«Μετά λύπης αγγέλλομεν την εξαφάνισιν της ροδάνης. Η ωραία ροδάνη η οποία συνεκέντρωνε την χαράν παιδιών δύο αιώνων εξέλειψε. Υπέκυψε ηρέμως και σιγά σιγά εις την εξαφάνισιν και παρήκμασε όπως παρακμάζουν όλα τα πράγματα εις τον κόσμον. Πέρυσι προείπομεν τον εξαφανισμόν, ο οποίος ήτο οφθαλμοφανής, αφότου οι θαυμασταί του [Δημάρχου] κ. Κωνστ. Γούση, οι γύφτοι του Βαροσιού (1) εγκατέλειψαν την πόλιν. Όπως αυτοκίνητο δεν δύναται να λειτουργήση άνευ βενζίνης, ούτω και η ροδάνη δεν ηδύνατο να ζήση άνευ των γύφτων που έπαιζαν τον ζουρνάν (2) και χτυπούσαν τα νταούλια (3). Οι γύφτοι ενεψύχωνον τους νέους, αυτοί υπεστήριζον το ωραίον έθιμον, αυτοί ενεθουσίαζον και αυτοί έδιδον την γραφικότητα των μεγάλων εορτών. Τώρα οι νέοι μας δεν εμπνέονται πλέον και γι’ αυτό εγκατέλειψαν την ροδάνην. Επεδόθησαν εις νέας ασχολίας αγνώστους την εποχήν που πέρασε. Τώρα καταγίνονται με τον αθλητισμόν, με την μουσικήν, με τας εκδρομάς, τα ποδήλατα και με τον έρωτα. Το θέλγητρον της ροδάνης είναι υποδεέστερον των άλλων θελγήτρων που αισθάνονται με τας νέας επιδόσεις. Δι` αυτό η ροδάνη εξέλειψε.
Θλιβόμεθα δια τον εξαφανισμόν της, και μαζή μ’ εμάς και πολλοί που ζουν εις το εξωτερικό, δια τους οποίους η ροδάνη, πέθανε. Όσοι εις το μέλλον θα την επιθυμήσουν θα σπεύδουν στο Βογατσικόν να την βλέπουν όπως έκαμαν πολλοί προχθές.
Ίσως όμως η ροδάνη επανέλθη και πάλιν εις την ακμήν της. Μήπως τόσα πράγματα που παρήκμασαν, δεν ξαναακμάζουν πάλιν;»
Ο ΞΕΝΥΧΤΗΣ [Εφημ. Καστορία, 5 Μαΐου 1929]
ΡΟΔΑΝΗ που εστήθη το Πάσχα έμπροσθεν του Αγίου Γεωργίου, με βάθος την γραφικήν περιφέρειαν των Ορεστείων χωρίων [Εφημ. «Καστορία», 1 Ιουν. 1924] 
Τα γλέντια τα Καστοριανά κρατούν πολύ σεργιάνι, γιατ` έχουν τη ροδάνη μ` άργανα και ζουρνάδες και σεργιανούν κυράδες (Γιάννης Μπακάλης, εφημ. «Ορεστιάς», 9 Απρ. 1950)
(1) Τουρκόγυφτοι της Καστοριάς, από τους οποίους προέρχονταν οι «αργανάρηδες» (μουσικοί που μετείχαν σε γλέντια, εορτές και πανηγύρια). Κατοικούσαν έξω από τα τείχη, στη συνοικία Βαρόσι (varoş=γειτονιά, μαχαλάς εκτός των τειχών), στην αρχή της σημερινής Καλλιθέας. Εγκατέλειψαν την Καστοριά, στα πλαίσια της ανταλλαγής πληθυσμών, που όριζε η Συνθήκη της Λωζάνης (1923). Η απώλειά τους έγινε έντονα αισθητή στην πόλη.
(2) Ζουρνάς: Πνευστό μουσικό όργανο με διαπεραστικό ήχο.
(3) Νταούλι: Τύμπανο.
