Ἐγκύκλιος τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Καστορίας κ. Καλλινίκου ἐπι τὴ ἑορτὴ τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου 2025
Ἀγαπητοί ἀδελφοί,
Στό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα τῆς Ἑορτῆς τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου (Φιλιπ. β´ 5-11), γίνεται ἀναφορά στήν κένωση τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος «ἐν μορφῇ Θεοῦ ὑπάρχων οὐχ ἁρπαγμόν ἡγήσατο τό εἶναι ἴσα Θεῷ, ἀλλ᾿ ἑαυτόν ἐκένωσε μορφὴν δούλου λαβών, ἐν ὁμοιώματι ἀνθρώπων γενόμενος».
Καί αὐτή ἡ ἀναφορά γίνεται κατά τήν ἑορτή τῆς Παναγίας, διότι ἡ Κυρία Θεοτόκος συνέβαλε στήν κένωση τοῦ Λόγου, συλλαμβάνοντας Αὐτόν σωματικῶς «ἐκ Πνεύματος Ἁγίου».
Ἐπίσης, στό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα γίνεται ἀναφορά στό ὄνομα τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ, καθότι «ὁ Θεός αὐτόν ὑπερύψωσε καὶ ἐχαρίσατο αὐτῷ ὄνομα τό ὑπὲρ πᾶν ὄνομα, ἵνα ἐν τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ πᾶν γόνυ κάμψῃ ἐπουρανίων καὶ ἐπιγείων καὶ καταχθονίων, καὶ πᾶσα γλῶσσα ἐξομολογήσηται ὅτι Κύριος Ἰησοῦς Χριστός εἰς δόξαν Θεοῦ πατρός».
Καί κάμπτει «πᾶν γόνυ», ὅταν ἐπικαλούμαστε τό ὄνομα τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐν Πνεύματι, καθώς διδάσκει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος αὐθεντικῶς: «οὐδεὶς δύναται εἰπεῖν Κύριον Ἰησοῦν εἰ μὴ ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ» (Β´ Κορ. ιβ´).
Ἡ ἐπίκληση τοῦ ὀνόματος τοῦ Χριστοῦ στήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἡ νοερά καρδιακή προσευχή.
Καί ἡ προσευχή αὐτή προϋποθέτει τήν παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στήν καρδιά.
Καί ἡ παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στήν καρδιά προϋποθέτει τήν καθαρότητα καί ἁπλότητα τῆς καρδιᾶς.
Τό σημαντικό εἶναι ὅτι τό μεγάλο αὐτό δῶρο τῆς νοερᾶς καρδιακῆς προσευχῆς, πού εἶναι πηγή κάθε ἀγαθοῦ στόν ἄνθρωπο, ἤτοι τῆς κάθαρσης, τοῦ φωτισμοῦ καί τῆς θέωσης, εἶναι δῶρο τῆς Κυρίας Θεοτόκου.
Αὐτό τό βλέπουμε στούς βίους πολλῶν Ἁγίων.
Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, «προσευχόταν ἀδιάλειπτα στήν Θεοτόκο». Προσευχόταν νύχτα καί ἡμέρα στόν Θεό, ἔχοντας ὁδηγό καί μεσίτρια τήν Παναγία, μέ τήν προσευχή «φώτισόν μου τό σκότος».
Καί ἡ Κυρία Θεοτόκος ἀπέστειλε τόν Εὐαγγελιστή Ἰωάννη τόν Θεολόγο νά ρωτήσει τόν ἅγιο Γρηγόριο, γιά ποιόν λόγο προσεύχεται μέ τά λόγια αὐτά. Καί νά τοῦ πεῖ νά μή δειλιάζει οὔτε νά ἀμφιβάλλει, γιατί ἡ ἴδια ἡ Δέσποινα τῶν ἁπάντων θά εἶναι βοηθός του (Ναυπάκτου Ἱεροθέου: Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς ὡς ἁγιορείτης).
Ὁ ἅγιος Σιλουανός ὁ Ἀθωνίτης ἔλαβε τό δῶρο τῆς εὐχῆς, καθώς προσευχόταν μπροστά στήν εἰκόνα τῆς Θεοτόκου.
Ὁ ἴδιος διηγεῖται: «Ὅταν ἤμουν νεαρός ὑποτακτικός, προσευχόμουν μιά φορά μπροστά στήν εἰκόνα τῆς Θεομήτορος, καί ἡ προσευχή τοῦ Ἰησοῦ εἰσῆλθε στήν καρδιά μου καί ἄρχισε ἀπό μόνη της νά προφέρεται ἐκεῖ» (Ἀρχιμανδρίτου (Ἁγίου) Σωφρονίου Σαχάρωφ: Ὁ Ἅγιος Σιλουανός ὁ Ἀθωνίτης).
