Στα πλαίσια της καινούργιας διαδικτυακής εκπομπής του Rock Overdose Web Radio ‘Interviews’, ο Ζήσης Πετκανάς είχε τη μεγάλη χαρά να έχει μια κουβέντα εφ’ όλης της ύλης με τον έναν και μοναδικό Στάθη Παναγιωτόπουλο.
Αυτή τη ζωντανή συνέντευξη την οποία μπορείτε να ακούσετε στο audio ακριβώς από πάνω, το Rock Overdose την έκανε και γραπτή και έτσι μπορείτε να τη διαβάσετε παρακάτω.
Rock Overdose: Γειά σου, Στάθη! Σε καλωσορίζουμε στο Rock Overdose, γνωστός με το παρατσούκλι ‘σκύλος’… Αλήθεια, πώς προέκυψε αυτό;
Στάθης Παναγιωτόπουλος: Γεια σου, Ζήση! Καλώς σε βρήκα, ευχαριστώ πολύ, τιμή μου! Μάλλον με την απορία θα μείνουμε, δεν ξέρω… Με κυνηγάει πολλά χρόνια αυτό το παρατσούκλι. Από το ραδιόφωνο με κυνηγάει, προφανώς, επειδή είχα σκύλο πολλά χρόνια και συγχρωτιζόμουν με τους σκύλους περισσότερο από τους ανθρώπους. Μάλλον συμπαθώ τους σκύλους περισσότερο από τους ανθρώπους, να σου πω την αλήθεια…
R.O.: Λογικό το βρίσκω!
Σ.Π.: Το παρατσούκλι χάνεται∙ αν είναι πετυχημένο, κολλάει και μένει… Δεν ξέρει κανείς με ακρίβεια πώς βγήκε και με ποια αφορμή. Αν δεν είναι πετυχημένο, ξεχνιέται.
R.O.: Μπορεί να σε λέγανε ο «μαύρος σκύλος» της rock μουσικής!
Σ.Π.: Δεν νομίζω… Μπορεί να παίζει κι αυτό, έχω ασπρίσει εδώ και πολλά χρόνια.
R.O.: Χθες μάθαμε την δυσάρεστη είδηση για τον χαμό του Ken Hensley των Uriah Heep, και όχι μόνο…
Σ.Π.: Και γνωστός πληκτράς ήτανε των Faces, και μεγάλη σόλο καριέρα έκανε, και ήταν ο βασικός συνθέτης του συγκροτήματος! Ξέρεις ανησυχώ λιγάκι – όχι λιγάκι, πολύ – για το γεγονός ότι άρχισε να πεθαίνει η γενιά του ’45, η οποία είναι η πιο αγαπημένη μας γενιά με βασικά συγκροτήματα όπως Deep Purple, Led Zeppelin, Black Sabbath. Είναι όλοι εκεί, γύρω στο ‘45 γεννημένοι.
R.O.: Είναι οι μουσικοί με τους οποίους μεγαλώσαμε και έχουμε δεθεί συναισθηματικά…
Σ.Π.: Ακριβώς, ναι!
R.O.: Και λέμε ότι σιγά-σιγά έρχεται το πλήρωμα του χρόνου.
Σ.Π.: Καλά, αυτό είναι νομοτελειακό και είναι για όλους μας, και είναι εκείνο το κλισέ που λέει, «Πεθαίνει, αλλά μένει η ηχογράφησή του, μένει η μουσική του για πάντα!» Αυτό ισχύει, είναι αλήθεια! Μερικοί άνθρωποι είναι αναντικατάστατοι∙ δηλαδή, τα ταλέντα αυτά δεν πρόκειται να ξαναβγούνε ποτέ, κακά τα ψέματα.
R.O.: Έτσι, πάντως η ζωή συνεχίζεται… Ζούμε σε μια εποχή πανδημίας δύσκολη με τον κορωναϊό… Εσύ τι νομίζεις για τον covid, τι πιστεύεις;
Σ.Π.: Τι εννοείς; Θα μπορούσε, για παράδειγμα, να είναι θετική η γνώμη μου; Αν συγκαταλέγομαι σε αυτούς που λένε ότι δεν υπάρχει κορωναϊός; Προφανώς και όχι! Καλά, αυτοί είναι ηλίθιοι κατά τεκμήριο- καρα-τεκμήριο ηλίθιοι! Είναι μια δύσκολη κατάσταση, περίπλοκη και πρωτόγνωρη για την ανθρωπότητα, διότι η τελευταία μεγάλη πανδημία, που ήταν η Ισπανική Γρίπη του ’18, ήταν σε τελείως διαφορετικές συνθήκες και υπό τελείως διαφορετικές προϋποθέσεις. Είναι ένα πράγμα πάρα πολύ δύσκολο και περίπλοκο, και χρειάζεται μεγάλη ψυχραιμία και υπομονή από τους πολίτες.
