Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο παραδέχτηκε χθες Τετάρτη ότι ήταν παρών όταν έγινε το επίμαχο τηλεφώνημα μεταξύ του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και του Ουκρανού ομολόγου του, το οποίο οδήγησε στην έναρξη έρευνας από τη Βουλή των Αντιπροσώπων σε βάρος του Αμερικανού προέδρου.
«Ήμουν στο τηλεφώνημα», είπε ο Πομπέο μιλώντας σε δημοσιογράφους, κατά την επίσκεψη που πραγματοποίησε στην Ιταλία, ενώ η εφημερίδα Wall Street Journal ήταν η πρώτη που αποκάλυψε ότι ο Πομπέο άκουγε τη συνομιλία των δύο ηγετών.
Ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ υποστήριξε ότι το τηλεφώνημα αυτό της 25ης Ιουλίου έγινε στο πλαίσιο της διαμόρφωσης πολιτικής για την Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης της «εξάλειψης της ρωσικής απειλής», της καταπολέμησης της διαφθοράς και της ενίσχυσης της οικονομίας.
Η παραδοχή εκ μέρους του Πομπέο, ενός από τους στενότερους συνεργάτες του Τραμπ, τον φέρνει πιο κοντά στο επίκεντρο του σκανδάλου και εγείρει νέα ερωτηματικά για τον ρόλο που διαδραμάτισε στις σχέσεις της αμερικανικής κυβέρνησης με την Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης και της ανάκλησης της Αμερικανίδας πρέσβειρας στο Κίεβο νωρίτερα φέτος.
Οι Επιτροπές της Βουλής έχουν ήδη κλητεύσει τον Πομπέο και τον προσωπικό δικηγόρο του Τραμπ, τον Ρούντι Τζουλιάνι, ενώ έχουν ζητήσει να τους παραδοθούν διάφορα έγγραφα. Εντός της εβδομάδας, αναμένεται να ξεκινήσει η λήψη καταθέσεων από νυν και πρώην στελέχη του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Την Τρίτη ο Πομπέο υποστήριξε ότι οι Δημοκρατικοί εκφοβίζουν τους μάρτυρες που έχουν κλητεύσει. Όταν ρωτήθηκε για τις ανησυχίες που εξέφρασε, είπε ότι βουλευτές ή βοηθοί τους ήρθαν σε επαφή με εργαζόμενους στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ και τους ζήτησαν να μην μιλήσουν στον νομικό σύμβουλο της υπηρεσίας τους. Τόνισε όμως ότι θα κάνει το «συνταγματικό καθήκον του» και να συνεργαστεί με το Κογκρέσο, κατά τρόπο που «συνάδει με τις θεμελιώδεις αξίες του αμερικανικού συστήματος».
Οι Δημοκρατικοί πρόεδροι των τριών Επιτροπών αντιγύρισαν την κατηγορία, λέγοντας ότι ο Πομπέο είναι αυτός που εκφοβίζει τους μάρτυρες και προειδοποίησαν ότι αυτό είναι παράνομο. Επισήμαναν επίσης ότι ο ίδιος ο υπουργός είναι μάρτυρας στην υπόθεση, δεδομένου ότι ήταν παρών στο τηλεφώνημα με τον Ζελένσκι.
Ο πρόεδρος της Επιτροπής Εποπτείας, Ελάιτζα Κάμινγκς, σκοπεύει να κλητεύσει την Παρασκευή τον Λευκό Οίκο για να του παραδοθούν αρχεία σχετικά με την Ουκρανία, κάνοντας λόγο για «κατάφωρη περιφρόνηση» στα επαναλαμβανόμενα αιτήματά του να διαβιβαστούν εθελοντικά αυτά τα έγγραφα στη Βουλή.
Από τους μάρτυρες που έχουν κληθεί να καταθέσουν στις Επιτροπές της Βουλής, ο Κερτ Βόλκερ (παραιτήθηκε την Παρασκευή από τη θέση του ειδικού απεσταλμένου για την Ουκρανία) είναι προγραμματισμένο να παρουσιαστεί σήμερα Πέμπτη στο Καπιτώλιο.
