εργαζόμενος πηγαίνει και πάλι στο ταμείο ανεργίας «αφού δεν απορροφάται από τον εργοδότη».
Όσον αφορά την απολιγνιτοποίηση που επήλθε με το κλείσιμο του ΑΗΣ Μελίτης όπως είπε ο κ. Σιάκος «τα άτομα που εργάζονταν στη ΔΕΗ μετακινήθηκαν σε άλλες μονάδες όμορων νομών» και υπέστησαν «βλαπτικές μεταβολές των όρων εργασίας» ενώ κάποιοι όπως ανέφερε μετακινούνται καθημερινά περί τα 150 χιλιόμετρα ενώ δεν υπήρξε καμία αποκατάσταση για «120 άτομα που εργάζονταν στον ΑΗΣ ως εργολαβικοί και οι οποίοι οδηγήθηκαν στο ταμείο ανεργίας, χωρίς να έχει υπάρξει καμία πρόβλεψη για αυτούς τους ανθρώπους».
«Παλεύουμε για αυτούς τους ανθρώπους ως Εργατικό Κέντρο για να απορροφηθούν στον ευρύτερο δημόσιο τομέα με κάποιο πρόγραμμα και για ένα διάστημα» τόνισε.
Ποια όμως θα μπορούσε να είναι η επόμενη ημέρα για τους κατοίκους της ακριτικής Φλώρινας που βιώνει με τον πλέον χειρότερο τρόπο την πράσινη μετάβαση;
«Αν αποδεχτούμε ότι η πράσινη μετάβαση πρέπει να γίνει κάποια στιγμή και πως θα μπορούσε να είναι δίκαιη, κατά την άποψη μας θα πρέπει να είναι μια μεγάλη εμβληματική βιομηχανική μονάδα στην περιοχή που θα μπορούσε να απορροφήσει το βιομηχανικό προσωπικό που έχουμε και το οποίο είναι εξαιρετικό. Μια ζωή δούλευαν στα ορυχεία και στις μονάδες της ΔΕΗ» τόνισε ο κ. Σιάκος.