Η υπομονή, βέβαια, αρχίζει και εξαντλείται διότι, λες, όταν βλέπεις κινήσεις σαν αυτές που γίνονται τώρα, οι οποίες κινήσεις πάνε να μπαλώσουν ένα κενό που υπήρχε το καλοκαίρι… Για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, κατά την ταπεινή μου γνώμη, η παρούσα κυβέρνηση δεν έκανε απολύτως τίποτα και σήμερα, χθες, τρέχει να προλάβει και να προσλάβει γιατρούς και λοιπά… Σε πιάνει αγανάκτηση όταν το ακούς!
R.O.: Βλέπεις, από τον Μάρτιο γίνεται αυτή η φάση, και ακόμα δεν έχουμε δει αρκετές προσλήψεις!
Σ.Π.: Όλο το καλοκαίρι, βγάζαμε βίντεο με το ηλιοβασίλεμα της Σαντορίνης και, «Ελάτε να ζήσετε τον μύθο σας στην Ελλάδα!» και δεν κάναμε τίποτα, απολύτως τίποτα!
R.O.: Και Μύκονος by night και Χαλκιδική, έξω όλοι! Δεν ήξεραν ότι το κύμα υπάρχει και θα ξαναχτυπήσει;
Σ.Π.: Τι νόμιζαν, ότι είχε περάσει;
R.O.: Κάναμε και λίγες συναυλίες το καλοκαίρι και λίγα ντιτζεϊλίκια, κάτι κάναμε κι εμείς.
Σ.Π.: Ναι, κάναμε διακοπές, κάναμε καταδύσεις φυσικά.
R.O.: Τώρα πάλι lockdown…
Σ.Π.: Τα κεφάλια μέσα! Όταν βλέπεις αυτό το πράγμα, είναι δύσκολο να έχεις υπομονή. Σε πιάνει θυμός δικαιολογημένος, αλλά – δυστυχώς – πρέπει να έχεις υπομονή∙ δε γίνεται διαφορετικά! Δηλαδή, είναι ένας παράγων ο οποίος είναι εξωγενής∙ δεν έχει καμία λογική, δεν υπάρχει καμία άμυνα απέναντι σ’ αυτό, οπότε η υπομονή είναι η μόνη λύση, δυστυχώς…
R.O.: Κι από τα άσχημα για μας, που ασχολούμαστε με τον πολιτισμό, είναι πολύ σημαντικά, δηλαδή χάσαμε συναυλίες…
Σ.Π.: Εφόσον κρίθηκε ότι ο πολιτισμός είναι κάτι το οποίο δεν είναι αναγκαίο, εκεί νομίζω ότι τελειώνει όλο το πανηγύρι… Εφόσον κάποιοι είπαν ότι ο πολιτισμός είναι δευτερευούσης σημασίας, φοβάμαι ότι αυτή είναι και η γενικότερη άποψη της πολιτείας∙ όχι της τωρινής μόνο αλλά και της προηγούμενης κυβέρνησης. Θεωρούν ότι, στις κοινωνίες, ο πολιτισμός είναι κάτι δευτερεύον, το οποίο κληρονομήσαμε, τέλος πάντων, και ας το διατηρήσουμε όπως μπορούμε- νομίζω κάπως έτσι το βλέπουν…
R.O.: Τι λες; Το καλοκαίρι θα κάνουμε κάτι ή θα είμαστε πάλι στα ίδια;
Σ.Π.: Το καλοκαίρι, φίλε, είναι πολύ μακριά, μόλις τέλειωσε το προηγούμενο. Ευελπιστώ ότι θα βγει το εμβόλιο και μέχρι την άνοιξη, και το καλοκαίρι, θα έχει λυθεί το θέμα
R.O.: Αν και πάλι πολλοί αρνούνται να κάνουν το εμβόλιο… «Σιγά μην βάλω μέσα μου άγνωστη ουσία», λένε.
