Μιλάει για ένα νέο «χρυσό αιώνα» της Αμερικής. Υπόσχεται να καταδιώξει τους αντιπάλους του και καταγγέλλει «τον εσωτερικό εχθρό». Ο Ντόναλντ Τραμπ επιστρέφει αύριο, Δευτέρα, στο Λευκό Οίκο για μια δεύτερη θητεία κατά την οποία προαναγγέλλεται ότι θα είναι ακόμα περισσότερο αδίστακτος και απρόβλεπτος.
Ο ρεπουμπλικανός δισεκατομμυριούχος κατάφερε να κάνει το πολιτικό comeback του αιώνα και το πέτυχε χωρίς να αλλάξει στυλ: ιδέες απλές, τις οποίες επαναλαμβάνει κατά το δοκούν, χωρίς να νοιάζεται για συμβάσεις.
«Ο χαρακτήρας του Τραμπ είναι θεμελιωδώς ο ίδιος» όπως και κατά την πρώτη θητεία του, υπογραμμίζει ο Ντέιβιντ Γκρίνμπεργκ, καθηγητής Ιστορίας και Δημοσιογραφίας στο πανεπιστήμιο Rutgers, και τον περιγράφει ως «άστατο, ισχυρογνώμονα, ασταθή».
«Αυτό που μπορούμε να περιμένουμε, είναι ακόμα περισσότερα απρόβλεπτα», συνοψίζει μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Για τον Peter Loge, καθηγητή στο πανεπιστήμιο Τζορτζ Ουάσινγκτον, «αν σας άρεσε ο Τραμπ 1, θα σας αρέσει και ο Τραμπ 2».
Όμως η διαφορά με την πρώτη θητεία του, από το 2017 ως το 2021, είναι πως οι προστασίες μοιάζει να έχουν εξασθενήσει.
Το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα έχει την πλειοψηφία στο Κογκρέσο, τα μέσα ενημέρωσης διέρχονται οικονομική κρίση και κρίση ταυτότητας και το συντηρητικό κατεστημένο είναι προσεταιρισμένο στην υπόθεση του νεοϋορκέζου μεγιστάνα.
«Ο Τραμπ έχει αναμορφώσει κατ’ εικόνα του το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα», εκτιμά ο Τζον Ρογκόφσκι, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο πανεπιστήμιο του Σικάγο.
Σχεδόν 10 χρόνια μετά την είσοδό του στην πολιτική σκηνή, ο δισεκατομμυριούχος έχει καταφέρει να περιστοιχιστεί από πιστούς και να πνίξει τις διαφωνίες στους κόλπους του συντηρητικού στρατοπέδου.
Αντίθετα από το 2016, «οι εσωτερικοί καβγάδες του κόμματος δεν θα αποτελέσουν ανάχωμα», προβλέπει ο Τζον Ρογκόφσκι.
Τέλος επίσης στην εικόνα του παρία, καθώς τα αφεντικά των μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών, όπως και ξένοι ηγέτες, συνέρρεαν στην πολυτελή κατοικία του Μαρ-α-Λάγκο για να αποκτήσουν την εύνοια του εκλεγμένου προέδρου.
Η νίκη του το Νοέμβριο «τον έκανε περισσότερο αποδεκτό σε μια ευρύτερη πολιτική παλέτα», σύμφωνα με τον Τζον Ρογκόφσκι.
Ταυτόχρονα, η εμπιστοσύνη στους θεσμούς έχει διαβρωθεί και ο Ντέιβιντ Γκρίνμπεργκ ανησυχεί για μια εν δυνάμει εξασθένηση της εξισορρόπησης των εξουσιών στη διάρκεια των τεσσάρων επόμενων ετών, σε ένα πλαίσιο «πολέμου κατά της γραφειοκρατίας», τον οποίο έχει υποσχεθεί ο Ντόναλντ Τραμπ, και συμμάχων όπως ο Ίλον Μασκ.
Ο εκλεγμένος πρόεδρος βρέθηκε ήδη στην επίθεση και έκανε γνωστές τις προθέσεις του πριν ακόμα επιστρέψει στο Οβάλ Γραφείο.
Απέλαση περισσότερων από 10 εκατομμύρια παράτυπων μεταναστών, γενικευμένοι τελωνειακοί δασμοί, προσάρτηση της διώρυγας του Παναμά και της Γροιλανδίας: ο κατάλογος των δηλώσεων που προκαλούν σοκ μεγάλωνε καθημερινά.
