Ο τίτλος του άρθρου ανήκει σε ένα έργο που αρχικά δημοσιεύτηκε στο Art du mensonge politique το 1733 και συγγραφέας του φέρεται κάποιος Jonathan Swift. Το κείμενο αυτό παρουσιάζεται σαν ένα εγχειρίδιο για πολιτικούς που δίνει οδηγίες στο πως να εξαπατούν την κοινωνία. “Επιτέλους” λέει ο ανύπαρκτος συγγραφέας στο κατά βάση σατιρικό του κείμενο, “μπόρεσαν να συγκεντρωθούν οι διασκορπισμένες γνώσεις σχετικά με την τέχνη της πολιτικής ψευδολογίας και οργανώθηκαν ώστε να μπορέσουν να μπουν σε μια εγκυκλοπαίδεια για να γίνει απαραίτητο στοιχείο της εκπαίδευσης ενός ικανού ηγεμόνα”.
Μέσα στο κείμενό του αναφέρει μια ωραία ατάκα που θα γίνει αφορμή να αναγνωρίσουμε παρακάτω ότι η σάτιρα μπορεί να γίνει επικοινωνιακή πολιτική με τον πιο άκομψο τρόπο. Άκομψος γιατί η σάτιρα “έχει πλάκα”,αλλά όταν η σάτιρα εφαρμόζεται σε αποφάσεις που αφορούν την κοινωνία και το δημόσιο συμφέρον, τότε “δεν έχει καθόλου πλάκα”.
“Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι εύπιστοι, εφόσον οι αιτίες των πραγμάτων παραμένουν γι’ αυτούς μυστικές και άγνωστες”
Πριν λίγες μέρες λοιπόν μας κοινοποιήθηκε η απόφαση της τριμελούς επιτροπής του άρθρου 152 του Νόμου 3463/2006. Θα αναρωτιέστε ότι είναι πολύ περίεργο όνομα για επιτροπή! Σε αυτή την επιτροπή προσέφυγε ο δήμος Καστοριάς με την προηγούμενη διοίκηση μετά την δικαίωση των ΕΝ.ΔΗΜΟ. και του δημοτικού συμβούλου κ. Κωτούλα, από την αποκεντρωμένη διοίκηση Ηπείρου/Δ.Μακεδονίας για το έργο “Έγκριση της Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ του Δήμου Καστοριάς και της εταιρείας «ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε.» με σκοπό την ωρίμανση – προώθηση και υλοποίηση του έργου: «ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΟΔΟΦΩΤΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΗΝ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ”
Στο θέμα είχαμε αναφερθεί εκτεταμένα μετά τη συζήτησή του στο δημοτικό συμβούλιο και το αναλύσαμε στη τοποθέτησή μας τότε με τίτλο:
“Δήμος Καστοριάς και Εγνατία Οδός Α.Ε. μας αλλάζουν τα φώτα!”
Επαναλαμβάνουμε λοιπόν, ότι η λογική της ανακύκλωσης του θέματος δεν είναι ρεβανσιστική και πολιτικάντικη, ώστε να ευλογήσουμε τα γένια μας και να φανούμε κάτι σαν σωτήρες του δήμου, αλλά να δημιουργήσουμε μια πυξίδα τόσο για το νέο Δημοτικό Συμβούλιο, όσο και για τον κάθε πολίτη που τον ενδιαφέρει το θέμα, ώστε να έχει μια πληρέστερη εικόνα και να παρθούν όσο το δυνατόν πιο ωφέλιμες αποφάσεις, δίχως πιέσεις χρόνου και με τον όσο το δυνατόν μέγιστο βαθμό διαφάνειας.
Αυτό απαιτεί όμως τον ΜΕΓΙΣΤΟ βαθμό όπως προείπαμε διαφάνειας και όχι ανακοινώσεις που καθιστούν κάποιους επικοινωνιακούς ήρωες με προσωποποιημένες δηλώσεις του τύπου “Για δεύτερη φορά δικαίωση” και πανηγύρια γι αυτό.
Έχει άραγε κάποια σημασία όμως, πόσο κάποιος ενώ ειδοποιείται για τη συζήτηση του θέματος από την παραπάνω επιτροπή με το παράξενο όνομα, όταν έρχεται η μέρα να συζητηθεί το θέμα είναι παρόν εκεί για να εκθέσει τις απόψεις του ή έστω για να ακούσει το σκεπτικό της απόφασης;
Δυστυχώς τόσο ο κ. Κωτούλας που προβάλλεται προκλητικά, σαν ήρωας που έσωσε το δημόσιο συμφέρον, αλλά πολύ περισσότερο ο εκπρόσωπος του Δήμου που πληρώθηκε κιόλας να υπερασπιστεί από άλλη οπτική κάποιο άλλο δημόσιο συμφέρον, δεν ήταν καν παρόντες κατά τη συζήτηση του θέματος από την επιτροπή.
