Ο πρωτεργάτης του Μακεδονικού Αγώνα Ίωνας Δραγούμης, στους απελευθερωτικούς Πολέμους 1912 -13, υπηρέτησε με τον βαθμό του Δεκανέα ως Διπλωματικός Γραμματέας του Αρχιστράτηγου και Διαδόχου Κωνσταντίνου. Στο Επιτελείο του Διαδόχου, βρισκόταν ο ευφυέστατος Λοχαγός τότε Ιωάννης Μεταξάς, του μεγάλου “ΟΧΙ” του ΄40.
Οι Τούρκοι με τον Ταξίν Πασά, υπόγραψαν τη νύχτα της 26ης Οκτωβρίου 1912, του Αγίου Δημητρίου, την παράδοση της Θεσσαλονίκης στους Έλληνες, στους εκπροσώπους του Κωνσταντίνου, που ήταν οι Δούσμανης και Ιωάννης Μεταξάς, ενώ το κείμενο – πρωτόκολλο της παράδοσης είχε συντάξει ο Ίωνας Δραγούμης. Και η υπογραφή έγινε στο Διοικητήριο, στο κτίριο δηλαδή του σημερινού “Υπουργείου Μακεδονίας – Θράκης”, στην καρδιά της Θεσσαλονίκης, λίγα μέτρα πριν το Ι. Ναό του Πολιούχου μας Αγίου Δημητρίου…
Την άλλη μέρα, 27 Οκτωβρίου 1912, ο Ίωνας Δραγούμης υψώνει την Σημαία της Ελευθερίας στον Άγιο Μηνά, εν μέσω χαρμόσυνων κωδωνοκρουσιών και ζητωκραυγών και δακρύων, της απίστευτης εθνικής συγκίνησης! Η Θεσσαλονίκη είναι πάλι ελληνική και ολόκληρη η Μακεδονία!