Χωρίς ωστόσο να υπάρχει βεβαιότητα για τη βούλησή του να εφαρμόσει μέχρι κεραίας το πρόγραμμα αυτό.
«Οι άνθρωποι πρέπει να πάρουν πολύ στα σοβαρά τον Τραμπ», διαβεβαιώνει ο Ντέιβιντ Γκρίνμπεργκ, ακόμα «κι αν συχνά είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς αυτό που πρέπει να πάρει στα σοβαρά απ’ αυτό που δεν πρέπει».
Ορισμένες δηλώσεις του είναι «ξεκάθαρα ρητορικές προκλήσεις», άλλες όμως αποτελούν «πραγματικές ενδείξεις των πολιτικών σκέψεών του», προσθέτει.
Εκτός από τις ηχηρές δηλώσεις του γενικής πολιτικής, το πιο προσωπικό θέμα της εκδίκησης υποβόσκει στο λόγο του Τραμπ.
Ο ρεπουμπλικανός εξεγέρθηκε εναντίον ορισμένων αντιπάλων που «θα έπρεπε να πάνε στη φυλακή», εναντίον ενός «εσωτερικού εχθρού» τον οποίο δεν προσδιόρισε και με τον οποίο θα έπρεπε να ασχοληθεί ο στρατός, ή ακόμα εναντίον δημοσιογράφων και μέσων ενημέρωσης που σκοπεύει να σύρει ενώπιον των δικαστηρίων.
Διότι ο πρώην πρόεδρος ουδέποτε χώνεψε την ήττα του στις προεδρικές εκλογές του 2020 και συνεχίζει να ισχυρίζεται αβάσιμα ότι του έκλεψαν εκείνες τις εκλογές.
Την περασμένη Τρίτη, μια έκθεση του ειδικού εισαγγελέα Τζακ Σμιθ, που διαβεβαίωνε ότι ο Τραμπ, αν δεν είχε επανεκλεγεί, θα είχε καταδικασθεί για την απόπειρά του να ανατρέψει το αποτέλεσμα των εκλογών του 2020, προκάλεσε την οργή του επόμενου ενοίκου του Λευκού Οίκου, ο οποίος χαρακτήρισε τον εισαγγελέα «ανισόρροπο».
Σε βάρος του ρεπουμπλικανού ασκήθηκαν διώξεις συνολικά για τέσσερις ποινικές υποθέσεις, καταδικάσθηκε για μία απ’ αυτές, και είναι ύποπτος ότι θέλει σήμερα να χρησιμοποιήσει τη δικαιοσύνη για δικό του λογαριασμό.
«Δεν θα εκπλησσόμουν αν πρόσωπα στην κυβέρνησή του αναλάμβαναν ως κύριο έργο να ξετρυπώσουν τους εχθρούς», εκτιμά ο Τζον Ρογκόφσκι, αν και δεν περιμένει ότι αυτό θα είναι η πρώτη προτεραιότητα.
Προς το παρόν όμως, κυριαρχεί η αβεβαιότητα όσον αφορά το τι θα καθορίσει αυτή τη δεύτερη θητεία.
«Μέχρι τώρα βρισκόμασταν στα προπαρασκευαστικά», αναλύει ο Peter Loge. «Μόλις αρχίσει κανονικά η σεζόν, οι κανόνες του παιγνιδιού θα αλλάξουν».
Ένα πράγμα είναι σίγουρο, ο Ντόναλντ Τραμπ θα είναι, στα 78 του, ο πιο ηλικιωμένος πρόεδρος που θα ορκιστεί, μεγαλύτερος κατά μερικούς μήνες απ’ όσο ήταν ο Τζο Μπάιντεν κατά τη δική του ορκωμοσία.
Αν δεν υπάρξει κάποια αδιανόητη παραβίαση, το Σύνταγμα προβλέπει ότι αυτή η δεύτερη θητεία θα είναι και η τελευταία του δισεκατομμυριούχου και το ρεπουμπλικανικό στρατόπεδο θα δυσκολευθεί να βρει έναν διάδοχό του.