Μπορείτε αν είστε περίεργοι και θέλετε να δείτε το σκεπτικό της απόρριψης της προσφυγής του Δήμου Καστοριάς πατώντας εδώ..
Αυτό που έχει όμως βαρύνουσα σημασία είναι όχι τόσο η παρουσία ή απουσία κατά τη συζήτηση της προσφυγής, αλλά πως αυτό επικοινωνείται ή δεν επικοινωνείται αργότερα στο εύπιστο κοινό. Ανάλογα δηλαδή το τι προβάλλεται αλλά κυρίως το τι αποκρύπτεται σε κάθε ανακοίνωση φτιάχνει “ήρωες” ή “συκοφάντες” στο κοινωνικό φαντασιακό.
Αν για παράδειγμα ο Δήμος Καστοριάς “δικαιωνόταν” από την επιτροπή και η απόφαση τελικά ίσχυε, θα έβγαινε διθυραμβικά στα ΜΜΕ και θα δήλωνε με πληρωμένους πηχυαίους τίτλους ότι συνέτριψε αυτούς που άδικα τον πολεμούσαν καθώς προσπάθαγε να υπερασπιστεί το δημόσιο συμφέρον κτλ. Θα απέκρυπτε όμως ότι προσπάθησε με κάθε μέσο και σε βάρος του δημόσιου συμφέροντος να επικρατήσει σε μια λογική πολιτικάντικης αντεκδίκησης.
Πως αλλιώς δηλαδή να ερμηνεύσει κανείς την απόφαση της 21ης Οικονομικής επιτροπής του Δήμου όπου παρά την αρνητική γνώμη του νομικού συμβούλου του Δήμου, αποφασίζει με το στανιό και επικαλούμενη “το δημόσιο συμφέρον” και τον “φόρτο της νομικής υπηρεσίας” να δώσει και 1000€ σε έναν εξωτερικό δικηγόρο να το πάει μέχρι τέλους.
Ενδιαφέρον επίσης έχει η στάση δημοτικού συμβούλου που είναι και τώρα εκλεγμένος, που παρότι ψήφισε υπέρ αρχικά στη σύμβαση με την Εγνατία, μετά αποφάσισε να αποτραβηχτεί από το θέμα αποφεύγοντας εντελώς τη συζήτησή του.
Δείτε την απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής αναλυτικά πατώντας εδώ.
Ενώ αργότερα ο ίδιος δημοτικός σύμβουλος κατά τη συζήτησή του θέματος πλέον στο Δημοτικό Συμβούλιο (η απόφαση εδώ), ενώ απέφυγε να το συζητήσει στην οικονομική επιτροπή, τελικά το υπερψηφίζει επειδή έτσι ήταν η “γραμμή” της παράταξης.
Ο ίδιος αυτός δημοτικός σύμβουλος θα κληθεί λοιπόν μετά την απόρριψη της προσφυγής του δήμου, ως ενεργός με άλλη παράταξη πια δημοτικός σύμβουλος να πάρει νέες αποφάσεις οι οποίες συγκρούονται αντιδιαμετρικά με τις παλιότερες.
Βέβαια όλο αυτό θα αποκρυφτεί έντεχνα και αποφάσεις θα συνεχίσουν να παίρνονται σε ένα θολωμένο σκόπιμα πολιτικό τοπίο με γνώμονα πάντα “το δημόσιο συμφέρον”.
Η έκφραση κλειδί λοιπόν είναι το “δημόσιο συμφέρον”, στου οποίου το όνομα γίνονται μπίζνες, εξυπηρετήσεις, ψηφοθηρία, αυτοπροβολή.
Τελικά από την έκφραση είναι σαφές αν κάποιος θέλει να δώσει το βάρος στο “δημόσιο” ή στο “συμφέρον”. Γιατί το “δημόσιο” σημαίνει πλήρη διαφάνεια και το “συμφέρον” σημαίνει λογική ανταγωνισμού. Η ίδια η έκφραση εμπεριέχει τον ανταγωνισμό και καταντά τελικά αντιφατική. Αφού το δημόσιο έρχεται σε σύγκρουση με το ατομικό. Και η συλλογική κουλτούρα σε ένα κόσμο που από τα σχολειά μας μαθαίνουμε κυρίως να “διαγωνιζόμαστε” μεταξύ μας και όχι να συνεργαζόμαστε, είναι εύλογο το “συμφέρον” να έχει την έννοια του ιδιοτελούς συμφέροντος σε μεγαλύτερη αναλογία.
