Ο Τζον “Σκότι” Φέργκιουσον (Τζέιμς Στιούαρτ) είναι αστυνομικός που έχει αποσυρθεί πρόωρα από την ενεργό δράση, εφόσον αντιμετωπίζει προβλήματα ακροφοβίας και κατάθλιψης. Ένας φίλος του από το κολέγιο, ο Γκάβιν Έλστερ (Τομ Χέλμορ) τον προσλαμβάνει για να παρακολουθήσει τη σύζυγό του Μάντλιν (Κιμ Νόβακ), η οποία τον τελευταίο καιρό συμπεριφέρεται αλλόκοτα. Η Μάντλιν, κατά τα λεγόμενα του συζύγου της πιστεύει ότι είναι η μετεμψύχωση μιας γυναίκας, της Καρλότα Βαλντέζ, που πέθανε πολλά χρόνια πριν. Ο Σκότι παρακολουθεί τη νεαρή γυναίκα και την σώζει από απόπειρα αυτοκτονίας. Έπειτα οι δυο τους γνωρίζονται κι ο ντέτεκτιβ ερωτεύται την όμορφη Μάντλιν. Το ζευγάρι ξεκινά μαζί τις έρευνες προκειμένου να συγκεντρώσει πληροφορίες πάνω στη γυναίκα της οποίας η ψυχή έχει κυριεύσει το σώμα της Μάντλιν. Οι πληροφορίες οδηγούν τον Σκότι και τη Μάντλιν σε ένα μοναστήρι, όπου η Μάντλιν κυριευμένη από το πνεύμα της Καρλότα ανεβαίνει τις σκάλες για να φτάσει στο καμπαναριό. Ο Σκότι υπόκειται κρίση ιλίγγου και δεν καταφέρνει να σταματήσει τη Μάντλιν από την πορεία της προς την κορυφή του καμπαναριού και η νεαρή γυναίκα αυτοκτονεί πέφτοντας από ψηλά. Ο Σκότι κυριεύεται από τις τύψεις, νοσηλεύεται για μικρό χρονικό διάστημα σε ψυχιατρική κλινική και δεν καταφέρνει να ξεχάσει την Μάντλιν. Μερικούς μήνες αργότερα, ενώ έχει βγει από την κλινική συναντά την Τζούντι Μπάρτον, μια γυναίκα που έχει την ίδια εμφάνιση με την Μάντλιν. Τότε ο Σκότι βρίσκεται αντιμέτωπος με ένα νέο μυστήριο.
Δεσμώτης του ιλίγγου
(Vertigo 1958)
Σκηνοθεσία Άλφρεντ Χίτσκοκ
Σενάριο Άλεκ Κόουπελ
Σάμιουελ Α. Τέιλορ
Μπουαλώ Νάρσεζακ (Μυθιστόρημα)
Βασισμένο σε The Living and the Dead
Μουσική Μπέρναρντ Χέρμαν
Πρωταγωνιστές Τζέιμς Στιούαρτ
Κιμ Νόβακ
Μπάρμπαρα Μπελ Γκέντις
Κατά τα τέλη της δεκαετίας του ’50, οι κριτικοί του γαλλικού περιοδικού Cahiers du cinéma, άρχισαν να επανεξετάζουν το έργο του Χίτσκοκ, αναγνωρίζοντάς τον ως σοβαρό καλλιτέχνη. Παρόλα αυτα στις συνεντεύξεις του Χίτσκοκ με τον Γάλλο σκηνοθέτη Φρανσουά Τρυφώ, γίνεται μόνο μια αναφορά στην ταινία Δεσμώτης του Ιλίγγου. Η άνοδος της ταινίας και η αναγνώρισή της σημασίας της ξεκίνησε, σύμφωνα με τον Νταν Ωλιέ, το 1968 όταν ο Καναδός εκπαιδευτικός Ρόμπιν Γουντς εξέδωσε το βιβλίο του Hitchcock Films, στο οποίο αποκάλεσε την ταινία Δεσμώτης του Ιλίγγου: Το μεγαλύτερο αριστούργημα του σκηνοθέτη και μια από τιε τέσσερις ή πέντε ωραιότερες ταινίες που ο κινηματογράφος έχει χαρίσει στην ανθρωπότητα μέχρι κι εκείνη την περίοδο. Σημαντικό ρόλο στην ανάδειξη της ταινίας ως μια από τις σημαντικότερες του σκηνοθέτη είχε το γεγονός ότι το έργο ήταν ένα από τα πέντε που βρισκόταν στην κατοχή του σκηνοθέτη κι αφαιρέθηκε από την κυκλοφορία το 1973. Η επαναπροβολή της στους κινηματογράφους 10 χρόνια αργότερα, έλαβε τεράστια απήχηση και διθυραμβικές κριτικές. Ανάλογη υποδοχή έλαβε και το 1996 όταν προβλήθηκε η νέα αποκατεστημένη εκτέλεση της ταινίας σε φιλμ 70mm και με ψηφιακό ήχο.
Το 1989 η ταινία επελέγη από τη Βιβλιοθήκη του Αμερικάνικου Κογκρέσου ως τμήμα του Εθνικού Μητρώου Κινηματογράφου.
Η ταινία έλαβε επίσης αναγνώριση από το περιοδικό Sight & Sound. Κάθε 10 χρόνια από το 1952 αυτό το περιοδικό του Βρετανικού Ινστιτούτου Κινηματογράφου καλούσε τους μεγαλύτερους κριτικούς σε όλο τον κόσμο να επιλέξουν την καλύτερη ταινία όλων των εποχών. Η ταινία δε συμπεριλήφθη στις λίστες του περιοδικού μέχρι και το 1982, όπου κατέλαβε την 7η θέση. Το 1992 κατέκτησε τη 4η θέση και το 2002 τη δεύτερη. Το 2012 για πρώτη φορά ο Δεσμώτης του Ιλίγγου κατέλαβε την 1η θέση εκτοπίζοντας την ταινία Πολίτης Κέιν (Citizen Kane, 1941) του Όρσον Γουέλς από την πρώτη θέση, μια θέση που διατηρούσε από το 1962.
Το 2005 η ταινία ήρθε 2η, στη λίστα του Βρετανικού περιοδικού Total Films με τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών, ακολουθώντας Τα Καλά Παιδιά (Goodfellas, 1991) του Μάρτιν Σκορσέζε που κατέλαβε την την πρώτη θέση.
Άλλες αναγνωρίσεις περιλαμβάνουν την 18η θέση στη λίστα AFI 100 Χρόνια… 100 Τρόμοι και στη λίστα AFI 100 Χρόνια… 100 Πάθη, στην 12η θέση στη λίστα AFI 100 Χρόνια Κινηματογραφικής Μουσικής, στην 1η θέση στη λίστα AFI Top 10 και 9η θέση στην πιο πρόσφατη λίστα με τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών το 2007