Ο Ντόναλντ Τραμπ επιστρέφει στο Λευκό Οίκο
Στο πρώτο επίσημο πορτρέτο της δεύτερης θητείας του, ποζάρει σαν καταζητούμενος. Αύριο, Δευτέρα, ο Ντόναλντ Τραμπ επιστρέφει στο Λευκό Οίκο.
Στο πορτρέτο που έδωσε στη δημοσιότητα η ομάδα του τρεις ημέρες πριν από την ορκωμοσία, τα χαρακτηριστικά του 78χρονου δισεκατομμυριούχου είναι σφιγμένα, το μέτωπο συνοφρυωμένο και το βλέμμα εκδικητικό, πεισματάρικο και αποφασιστικό. Η φωτογραφία μοιάζει πάρα πολύ με τη «mugshot», τη διάσημη πλέον φωτογραφία του ρεπουμπλικανού που τραβήχτηκε στα τέλη Αυγούστου μέσα σε φυλακή της Ατλάντα.
Ούτε οι ποινικές διώξεις -μία από τις οποίες του κόστισε μια ιστορική καταδίκη- ούτε οι πολεμικές για τα ρατσιστικά ή σεξιστικά σχόλιά του ούτε οι απειλές κατά του Τύπου και των αντιπάλων του δεν εμπόδισαν το πιο ανήκουστο από τα πολιτικά «comeback».
Ακριβώς στις 12:00 της Δευτέρας, ώρα της ανατολικής ακτής των Ηνωμένων Πολιτειών, οι κωδικοί των πυρηνικών όπλων θα αλλάξουν χέρια. Ο Ντόναλντ Τραμπ θα γίνει επισήμως ο 47ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών και θα διαδεχθεί τον δημοκρατικό Τζο Μπάιντεν ως ανώτατος διοικητής του ισχυρότερου στρατού του κόσμου.
Εκτός αν το ισχυρό ψύχος, που έχει προαναγγελθεί για την αυριανή ημέρα στην Ουάσινγκτον, διαταράξει την πλήρως προγραμματισμένη τελετή της ορκωμοσίας, μια ημέρα που θα αρχίσει με θρησκευτική λειτουργία και θα ολοκληρωθεί με χορούς, την ίδια στιγμή ο ρεπουμπλικανός θα ανεβεί τα σκαλιά του Καπιτωλίου.
Με το χέρι στη Βίβλο, θα ορκισθεί «να διαφυλάσσει, να προστατεύει και να υπερασπίζεται το Σύνταγμα». Σ’ αυτό το ίδιο σημείο, στις 6 Ιανουαρίου 2021, οπαδοί του είχαν καταλάβει εξ εφόδου την έδρα του Κογκρέσου για να επιχειρήσουν να εμποδίσουν την επικύρωση της νίκης του Τζο Μπάιντεν, εξαγριωμένοι από μια ομιλία του αρχηγού τους για κλεμμένες εκλογές.
Η νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις 5 Νοεμβρίου επί της αντιπροέδρου Κάμαλα Χάρις δεν προκάλεσε εντούτοις καμιά αμφισβήτηση. Ο απερχόμενος δημοκρατικός πρόεδρος ενορχήστρωσε με απόλυτη ευγένεια τη μετάβαση της εξουσίας σ’ αυτόν τον άνδρα τον οποίο απεχθάνεται, ο οποίος τον ταπείνωνε επανειλημμένα επί χρόνια και του οποίου η επιστροφή αποτελεί γι’ αυτόν μια τεράστια πολιτική ήττα.
Τα μέτρα ασφαλείας θα είναι αυστηρότατα, έπειτα από δύο απόπειρες δολοφονίας του ρεπουμπλικανού το περασμένο καλοκαίρι: έχουν τοποθετηθεί 48 χιλιόμετρα ψηλού φράκτη και έχουν αναπτυχθεί 25.000 αστυνομικοί.
Η πρώτη προεδρική θητεία (2017-2021) του πρώην εργολάβου ακινήτων και παρουσιαστή τηλεοπτικής εκπομπής ριάλιτι ήταν χαοτική.
Αυτή τη φορά, ο Ντόναλντ Τραμπ δεν έχει καμιά αναστολή σε ιδεολογικό επίπεδο, έχει εμμονή με την ιδέα της «εκδίκησης» και είναι καλύτερα εξοπλισμένος πολιτικά.