Οι ΕΝ.ΔΗΜΟ. στα 5 χρόνια της θητείας τους στην αντιπολίτευση του Δήμου Καστοριάς, προσπάθησαν με κάθε τρόπο να τον κάνουν πιο διάφανο και να προβάλλονται ως συλλογικότητα και όχι ως ατομικότητες. Προώθησαν τη συλλογική κουλτούρα και όχι τον ανταγωνισμό σε έναν κόσμο που έχει γαλουχηθεί με άλλες αξίες.
Ο Δήμος όμως μοιάζει και πάλι να επέστρεψε κάπως “στη κανονικότητα” της αδιαφάνειας. Ελπίζουμε να μας διαψεύσει.
Αλλιώς αν είναι να μας κοροϊδεύει κρατώντας μας στο σκοτάδι,τότε προτείνουμε την “τέχνη της πολιτικής ψευδολογίας” ως ένα χρήσιμο βοήθημα στα πρώτα του βήματα…
Δημόσιο και ιδιωτικό συμφέρον
Δεν σας καταλαβαίνει κανείς καλά κύριοι ΕΝ ΔΗΜΟ .
Σαν αντιπολίτευση είχατε μια διαφορετική προσέγγιση για ένα ζήτημα από την συμπολίτευση .
Η διαφορά σας παραπέμφθηκε σε ένα τελικό θεσμικό όργανο ( Τριμελής επιτροπή του Αρθρ. 152 Νόμου 3463 /2006 ) και βρήκε τη λύση του ( δικαιωθήκατε ) . Πού είναι το πρόβλημα ;
Νομίζω , ότι θα υπήρχε πρόβλημα , αν δεν υπήρχε το ” τελικό θεσμικό όργανο ” , η υπήρχε και δεν ήταν ανεξάρτητο ,ή δεν μπορούσε κάποιος να προσφύγει σε αυτό · απ’ όλα αυτά όμως δεν συνέβαινε τίποτε . Πού το πρόβλημα ;
Ακόμη κι αν δεχθούμε ότι στην απόφαση ( προσέγγιση ) της συμπολίτευσης υπήρχε δόλος και η ” αναλογία ” του ιδιωτικού συμφέροντος ήταν πολλαπλάσια του δημόσιου συμφέροντος , πάλι , εφόσον υπήρχε ( υπάρχει ) το ” τελικό θεσμικό όργανο ” το οποίο αναντίρρητα αποδέχονται όλοι και ανεμπόδιστα προσφεύγουν σε αυτό , πού είναι το πρόβλημα ;
Θα υπήρχε πρόβλημα , αν δεν υπήρχε ο κρατικός θεσμός ( τελικό θεσμικό όργανο ) να ελέγξει ( ελέγχει ) την ” αναλογία ” ( δική σας λέξη ) ιδιωτικού και δημόσιου συμφέροντος για μια απόφαση που αφορά το δημόσιο .
Αν καταλαβαίνω σωστά όμως , νομίζω , ότι το ουσιαστικό σας πρόβλημα — και πρόβλημα πολλών άλλων — είναι κατά πόσο η ανθρώπινη ιδιοτέλεια μπορεί και πρέπει να……..εξημερωθεί και να γίνει κοινωνικότερη .
Έχω τη γνώμη , ότι το πρόβλημα αυτό δεν θα λυθεί οριστικά ποτέ , γιατί ναι μεν όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ίσοι , συγχρόνως όμως γεννιούνται και διαφορετικοί : είναι πρόβλημα ιδιοσυγκρασίας του ανθρώπου .
Νομίζω δε , ότι είναι εκδήλωση ορθολογισμού , να θυμάται κανείς , ότι το συμπέρασμα από την κατάρρευση του κομμουνισμού την δεκαετία του ’80 , ήταν πως : ” αποδείχτηκε ότι το ατομικό συμφέρον , αποτελεί το μεγαλύτερο κίνητρο για την ανθρώπινη δραστηριότητα ” .
Αυτό βέβαια , σε καμιά περίπτωση δεν σημαίνει , ότι η κοινωνία θα αφήσει ανεξέλεχτο και αχαλιναγώγητο το ιδιωτικό συμφέρον : πάντα πρέπει να υπάρχουν οι θεσμοί οι οποίοι θα ελέγχουν και θα καθορίζουν κατά δύναμη την ………. δοσολογία ( ” αναλογία ” ) του ιδιωτικού και του δημόσιου σ’ αυτό που ονομάζουμε συμφέρον .
Στην δε δική σας περίπτωση ( ΕΝ ΔΗΜΟ ) οι θεσμοί λειτούργησαν , φαίνεται πως ήταν καλά επανδρωμένοι : Πως έγραφε ο Κ Πόπερ : ” Οι θεσμοί είναι σαν τα φρούρια : τα επανδρώνουμε με τους καλύτερους στρατιώτες ” ………