Σ.Π.: Να σου πω κάτι; Δεν στεναχωριέμαι καθόλου! Ας μη το κάνουν! Δεν υπάρχει πρόβλημα. Εγώ θα το κάνω, οι δικοί μου, οι αγαπημένοι μου, η μάνα μου, όλοι θα το κάνουν. Αυτοί που αρνούνται, δεν πειράζει! Δικαίωμά τους είναι, όλοι θα ζήσουμε! Ίσως και όχι…
R.O.: Ας αφήσουμε τα δυσάρεστα! Πότε ξεκίνησες να ασχολείσαι με την μουσική, σε ποια ηλικία και τα πρώτα σου βήματα;
Σ.Π.: Ξεκίνησα να ακούω μουσική το ’74, σε ηλικία 11 ετών, αλλά πότε ξεκίνησα να κάνω κάτι γι’ αυτό… Ήθελα να ασχοληθώ κάπως, αλλά δεν ήξερα να παίζω κάποιο όργανο, ούτε να τραγουδάω, και διαπίστωσα κάποια στιγμή, όταν ήμουν στο λύκειο, ότι μπορούσα να γράψω καλούτσικα∙ ότι, αν γράψω γι’ αυτή την μουσική, θα βγει καλούτσικο και ενδιαφέρον. Κι έγραφα σε ένα μαθητικό περιοδικό, και μετά έγραφα στο Pop+Rock, και μετά άρχισα να κάνω δημοσιογραφία. Απ’ το ‘83 και μετά, άρχισα να κάνω ραδιόφωνο και μετά το ένα έφερε το άλλο, χωρίς να το επιδιώξω ιδιαίτερα, κάτι σαν ντόμινο, δηλαδή… Κάποιος που με είχε διαβάσει στο Pop+Rock, είπε, «Α, ωραία γράφεις, ρε φίλε! Θες να κάνεις μία εκπομπή στο ραδιόφωνο;» «Θέλω! Θα μπορώ να βάλω την μουσική που μ’ αρέσει;» Και μετά κάποιος άλλος είπε, «Σ’ ακούω στο ραδιόφωνο, ωραία εκπομπή κάνεις! Θέλεις να βγεις στην τηλεόραση;» «Θέλω, γιατί να μη θέλω! Θα βάζω τη μουσική που θέλω; Ωραία, πάμε τότε!» Δεν είναι προϊόν κανενός στρατηγικού σχεδιασμού.
Υπάρχουν άνθρωποι που από μικροί ξέρουν τι θα γίνουν όταν μεγαλώσουν. Εγώ δεν το είχα ποτέ αυτό. Όταν ήμουν μικρός, έλεγα ότι εγώ, όταν μεγαλώσω, θα γίνω αρχαιολόγος… Δεν τα κατάφερα, έγινα αρχαιότητα… αλλά δεν είχα καμιά ιδέα! Ότι η αρχαιολογία με συνάρπαζε και είναι σημαντική μέρα για την αρχαιολογία η σημερινή, γιατί περνάει από το Συμβούλιο της Επικρατείας η προσφυγή κατά της απόσπασης των αρχαίων του μετρό… Ας μην πολιτικολογήσουμε κι άλλο, όμως! Πού να ξέρω ότι θα εμφανιστεί στην ζωή μου ένα πράγμα που λέγεται ‘Μουσίτσα’ και θα με συνεπάρει…
Όπως επίσης, για δεύτερη φορά στη ζωή μου, το 2012, και απαντώ πιθανόν σε μία επόμενη ερώτησή σου, που να φανταστώ εγώ ότι θα εμφανισθεί κάτι που λέγεται αυτόνομη κατάδυση, scuba-diving, που θα με συναρπάσει τόσο πολύ, που θα θέλω να κάνω μόνο αυτό; Τους έβλεπα κι έλεγα, «Τι είναι αυτοί οι άνθρωποι, οι βατραχάνθρωποι!»
R.O.: Αν ξέραμε τι θα γίνει στην ζωή μας, θα ήμασταν μάντεις, όλα έρχονται αυθόρμητα…
Σ.Π.: Ή οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές…
R.O.: Και σήμερα κάποια όνειρά σου γίνονται πραγματικότητα, κάποια πράγματα που αν στα έλεγαν ότι θα γίνουν θα έλεγες τι λες τώρα!