Έχει την πλειοψηφία, αν και μικρή, στο Κογκρέσο. Το Ανώτατο Δικαστήριο είναι προσανατολισμένο στα δεξιά. Έχει επιλέξει τους υπουργούς του και τους συμβούλους του με κύριο κριτήριο την πίστη τους στο πρόσωπό του. Και ελέγχει απολύτως το κόμμα του.
Θέλοντας να προσφέρει αύριο μια τέλεια εικόνα στον Ντόναλντ Τραμπ, ο ρεπουμπλικανός επικεφαλής της Βουλής των Αντιπροσώπων αποφάσισε να υψώσει στους ιστούς τους τις σημαίες του Καπιτωλίου, αντί να τις αφήσει μεσίστιες ως φόρο τιμής στον πρώην πρόεδρο Τζίμι Κάρτερ, ο οποίος απεβίωσε πρόσφατα.
Η πρώτη εκλογή του δισεκατομμυριούχου είχε προκαλέσει διεθνή αναταραχή. Η επιστροφή του γίνεται μέσα σε ατμόσφαιρα παραίτησης.
Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι είχαν διαδηλώσει στην Ουάσινγκτον την επομένη της ορκωμοσίας του το 2017. Φέτος οι οργανωτές μιας διαδήλωσης το Σάββατο στην αμερικανική πρωτεύουσα ελπίζουν σε 25.000 ανθρώπους. Σύμφωνα με το CNN, 56% των Αμερικανών πιστεύουν ότι αυτή η δεύτερη θητεία θα είναι επιτυχημένη.
Ηγέτες ολόκληρου του κόσμου έσπευσαν να έρθουν σε επαφή μαζί του, εκπρόσωποι της άκρας δεξιάς από ολόκληρο τον κόσμο θα βρίσκονται αύριο επί σκηνής, το χρήμα των επιχειρηματιών και των βαρόνων της τεχνολογίας έρρευσε για να χρηματοδοτήσει τους εορτασμούς.
Σύμφωνα με τον Τύπο, ο Τζεφ Μπέζος (Amazon), ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ (Meta) και ο Τιμ Κουκ (Apple) θα είναι αύριο παρόντες, μαζί με τον πλουσιότερο άνθρωπο του κόσμου, τον Ίλον Μασκ (Tesla, SpaceX, X), ένθερμο σύμμαχο του Ντόναλντ Τραμπ, η επιρροή του οποίου ξεπερνάει πλέον τα σύνορα.
Ήδη από την πρώτη ημέρα, ο μελλοντικός πρόεδρος υποσχέθηκε αποφάσεις σοκ: έναρξη ενός προγράμματος απελάσεων μεταναστών, τελωνειακούς δασμούς στα πάντα, απονομή χάρης στους οπαδούς του που έχουν καταδικασθεί για την επίθεση στο Καπιτώλιο και μέτρα με στόχο τα διαφυλετικά πρόσωπα.
Όμως πολύ σύντομα θα τεθεί, με ακόμα μεγαλύτερη οξύτητα απ’ ό,τι το 2017, το ζήτημα της αξιοπιστίας των πιο ηχηρών υποσχέσεών του. Να καταργήσει, για παράδειγμα, το Δίκαιο του Εδάφους, που είναι εγγυημένο από το Σύνταγμα. Ή να βάλει τέλος στον πόλεμο στην Ουκρανία.
Ο Ντόναλντ Τραμπ θα βρεθεί επίσης αντιμέτωπος με τα δικά του όρια. Κατ’ αρχάς, με την ηλικία: γίνεται ο πιο ηλικιωμένος πρόεδρος που έχει ορκιστεί ποτέ.
Είναι έπειτα η προοπτική της εξόδου του από την πολιτική.
Αν δεν παραβιάσει το συνταγματικό όριο των δύο θητειών, ο Ντόναλντ Τραμπ δεν πρόκειται να είναι ποτέ πια υποψήφιος, ένας ρόλος που είναι ο αγαπημένος του. Θα το πάρει άραγε απόφαση να μην είναι «παρά» πρόεδρος σ’ αυτή τη χώρα, η οποία βρίσκεται σε διαρκή προεκλογική εκστρατεία;
Ήδη μοιάζει να τον νοσταλγεί. Ο ρεπουμπλικανός θα πραγματοποιήσει σήμερα, μερικές ώρες πριν από την ορκωμοσία του, ένα τελευταίο meeting στην Ουάσινγκτον.
Γ.Α./ΑΠΕ
