Ο καιρός της αριστεράς (του Νίκου Δόικου)

Καθώς αχνοφαίνεται η απεμπλοκή μας από την δεκαετή «κρίση»,φίλοι προτείνουν να δούμε συνοπτικά τις θεμελιώδεις προϋποθέσεις για την ίδρυση κράτους. Επιτρέψτε μου τα εισαγωγικά στο όρο «κρίση» καθώς φρονώ πως ό,τι υπέφερε ο Ελληνικός και άλλοι λαοί, δεν ήταν η αναγκαία εκδοχή ενός μη διαχειρίσιμου προβλήματος, αλλά μάλλον το αποτέλεσμα μιας ιστορικής σύμπτωσης βουλιμικών σχεδιασμών της διεθνικής Ελίτ και (στην καλύτερη περίπτωση) ανίκανων κυβερνήσεων.

Θα σημειώσω μερικές θεμελιώδεις αρχές κοινότητας, αυτονόητες για τα περισσότερα οργανωμένα κράτη, παντελώς απούσες στο δικό μας κρατικό μόρφωμα για την εμπέδωση των οποίων απαιτείται ρηξικέλευθη πολιτική βούληση .

Θεμελιακή αρχή η Αίσθηση Κοινότητας. Αίσθηση προσωπικής και ομαδικής ασφάλειας μέσα σε ένα περιβάλλον ελεύθερης  δημιουργικότητας.Η αίσθηση ότι είσαι μέλος μιας κοινότητας και ότι αυτή η ιδιότητα του μέλους και η συνεισφορά σου στο συλλογικό ταμείο θα σου εξασφαλίζει Παιδεία,Περίθαλψη,Ελεύθερο Χρόνο και Αξιοπρεπή Σύνταξη.Άν θέλετε την ανταποδοτικότητα των υποχρεώσεων (εισφορών και φορολόγησης) του Πολίτη.

Σε ότι μας αφορά,αυτά τα αυτονόητα κοινωνικά αγαθά παραμένουν στοχεύσεις κοινωνικών αγώνων.

Καθ’όλη τη μετα-καποδιστριακή μεταπολίτευση,ιδίως δε κατά το τελευταίο σαραντάχρονο στάδιο της,η ιδιότητα του μέλους της κοινότητας δεν επαρκούσε για να ανοίξουν οι πύλες των κρατικών αδύτων και οι κρουνοί της κρατικής θαλπωρής.Απαιτούνταν,ανάλογα με τις αντιστάσεις τού καθενός,είτε η εξάντληση του οικογενειακού υστερήματος, είτε ή εξάντληση της προσωπικής αξιοπρέπειας στους προθαλάμους των πολιτικών γραφείων και στα μπουλούκια της κομματικής πελατείας.

Στην θέση τού επιτελικού κράτους (γνωστά και χιλιοειπωμένα) η κυριαρχία του πελατειακού-κομματικού κράτους.

Εδώ βέβαια να συνυπολογίσει κανείς (ίσως ακριβώς λόγω της απουσίας αυτής της «Αίσθησης Κοινότητας») ότι και η συνεισφορά μας στο συλλογικό ταμείο  δεν ήταν και δεν είναι ακόμα ούτε αναλογική ούτε δίκαιη.

Φοβάμαι πως το μοντέλο κάποιων κοσμοπολίτικων νησιών δεν διεκδικεί την αποκλειστικότητα.Η φοροκλοπή αποτελούσε και συνεχίζει να αποτελεί εθνικό σπορ.Όπως και η εξαγωγή κεφαλαίων.Νόμιμο άρα ηθικό είναι να αιμορραγεί η κεφαλαιακή επάρκεια της Κοινότητας στα κάθε λογής τραπεζικά πλυντήρια και στους υπεράκτιους παράδεισους.

Τούτα τα ιστορικά γνωρίσματα δικαιολογούν και την ορολογία που χρησιμοποιώ γράφοντας για την «ίδρυση κράτους» και όχι «επανίδρυση»,θεωρώντας ότι ζητούμενη παραμένει η πρωτογενής ίδρυση (όχι απλώς επανασύσταση),η απ΄αρχής συγκρότηση του Ελλαδικού κράτους,αυτή η «ημιτελής συμφωνία» από την εποχή του Καποδίστρια και τις σχετικές απόπειρες των Τρικούπη και Βενιζέλου.

Πώς ξεκινάει κανείς;

Προφανώς ενωτικά,διαδραστικά και πολυεπίπεδα.Τα ζητήματα άπτονται  στρατηγικών παρεμβάσεων στους χώρους της Παιδείας και της Δημόσιας Διοίκησης,στα πεδία της πολιτικής οργάνωσης και των Θεσμών. Ζητήματα που απαιτούν ευφυείς συμμαχίες,συναινέσεις και δυναμικές παρεμβάσεις, έστω και υπό τα συγκεντρωτικά πυρά της Διαπλοκής που δεν πρόκειται να παραδοθεί αμαχητί.

Απαριθμώντας τις προτεραιότητες θα έλεγα πως :

1.Ο κοινωνικός διάλογος θα μπορούσε να ασχοληθεί διεξοδικά με τις συνταγματικές και δημοσιονομικές προϋποθέσεις για την σύσταση ενός Ειδικού Κοινωνικού Ταμείου.