Σ.Π.: Ναι σωστά, αυτό είναι και το ωραίο στη ζωή βέβαια, το απρόβλεπτο.
R.O.: Τηλεόραση, πώς ξεκίνησες; Πότε έκανες πρώτη φορά;
Σ.Π.: Τηλεόραση έκανα πρώτη φορά στην ΕΡΤ3∙ ήμουνα 20 χρόνια στην ΕΡΤ3. Όχι σαν υπάλληλος, με συμβάσεις έργου. Έκανα πρώτη φορά γιατί ήταν ο Λευτέρης Κογκαλίδης τότε που έκανε μία μουσική εκπομπή και είχε πληροφορηθεί ότι έκανα κάποιες εκπομπές στο ραδιόφωνο και λέει, «Εσύ που κάνεις εκπομπές και ξέρεις αυτή την μουσική, το σκληρό rock, θέλεις να έρθεις στην εκπομπή την δική μου και να κάνεις ένα ένθετο και να παρουσιάζεις videoclips;» «Θέλω, φυσικά!» Και πήγα και μου άρεσε! Αυτά γίναν το ’87-88, κάπου εκεί, δεν θυμάμαι τώρα..
R.O.: Πώς λεγόταν η εκπομπή;
Σ.Π.: Η εκπομπή αυτή λεγόταν Μουσική Βιντεοθήκη, στην ΕΡΤ3. Δεν ήταν καν τότε ΕΤ…
R.O.: Και έπαιζες μουσική rock;
Σ.Π.: Την παρουσίαζε ο Λευτέρης Κογκαλίδης, και εγώ έκανα ένα ένθετο και έπαιζα 3-4 videoclips rock μουσικής και αυτό είχε ανταπόκριση. Άρεσε πολύ στον κόσμο∙ δεν υπήρχε και άλλη μουσική εκπομπή… Τότε υπήρχε το Μουσικόραμα στην ΕΡΤ1, το οποίο δεν έπαιζε ποτέ rock σχεδόν και είχε ανταπόκριση, οπότε ήρθε η Διοίκηση της ΕΡΤ και είπαν, «Αυτό που κάνεις τραβάει! Δε θες να κάνεις μία εκπομπή…» «Rock και heavy metal;» «Μέσα είσαι», μου λένε. «Αύριο γίνεται; Πόσα πρέπει να πληρώσω;» «Όχι», μου λένε, «θα πληρωθείς κιόλας!» «Α, ακόμα καλύτερα!»
R.O.: Αυτό είναι! Το να συνδυάζεις το χόμπι σου με την δουλειά, αυτό είναι ότι καλύτερο.
Σ.Π.: Όντως, ναι.
R.O.: Πες μου ποιο ήταν το πρώτο rock τραγούδι που άκουσες και σε συνεπήρε;
Σ.Π.: “Highway Star”. Το πρώτο album που αγόρασα στην ζωή μου ήταν το “Machine Head” (1971) των Deep Purple. Tο πρώτο τραγούδι, από την πρώτη πλευρά, το “Highway Star”∙ αυτό άκουσα και, βλακεία- αυτό δεν χρειάζεται παραπάνω… Οι πρώτες νότες και είπα, «Τι είναι αυτό;» Δεν είχα ιδέα! Δεν άκουγα μουσική∙ άκουγα μόνο την μουσική που έπαιζε στο σπίτι, ή κλασσική μουσική, ό,τι να ‘ναι… Οι γονείς μου δεν ήταν ιδιαίτερα μουσικόφιλοι∙ είχαν 30-40 δίσκους, συνήθως κλασσικής μουσικής. Ωραίοι, βέβαια, αλλά δεν ήταν και να τραβάς τις κοτσίδες σου… Όταν άκουσα το “Highway Star”… Να τραβάς τις κοτσίδες σου- που δεν είχα τότε!
R.O.: Είχες αργότερα!
Σ.Π.: Λέω, «Τι είναι αυτό το πράγμα!» Αυτό είναι, έπαθα σοκ! Και τότε λέω, «Εγώ θέλω να ασχοληθώ με αυτό το πράγμα», όπερ και εγένετο!
R.O.: Λοιπόν, συνεχίζουμε… Η επόμενη εκπομπή που έκανες ήταν το Μεταλλουργείο;
Σ.Π.: Το Μεταλλουργείο ήταν ακριβώς η επόμενη εκπομπή που έκανα! H εκπομπή ήταν αφιερωμένη μόνο στο heavy metal, η οποία έγινε από το ’89 μέχρι το ’94.
