Δεν μπορούσα να φανταστώ ότι η δαγκάνα ενός κάβουρα θα προκαλούσε τόση αναστάτωση σε όλη την παραλία. Και να ήταν το δάγκωμά της τόσο τρομακτικό; Θεός φυλάξει! Δάκρυα πάντως, άρχισαν να κυλούν από τα μάτια της∙ το δαχτυλίδι στον παράμεσο του δεξιού χεριού, διαμαντένιο, άστραφτε καθώς ο ήλιος έπεφτε πάνω του κι αυτή τον σήκωσε για να σκουπίσει τα υγρά της μάγουλα. Ή, μήπως, για να δείξει το ωραιότατο στόλισμα που δήλωνε ότι τώρα πια, είχε ήδη χορέψει τον χορό του Ησαΐα; Ποιος ξέρει…
Η παραλία, όπου είχα καταφύγει εκείνες τις μέρες για να γλυτώσω από τους δαίμονες που με καταδίωκαν μήνες τώρα σχετικά με τη δουλειά μου και το μέλλον μου, αλλά και να απολαύσω τα δαντελένια τελειώματα της θάλασσας πάνω στην άμμο, δεν ήταν από τις πιο δημοφιλείς, άρα δεν θα διασπούσαν την προσοχή μου οι φωνές παιδιών και μαμάδων. Διαψεύστηκα: γεμάτη δεκαοχτάρικα, αγόρια και κορίτσια η αμμουδιά. Διασκέδαζαν, απ’ όσο κατάλαβα, το τέλος της σχολικής τους περιόδου. Ευτυχώς, δυο βήματα πιο πέρα, το τοπίο άλλαζε: βράχια, δουλεμένα χρόνια και χρόνια από τα αδηφάγα κύματα, δημιουργούσαν μια εντελώς διαφορετική εικόνα και πρόσφεραν μοναδική κρυψώνα σε κάβουρες, αχινούς και άλλα αρθρόποδα.
Δίπλα λοιπόν, στα βράχια αυτά βρήκα καταφύγιο. Ξεδίπλωσα την πετσέτα μου και, βγάζοντας από το δισάκι το δερματόδετο βιβλίο, άρχισα να το φυλλομετρώ. Δώρο ενός δασκάλου μου εδώ και πάρα πολλά χρόνια, δεν είχα καταφέρει, δυστυχώς, να το διαβάσω μέχρι την ώρα εκείνη. Πολύ ενδιαφέρον, διαπίστωσα, από την πρώτη κιόλας σελίδα: διαπραγματευόταν τα διλήμματα, τα οποία αντιμετώπισαν οι άνθρωποι, και δη οι επιστήμονες, μετά τη δημοσίευση του έργου του Δαρβίνου για την καταγωγή των ειδών. Για δες, σκέφτηκα, γιατί δεν είχα φροντίσει να το διαβάσω τότε; Πόσο θα επηρέαζε τον μονολιθικό τρόπο σκέψης, την έλλειψη διορατικότητας απέναντι στις διαθέσεις των άλλων και τη στάση μου γενικά σε όποιον διαφωνούσε μαζί μου; Μήπως αυτό είχε διακρίνει ο δάσκαλος και με τον δικό του παιδευτικό τρόπο θέλησε να μου ανοίξει τα μάτια; Να μου διοχετεύσει μια πιο σφαιρική ματιά στον κόσμο; Να αποκτήσω τη δυνατότητα να αποδέχομαι φίλους και γνωστούς σεβόμενος τη δική τους θεώρηση πραγμάτων; Ναι, αλλά αν συνεχίσω να διερευνώ τους λόγους για τους οποίους μου δώρισε το ενδιαφέρον αυτό βιβλίο, δεν θα διαβάσω ούτε την εισαγωγή, προτού φτάσει το δείλι και αναγκαστώ να το κλείσω και να πάρω τον δρόμο για το σπίτι.
Η εισαγωγή, πολύ διαφωτιστική για ό, τι θα ακολουθούσε. Δυστυχώς όμως, η δυνατότητα απομόνωσής μου αποδείχτηκε ελάχιστη∙ αν όχι μηδαμινή: δεν είχα προσέξει τη δεσποσύνη και τις φίλες της να πλησιάζουν στο μέρος που είχα διαλέξει για απομόνωση μέσα από το δύσβατο πέρασμα στα βράχια. Οι φωνές της, τόσο δυνατές και διαπεραστικές, μ’ έκαναν να τιναχτώ επάνω. Είχαν προστρέξει όλοι οι νεαροί και δοκίμαζαν, καθένας με τον τρόπο του, να προσφέρουν βοήθεια στη δακρύβρεχτη, δαγκαμένη νέα. Δοκίμασα να πλησιάσω διαγκωνιζόμενος, κάτι που γενικά χαρακτήριζα στους άλλους ως έλλειψη καλής διαγωγής, το σημείο που διαδραματιζόταν το δράμα και μετά από μία δαιδαλώδη διαδρομή, βρέθηκα ακριβώς μπροστά στην κοπέλα. Ήδη είχαν σταματήσει τα κλάματα και μάλλον ήταν αργά για να παίξω τον ρόλο του… διασώστη. Ρώτησα διστακτικά πού ακριβώς ήταν το δάγκαμα, δηλώνοντας ότι ήμουν ειδικευόμενος δερματολόγος και θα μπορούσα να δω την πληγή και να κάνω διάγνωση.
Διαπίστωση πρώτη: τελικά, δεν ήταν δάγκαμα κάβουρα∙ μια μικρή μόνο εκδορά στην πατούσα από κάποια δυσδιάκριτα, αιχμηρά χαλίκια ακριβώς δίπλα στα βράχια. Διαπίστωση δεύτερη: επρόκειτο για μια πανέμορφη νέα και ένιωσα διακαώς την επιθυμία να την σφίξω στην αγκαλιά μου και να την κρατήσω εκεί δια παντός. Άδοξο τέλος… Διέκρινα να πλησιάζει από τα ανοιχτά της θάλασσας ένα ταχύπλοο. Μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτου ένας δίμετρος άνδρας είχε σφίξει στη δική του αγκαλιά τη δαγκαμένη νέα.
Δις δυστυχής σήμερα… Ούτε το βιβλίο διάβασα ούτε τη δεσποσύνη κατάφερα να διεκδικήσω από τον νόμιμο σύζυγο. Δίχως ωστόσο, να το συνειδητοποιήσω, διεκπεραίωσα μια από τις δύσκολες ασκήσεις γλώσσας του παλιού, αγαπημένου μου δασκάλου: διάνθισα όλη την αφήγηση με πολλαπλή χρήση ενός γράμματος του ελληνικού αλφάβητου. Δέλτα, στην προκειμένη περίπτωση!
Στη μνήμη του δασκάλου μου, Απόστολου Ραφαηλίδη
Χρυσούλα Πατρώνου – Παπατέρπου
