Ο Δεκαπενταύγουστος ξημερώνει σαν ευλογία. Ο ήλιος λούζει τα καμπαναριά, και η Ελλάδα φορά τα καλά της. Δεν είναι απλώς γιορτή, είναι ανάσα πίστης, είναι το Πάσχα του καλοκαιριού, η μέρα που η καρδιά του λαού χτυπά στον ρυθμό της προσευχής και της μνήμης.
Η Παναγία δεν κατοικεί μόνο στους ύμνους των ψαλτών, αλλά στα χείλη των απλών ανθρώπων. Στις αυλές με τις γαρδένιες, στα ξωκλήσια με τις ξεθωριασμένες εικόνες, στα χείλη των μανάδων που λένε «Καλή Παναγιά» με φωνή που τρέμει. Είναι η Μητέρα που δεν ζητάει τίποτα, αλλά δίνει τα πάντα. Η σκέπη του πονεμένου, η ελπίδα του άρρωστου, η παρηγοριά του ξενιτεμένου.
Η φράση «Καλή Παναγιά» δεν είναι απλώς ευχή. Είναι ψίθυρος καρδιάς. Λέγεται με δέος, με προσμονή, με πίστη. Είναι σαν να λες: «Ας μας σκεπάσει η Χάρη της», «Ας φτάσουμε με το καλό στη μεγάλη μέρα», «Ας γίνει το θαύμα που περιμένουμε». Είναι η ευχή που δεν χρειάζεται εξήγηση, γιατί όλοι την καταλαβαίνουν. Από τον βοσκό της Πίνδου μέχρι τον ναυτικό του Αιγαίου, από τη γιαγιά στο χωριό μέχρι τον μετανάστη στην ξενιτιά.
Στον Πόντο, η Σουμελά στεκόταν σαν φάρος πίστης πάνω από τον βράχο. Στην Τήνο, οι γονατιστές ανεβαίνουν τον δρόμο της ευχής, με κάθε βήμα να λέει «σώσε με». Στην Ήπειρο, οι μαστόροι έπαιρναν την εικόνα της μαζί τους, σαν να κουβαλούσαν την μάνα τους στον ξένο τόπο. Και σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, η Παναγία είναι η σιωπηλή παρουσία που δεν φαίνεται, αλλά είναι.
Και όταν φτάνει η μεγάλη μέρα, τα χωριά ξυπνούν με μυρωδιές και τραγούδια. Τα πανηγύρια στήνονται κάτω από πλατάνια, με τραπέζια γεμάτα, με χορούς που κρατούν ως το ξημέρωμα, με ψαλμούς που γίνονται θρήνοι και χαρές μαζί. Στην Πάρο, στη Βέροια, στην Κεφαλονιά, στην Κρήτη, στη Νάξο, στην Καρδίτσα, στην Κόνιτσα , στα Γραμοχώρια, στη Σαμαρίνα κάθε τόπος έχει τη δική του Παναγιά, τη δική του ιστορία, το δικό του τάμα.
Οι αγνοί άνθρωποι δεν ξέρουν θεολογία, αλλά ξέρουν να αγαπούν. Δεν μιλούν για δόγματα, αλλά για θαύματα. Δεν γράφουν δοκίμια, αλλά ανάβουν κεράκια. Και όταν λένε «Καλή Παναγιά», δεν το λένε για να εντυπωσιάσουν, αλλά για να ελπίσουν. Είναι η ευχή που περνά από γενιά σε γενιά, σαν μυστικό που δεν χρειάζεται εξήγηση.
Η Ορθοδοξία δεν είναι θρησκεία τύπων, αλλά σχέση. Και η Παναγία είναι το πρόσωπο αυτής της σχέσης. Δεν ζητάει φανταχτερές αναρτήσεις, αλλά καθαρές καρδιές. Δεν περιμένει τελετουργίες χωρίς αγάπη, αλλά πράξεις απλές, γεμάτες φως και αλήθεια. Γιατί η αληθινή τιμή προς Εκείνη είναι η ζωή μας , ήσυχη, ταπεινή, γεμάτη αγάπη.
Και τότε, κάθε Δεκαπενταύγουστος θα είναι όχι απλώς γιορτή, αλλά μυστήριο. Όχι απλώς έθιμο, αλλά θεία συνάντηση. Όχι απλώς ανάμνηση, αλλά ζωντανή παρουσία. Και η πιο αληθινή ευχή, η πιο βαθιά προσευχή, θα είναι πάντα η πιο απλή:
Καλή Παναγιά