R.O.: Το οποίο κράτησε αρκετά χρόνια και εμείς οι μεταλλάδες, τουλάχιστον, το βλέπαμε!
Σ.Π.: Ναι, η αλήθεια είναι ότι ο κόσμος το έβλεπε. Δεν υπήρχαν μετρήσεις τηλεθέασης τότε, υπήρχε όμως μία μονάδα μέτρησης, πολύ ασφαλής: υπήρχαν τα γράμματα. Οι τηλεθεατές έστελναν γράμματα, επιστολές…
R.O.: Δηλαδή η επικοινωνία με τον κόσμο με τα γράμματα… Πόσα περίπου γράμματα λάμβανες;
Σ.Π.: Δεν ξέρω, δεν έχω ιδέα… Ήταν εκατοντάδες! Θυμάμαι, είχαμε ένα γραφειάκι στην ΕΡΤ3, που ήταν για όλες τις μουσικές εκπομπές… Ο Λευτέρης Κογκαλίδης, προς τιμήν του, το σκέφτηκε. Είναι μεγάλος εραστής της μουσικής! Ήταν Διευθυντής Προγράμματος στην ΕΡΤ3 πολλά χρόνια. Τις μουσικές εκπομπές είναι εύκολο να τις κάνεις∙ δεν είναι παραγωγή ή τηλεπαιχνίδι, ή σήριαλ, και «Γιατί να μην το κάνουμε, εφόσον μπορούμε, βέβαια;». Έδωσε πολύ χώρο στην ΕΡΤ3 για μουσική. Ένα διάστημα, είχε την Μουσική Βιντεοθήκη, το Μεταλλουργείο, το Ραντάρ, το Στους 5 Δρόμους με τον Βακάρο∙ τα άλλα κανάλια δεν είχαν μουσικές εκπομπές.
Λοιπόν, μας είχε βρει ένα γραφειάκι. Ήμασταν εμείς και ένα πικάπ με λίγους δίσκους… Ακούγαμε μουσική, κάναμε κανένα τσιγάρο, κάναμε τον χαβαλέ μας, γενικότερα, και δίπλα στο γραφειάκι είχε μία μεγάλη αποθήκη, στην οποία έρχονταν τα γράμματα με τα τσουβάλια. Μερικά ήταν πολύ ωραία! Τα περισσότερα ήτανε, «Βάλε το τάδε τραγούδι!», ή θέλανε μία πληροφορία∙ πάρα πολλά ζητούσαν πληροφορίες. Δεν υπήρχε διαδίκτυο∙ υπήρχαν μουσικά περιοδικά. Επίσης, δεν υπήρχε και ραδιόφωνο τότε∙ υπήρχε μόνο το κρατικό ραδιόφωνο.
Η ελεύθερη ραδιοφωνία έγινε αργότερα… Δεν υπήρχε πληροφόρηση και ο κόσμος ήθελε να μάθει πράγματα! Θυμάμαι, πριν 40-50 χρόνια, ότι, για ν’ ακούσουμε ένα δίσκο, έπρεπε να πάμε στο δισκάδικο και να παρακαλέσουμε τον δισκοπώλη! «Μπορώ να ακούσω λίγο τον καινούργιο δίσκο των Jethro Tull;» Έβαζε λίγο από κάθε κομμάτι, να πάρουμε μία γεύση και να πούμε, αν μας άρεσε, να τον πάρουμε… Δεν υπήρχε άλλος τρόπος, φίλε∙ εσύ δεν τα πρόλαβες αυτά…
R.O.: Δεν είμαστε τόσο μικροί! Το προλάβαμε κι εμείς αυτό το σύστημα!
Σ.Π.: Ναι, σύμφωνοι! Θέλω να πω ότι σήμερα είμαστε ιδιαίτερα προνομιούχοι! Έχουμε όλη την πληροφόρηση, έχουμε όλη την μουσική δωρεάν… Πολύ βασικό είναι αυτό! Τώρα, βέβαια, το δωρεάν κατά πόσο εξυπηρετεί τους καλλιτέχνες… Είναι και πολύ άδικο γι’ αυτούς, αλλά τώρα η κατάσταση έτσι είναι, ευτυχώς ή δυστυχώς… που σημαίνει ότι έχουμε όλη την πληροφόρηση στην διάθεσή μας, έχουμε όλη την μουσική, έχουμε όλες τις επιλογές… Γιατί ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού καταλήγει να ακούει αυτές τις αηδίες, δεν μπορώ να το καταλάβω!
