Είναι λυπηρό το πόσο εύκολα και με πόση ένταση επιτίθενται κάποιοι στις περιβαλλοντικές οργανώσεις όπως ο Αρκτούρος και η Καλλιστώ. “Φέραν τις αρκούδες”, “Δεν τους νοιάζουν οι άνθρωποι και οι περιουσίες”, “τρώνε λεφτά”,”από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη και τα γραφεία τους”. Σε τοπικό επίπεδο στοχοποιούνται άνθρωποι και “προειδοποιούνται” ότι “αν συμβεί το κακό δεν θα έχουν πού να κρυφτούν”.
Πρόσφατα προτάθηκε (και) η λύση της θανάτωσης σε περιπτώσεις ζώων που εισέρχονται στον ιστό.
Η θανάτωση είναι ένα εύκολο μέτρο. Δραστικό, αποτελεσματικό, φτηνό. Βλέπω αρκούδα, σκοτώνω αρκούδα. Ο χώρος είναι δικός μου, των παιδιών μου, του είδους μου.
Τα εύκολα, φτηνά, δραστικά και αποτελεσματικά μέτρα υπάρχουν στην ίδια σφαίρα όπου συναντά κανείς ομιλούντα ζώα. Το “πέρα από τον φράχτη”, μία εκπληκτική ταινία κινουμένων σχεδίων, είναι μία τέτοια σφαίρα.
Στον πραγματικό κόσμο τα αποτελεσματικά μέτρα δεν είναι εύκολα, ούτε φτηνά. Ας τον φανταστούμε λίγο, ακριβό αλλά με λύσεις βιώσιμες για τη συνύπαρξη.
Στον πραγματικό κόσμο οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι αποζημιώνονται άμεσα για τις ζημιές. Πληρώνουμε όλοι οι φορολογούμενοι.
Στον πραγματικό κόσμο επιδοτείται γενναία η ηλεκτροφόρα περίφραξη σε κάθε περιουσιακό στοιχείο, καλλιέργεια, στάβλο, κατοικία. Πληρώνουμε όλοι οι φορολογούμενοι.
Στον πραγματικό κόσμο στελεχώνονται οι δασικές υπηρεσίες και οι ομάδες άμεσης παρέμβασης και είναι έτοιμες κάθε στιγμή, μέρα νύχτα. Πληρώνουμε όλοι οι φορολογούμενοι.
Στον πραγματικό κόσμο τα υπολείμματα τροφών συλλέγονται σε διαφορετικούς καδους που δεν μπορούν να ανοιχτούν από ζώα. Πληρώνουμε όλοι οι φορολογούμενοι.
Μία τολμηρή αλλά αναγκαία αναλογία τώρα. Τη δεκαετία του 80, μία ομάδα τουριστών στη Λέρο, άκουσε τυχαία τις κραυγές πίσω από τον μαντρότοιχο του ψυχιατρικού ασύλου. Λίγο αργότερα, επισκέπτες αλλοδαποί σπουδαστές πρωτοαντίκρισαν την “εύκολη, δραστική, φθηνή και αποτελεσματική λύση” της φροντίδας των ψυχικά νοσούντων και των νοητικών υστερούντων Ελλήνων. Γυμνοί, ασίτιστοι, μέσα στα περιττώματά τους, δεμένοι, κλειδωμένοι. Η τόλμη δύο ψυχιάτρων και η διεθνής κατακραυγή ξεκίνησαν την περίφημη ψυχιατρική μεταρρύθμιση και την αποασυλοποίηση.
Διανύθηκε απόσταση αλλά είμαστε ακόμη πολύ πίσω. Άλλο θέμα αυτό, άλλη ώρα. Πίσω στην αναλογία τώρα και την τόλμη της αντιστοίχισης αρκούδας με συνάνθρωπο που πάσχει ψυχικά ή υστερεί νοητικά.
Πόσο αποτελεσματική ήταν για τον τότε υπουργό υγείας η λύση του εγκλεισμού σε ανθρώπινους στάβλους; Από οικονομικής άποψης, πολύ. Πόσο αποτελεσματική ήταν για την ησυχία του χωριού η “εξαφάνιση” του “αυτιστικού που ούρλιαζε”; Από πλευράς υποχρέωσης να αναλάβουν προσωπικό κόστος βοηθώντας, πάρα πολύ.
Πόσο δραστικό ήταν για τη δικαιοσύνη το μέτρο της εισαγγελικής παραγγελίας του εγκλεισμού; Από νομοθετικής και δικονομικής πλευράς, πολύ. Ο εισαγγελέας, με τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού, έλυνε με μία κίνηση το “πρόβλημα” της κοινότητας των “φυσιολογικών”.
Πόσο απασχολούσε τη συλλογική μας συνείδηση η τύχη των ανθρώπων αυτών; Καθόλου. Δεν ανήκαν στον κόσμο μας, “δεν ζούσαμε μαζί”.
Ως γονέας ατόμου στο φάσμα του αυτισμού, ως ιδρυτικό μέλος συλλογικότητας που προστατεύει τα δικαιώματα των αυτιστικών και ως παιδαγωγός, έχω μία ξεκάθαρη θέση για το πραγματικό κόστος των εύκολων, φθηνών, δραστικών και αποτελεσματικών μέτρων.
Είναι το κόστος που αναλαμβάνει κανείς όταν καλείται να αναμετρηθεί με τη συνείδησή του, μόνος το βράδυ, στο μαξιλάρι του. Όταν η φωνή μέσα του, τού λέει ότι υποκρίθηκε, ότι αδράνησε, ότι αδίκησε τον ανυπεράσπιστο, άνθρωπο ή ζώο. Για ορισμένους το κόστος αυτό είναι τεράστιο και δεν το αναλαμβάνουν. Προτιμούν τις δύσκολες, τις ακριβές, τις συμβιβαστικές λύσεις οι οποίες περιλαμβάνουν και τη δική τους προσωπική εμπλοκή και συμμετοχή. Για άλλους πάλι το κόστος αυτό είναι μικρό, το αναλαμβάνουν εύκολα και κοιμούνται απαλλαγμένοι από τη φωνή της συνείδησης, βαριά, σαν αρκούδες σε χειμερία νάρκη.
Μία εύκολη, φθηνή, δραστική και αποτελεσματική λύση θα ήταν η απαλλαγή του κοινωνικού συνόλου από την υποκρισία. Πρόκειται επί της ουσίας για ξεκάθαρα ατομική υπόθεση το αν θέλει κανείς να φέρει συνείδηση.