Η Μαρί Γιοβανόβιτς, η πρέσβειρα στο Κίεβο που ανακλήθηκε απρόσμενα τον περασμένο Μάιο, έχει συμφωνήσει να καταθέσει στις 11 Οκτωβρίου. Στο τηλεφώνημά του με τον Ζελένσκι ο Τραμπ την χαρακτήρισε «μπελά».
Το ιστορικό
Η Βουλή των Αντιπροσώπων, που ελέγχεται από τους Δημοκρατικούς, ξεκίνησε την έρευνα που απειλεί την προεδρία του Τραμπ μετά την καταγγελία ενός μάρτυρα δημοσίου συμφέροντος – που είναι μέλος των υπηρεσιών πληροφοριών των ΗΠΑ – ότι ο πρόεδρος ζήτησε από τον Ουκρανό ομόλογό του, τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, να διερευνήσει τον πρώην αντιπρόεδρο Τζο Μπάιντεν. Ο τελευταίος είναι μέχρι τώρα το φαβορί για το χρίσμα του Δημοκρατικού κόμματος για τις προεδρικές εκλογές του 2020. Οι Δημοκρατικοί κατηγορούν τον Τραμπ ότι άσκησε πιέσεις σε έναν ευάλωτο σύμμαχο των ΗΠΑ ζητώντας του να παρέμβει στις προεδρικές εκλογές για να βλάψει έναν πολιτικό αντίπαλό του, προς όφελος του Ρεπουμπλικανού προέδρου.
Ο Τραμπ υπέβαλε το αίτημά του στον Ζελένσκι λίγο αφότου είχε παγώσει η στρατιωτική βοήθεια ύψους 400 εκατομμυρίων δολαρίων προς την Ουκρανία. Ο Ζελένσκι συμφώνησε στην πρόταση του Τραμπ και λίγες εβδομάδες αργότερα τα χρήματα αποδεσμεύτηκαν.
Οι Δημοκρατικοί κατηγορούν τον Τραμπ ότι χρησιμοποιεί τα χρήματα των φορολογουμένων για να επηρεάσει την Ουκρανία. Από την πλευρά του, ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος αρνείται ότι διέπραξε οτιδήποτε επιλήψιμο και χθες αντεπιτέθηκε στους Δημοκρατικούς ότι «χάνουν τον χρόνο και την ενέργειά τους με βλακείες», όπως έγραψε στο Twitter. Κατηγόρησε επίσης ξανά για «προδοσία» τον πρόεδρο της Επιτροπής Πληροφοριών Άνταμ Σιφ.
Το ενδεχόμενο να ζήτησε ο Τραμπ τη βοήθεια της Ουκρανίας εναντίον του πιθανού αντιπάλου του στις προεδρικές εκλογές έχει εξοργίσει τους Δημοκρατικούς, πολλοί από τους οποίους θεωρούν ακόμη ότι έχασαν τις εκλογές του 2016 λόγω της παρέμβασης της Ρωσίας. Η Μόσχα αρνείται την κατηγορία αυτή, ενώ χθες ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν είπε ότι δεν βλέπει να υπάρχει καμία απόδειξη περί άσκησης πίεσης εκ μέρους του Τραμπ στον Ζελένσκι. Πρόσθεσε μάλιστα ότι δεν υπάρχει τίποτα το επιλήψιμο στο να ζητά ο Αμερικανός πρόεδρος να ερευνηθεί μια πιθανή υπόθεση διαφθοράς.
Όταν ο Πούτιν ρωτήθηκε αν η Ρωσία σκοπεύει να παρέμβει στις προεδρικές εκλογές του 2020, όπως έκανε το 2016 –σύμφωνα με τις αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών– απάντησε ειρωνικά: “Θα σας αποκαλύψω ένα μυστικό: ναι! Θα το κάνουμε. Αλλά μην το πείτε σε κανέναν”.
Ο Ρώσος πρόεδρος είπε επίσης ότι δεν θα είχε αντίρρηση να δημοσιοποιηθούν οι συζητήσεις που έκανε τηλεφωνικά με τον Τραμπ και ότι πάντα έχει υπόψη του ότι όποτε μιλάει τα λεγόμενά του μπορεί να δοθούν στη δημοσιότητα.
ΑΠΕ