Ὁ ἅγιος Ἰωσήφ ὁ Ἡσυχαστής ἐπίσης ἔλαβε τό χάρισμα τῆς εὐχῆς ἀπό τήν Κυρία Θεοτόκο. Διηγεῖται ὁ ἴδιος:
«Ἀπευθυνόμουνα καί στήν Δέσποινά μας καί Τήν ἱκέτευα. Ὅπως ἤμουν ἐκεῖ καί κοίταζα πρός τόν Ἄθωνα, ὅπου φαινόταν καλά καί τό μέρος μέ τό ἐκκλησάκι τῆς Παναγίας μας, σάν νά αἰσθάνθηκα μέσα μου ἕνα σκίρτημα χαρᾶς. Ἀμέσως βλέπω μιά φωτεινή ἀκτίνα νά βγαίνει ἀπό τήν ἐκκλησία τῆς Παναγίας καί σάν οὐράνιο τόξο ἦρθε καί ἀκούμπησε ἐπάνω μου.
Ἀμέσως ἀλλοιώθηκα ὅλος καί ξέχασα τόν ἑαυτό μου. Γέμισα φῶς μέσα στήν καρδιά μου, ἔξω καί παντοῦ καί δέν αἰσθανόμουνα ἄν ἔχω σῶμα.
Τότε ἄρχισε νά λέγεται ἡ εὐχή μέσα μου τόσο ρυθμικά, πού ἀποροῦσα, γιατί ἐγώ δέν προσπαθοῦσα· μόνο ἔβλεπα καί ἄκουγα ταυτοχρόνως, καί θαύμαζα» (Μητροπολίτου Ἐδέσσης Ἰωήλ, εἰς Ἀφιέρωμα στήν Παναγία, Περιοδικό Ἐκ Βαθέων, Ἰούλιος 2025).
Ὁ ἅγιος Καλλίνικος Ἐδέσσης χαρακτηριζόταν γιά τήν «γλυκύτητα τῆς καρδιᾶς του», τήν ἁπλότητα καί τήν ἀπάθειά του, τήν φωτεινή του δύναμη τήν ὁποία μετέδιδε στούς πιστούς. Μιά δύναμη, μέ τήν ὁποία, ἀπό τά χρόνια τῆς Ἱερωσύνης του, ἐκδίωκε δαιμόνια.
Αὐτά τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου εἶχαν πηγή τήν εὐλογία τῆς Κυρίας Θεοτόκου, τῆς Προυσιωτίσσης. Ἡ ὁποία τόν εὐλόγησε, ὅταν ὡς παιδί ὁδοιποροῦσε μέ τήν γιαγιά του πολλές ὧρες γιά νά προσκυνήσει τήν Χάρη της. Καί ἐπιβεβαίωσε τήν εὐλογία Της, ὅταν στό τέλος τῆς ζωῆς του τοῦ ἐμφανίσθηκε καί τόν ἐνδυνάμωσε στήν κλίνη τῆς ἀσθενείας του.
Ἀγαπητοί ἀδελφοί
Ἡ Κυρία Θεοτόκος μᾶς ἔδωσε τόν Ἰησοῦ Χριστό.
Γι᾽ αὐτό καί μποροῦμε νά κοινωνοῦμε τοῦ Σώματος καί τοῦ Αἵματος τοῦ Κυρίου μας.
Γι᾽ αὐτό καί μποροῦμε νά ἐπικαλούμαστε τό ὄνομά Του, ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ, μέ ἁγνότητα καί ἁπλότητα καρδίας. Νά ἐπικαλούμαστε τό ὑπέρ πᾶν ὄνομα, ἐνώπιον τοῦ ὁποίου κάμπτει πᾶν γόνυ ἐπουρανίων καί ἐπιγείων.
Καί αὐτή ἡ καρδιακή ἐπίκληση εἶναι δῶρο τῆς Κυρίας Θεοτόκου.
Γι᾽ αὐτό, ἄς τήν παρακαλέσουμε:
Ἐλθέ, Κυρία Θεοτόκε,
τό ὄνομα τοῦ Παιδιοῦ σου φέρουσα
καί ἄνοιξε τήν κεκλεισμένη
τῆς καρδιᾶς μας θύρα
καί ἄναψε τοῦ Πνεύματος τήν φλόγα,
γιά νά ὑμνοῦμε νοερῶς
εἰς δικαιοσύνην
τό ὑπέρ πᾶν ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ,
καί νά ὁμολογοῦμε ρητῶς
εἰς σωτηρίαν (πρβλ. Ρωμ. ι´)
ὅτι Κύριος Ἰησοῦς Χριστός
εἰς δόξαν Θεοῦ Πατρός (Φιλιπ. β´).
Εὔχομαι, ἀγαπητοί ἀδελφοί καί ἀγαπητά μου παιδιά, νά λάβουμε ἀπό τήν φετινή πανήγυρη τῆς Κυρίας Θεοτόκου, τό δῶρο τῆς εὐχῆς τοῦ Ἰησοῦ, καί νά ἐπικαλούμαστε τό ὄνομά Του μέσα στήν καρδιά μας:
«Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησον ἡμᾶς καί τόν κόσμο σου».
«Ὑπεραγία Θεοτόκε, σῶσον ἡμᾶς».
Μέ θερμές εὐχές
Ὁ Μητροπολίτης
† Ὁ Καστορίας Καλλίνικος