Mέσω της εντατικοποίησης των ρυθμών αξιοποίησης των εγχώριων Υπεδαφικών Πόρων. Μέσω της τόνωσης και εξαγωγικού προσανατολισμού της Οικονομίας Εντάσεως Γνώσεως όπου μεγαλουργούν οι χωρικοί Ανθρώπινοι Πόροι.Με την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας,την πάταξη της παραοικονομίας και την συνακόλουθη θεαματική διεύρυνση της φορολογητέας ύλης,πεδία στα οποία ήδη παράγεται σημαντικό έργο (οι ηλεκτρονικές συναλλαγές παίζουν σημαντικό ρόλο),με αργούς βέβαια ρυθμούς,γεγονός που οφείλεται και στο πλήθος των περιπτώσεων φοροδιαφυγής καθώς το φαινόμενο είχε προσλάβει διαστάσεις πανδημίας.

Ένας  κοινωνικός πόρος αυτής της κλίμακας μπορεί να αποτελέσει την σταθερή βάση χρηματοδότησης κοινωνικής πολιτικής,ικανής να διασφαλίσει τις κοινωνικές προτεραιότητες ποιοτικής και δωρεάν παιδείας, περίθαλψης, ελεύθερου χρόνου και αξιοπρεπούς σύνταξης.

2.Θα αποδεικνύονταν ανεπαρκής η όποια τεχνολογική και στελεχιακή αναβάθμιση της Δημόσιας Διοίκησης (ΔΔ) χωρίς την εμπέδωση σχέσεων αμοιβαιότητας μεταξύ ΔΔ και Κοινωνίας, ΔΔ και Πολιτών.

Να διερευνήσει ο διάλογος τους όρους για την καθιέρωση ξεχωριστής γνωσιολογικής ενότητας,από τις στοιχειώδεις ακόμα βαθμίδες Εκπαίδευσης έως και την Τριτοβάθμια και διαρκώς στα σεμινάρια της Δημόσιας Διοίκησης,σχετικής με την αμοιβαιότητα των σχέσεων Πολίτη-Κράτους,με την σημαντικότητα του Πολίτη σε ένα κοινωνιοκεντρικό Κράτος Δικαίου και την εμπέδωση πολιτικής συνείδησης.

Ακόμη και στην θεματολογία των Κινημάτων να συμπεριληφθεί η εμπέδωση μιας συνείδησης αμοιβαιότητας σεβασμού και συνεργασίας.

Με μόνη την τεχνολογική και στελεχιακή αναβάθμιση της ΔΔ δεν μπορεί να «πάρει μπρος» η ατμομηχανή της Ανάπτυξης εάν δεν εμπεδωθούν «φιλικές» σχέσεις μεταξύ Δ.Διοίκησης και Επιχειρηματικότητας.

Η Κοινωνία,δηλαδή Εργασία και Επιχειρηματικότητα, χρηματοδοτεί την Δημόσια Διοίκηση και η Δημόσια Διοίκηση διακονεί την Κοινωνία και επιταχύνει τους ρυθμούς της Επιχειρηματικότητας.

3.Για το θεμελιώδες ζήτημα της διαφθοράς, νομίζω διανοίγονται δύο σημεία προσπέλασης.

Το πρώτο,κοινωνιολογικού χαρακτήρα.Το παράδειγμα της ηγεσίας.

Η παραδοσιακή διαφθορά κορυφής συνοδευόμενη από ανορθολογικά και,κατά περίπτωση υπουργού, διαφοροποιούμενα φορολογικά συστήματα θα έλεγε κανείς προδιέθετε,«διαπαιδαγωγούσε» τους πολίτες στην διαφθορά και την φοροδιαφυγή.

Το δεύτερο,η ανισομέρεια των αποδοχών οι οποίες διαμορφώθηκαν σύμφωνα με την ικανότητα άσκησης πίεσης από τις αντίστοιχες συντεχνίες και όχι από την προσφορά στο κοινωνικό σύνολο.

Με άλλα λόγια, είναι προφανής νομίζω η ανάγκη ανακατανομής και εξορθολογισμού των αποδοχών.

Όταν αυτό εξασφαλισθεί τότε θα έχουν νόημα και κοινωνική νομιμοποίηση  μέτρα συνοπτικής επιβολής κυρώσεων.

4.Ισομέρεια αστικής ευθύνης. Είναι αντιπαραγωγικό για ένα σύγχρονο κράτος να αθετεί συστηματικά τις υποχρεώσεις του απογειώνοντας τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του.

5.Ισομέρεια ποινικής ευθύνης μεταξύ πολιτών και πολιτικών.

6.Διαφανής διαχείριση των δημόσιων πόρων. Θέσμιση και εφαρμογή πλέγματος αυστηρότατων κυρωτικών παρεμβάσεων για την διασφάλιση της. Σε όλες τις αρθρώσεις τού δημόσιου βίου. Από το κόστος των Δημόσιων Έργων έως το κόστος των υπουργικών αποστολών στο εξωτερικό.

8.Θα τελειώσω επαναλαμβάνοντας πως η ενεργός συμμετοχή των Πολιτών στην εθνική-λαϊκή επανεκκίνηση  απαιτεί επιμερισμό ποινικών ευθυνών, πέραν των ελάχιστων περιπτώσεων των εξοπλιστικών.Σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο.

Το φιλότιμό τους δεν επιστρατεύεται αν προηγουμένως δεν έχει απονεμηθεί Δικαιοσύνη, αν δεν έχει επέλθει κάθαρση.

Η ατιμωρησία τους εξοργίζει,τους καθιστά εξαιρετικά απείθαρχους και εντελώς απρόθυμους για θυσίες.

Κάθε ζητούμενη επανεκκίνηση προαπαιτεί κάθαρση και  συλλογική πίστη στο εγχείρημα.

Και η συλλογική πίστη φουντώνει μέσα στο θερμοκήπιο της εντιμότητας της πολιτικής ηγεσίας. Με το παράδειγμα της και την απόλυτη ταύτιση λόγων και έργων.

(Αποσπάσματα του παρόντος δημοσιεύθηκαν στην «Αυγή» της 2/11/2017)