R.O.: Συμφωνώ απόλυτα μαζί σου! Παρόλα αυτά, τότε οι εποχές ήταν πιο ρομαντικές. Περίμενες πώς και πώς ν’ ακούσεις το καινούργιο των Metallica, πρώτη φορά στο δισκάδικο… Δεν είχες το ίντερνετ να το ακούσεις πριν βγει∙ είχες την αγωνία, την προσμονή…
Σ.Π.: Συγγνώμη που θα ρωτήσω, αλλά η ρομαντικότητα που έγκειται σ’ όλο αυτό το θέμα; Εξακολουθώ να πιστεύω ότι σήμερα είμαστε πολύ καλύτερα… Ξέρεις τι; Θα χρησιμοποιήσω την λέξη ‘νοσταλγία’. Έχουμε την τάση να νοσταλγούμε και λέμε, «Τι ωραία που ήταν τότε!» Έχω την υποψία ότι, δεν νοσταλγούμε τόσο τα πράγματα, όσο την εποχή που ήμασταν νέοι, και θα χρησιμοποιήσω ένα μάλλον απρεπές παράδειγμα. Η πρώτη με την οποία κάναμε σεξ δεν ήταν η καλύτερη, σε καμία περίπτωση, όμως θα μας μείνει πάντα αξέχαστη… Κατάλαβες τι θέλω να πω!
R.O.: Ακριβώς! Υπήρχε μία νοσταλγία.
Σ.Π.: Θέλω να σου πω ένα περιστατικό που θυμήθηκα… Γράφω ένα βιβλίο αυτό τον καιρό, το οποίο σκαλίζει όλα αυτά τα οποία συζητάμε, απλά είναι γραπτά και είναι πιο χαριτωμένα. Το γεγονός ότι δεν μπορούσαμε ν’ ακούσουμε τον νέο δίσκο, παρά μόνο στο δισκάδικο, ήταν… Ήμασταν εμείς στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο, ο καθένας από την παρέα μας- ήμασταν 4-5 άτομα, ο καθένας είχε ελάχιστα χρήματα… Δεν μπορούσαμε να πάρουμε ένα δίσκο την εβδομάδα με την καμία∙ ένα δίσκο στους 2 μήνες και αν! Και παίρναμε έναν δίσκο και τον μοιραζόμασταν επειδή δεν μπορούσαμε ν’ αγοράσουμε τα πάντα κι έβγαιναν πράγματα τότε.
Φαντάσου σ’ ένα μήνα μέσα, να βγάζουν δίσκο οι Pink Floyd, οι Queen, οι Jethro Tull, οι Deep Purple… Κι αυτό που κάναμε, πηγαίναμε σ’ ένα δισκάδικο και λέγαμε, «Μήπως μπορείτε να μας βάλετε ν’ ακούσουμε λίγο τον καινούργιο δίσκο των Queen;» Έλεγε ο τύπος, «Ευχαρίστως!» Τον ακούγαμε, καταυχαριστιόμασταν, αλλά έπρεπε να κρατήσουμε ξινισμένη φάτσα, γιατί δεν είχαμε λεφτά να τον αγοράσουμε… «Εντάξει, μωρέ! Δεν είναι και τίποτε σπουδαίο! Ευχαριστούμε!» και φεύγαμε!
R.O.: Τότε, ίσως ζητούσες να στον γράψει και σε κασέτα, νομίζω…
Σ.Π.: Κι αυτό δεν ήταν πολύ φθηνό∙ ήρθε λίγο αργότερα. Και μετά πηγαίναμε σε άλλο δισκάδικο… «Γεια σας! Μπορούμε ν’ ακούσουμε τον καινούργιο δίσκο των Queen;» Μετά παίρναμε πάλι την ξινισμένη φάτσα και φεύγαμε πάλι…
R.O.: Οπότε ακούγατε όλο τον δίσκο σε 5-6 δισκάδικα…
Σ.Π.: Ναι, δεν μπορούσαμε να αγοράσουμε τον δίσκο… Κι όταν αγοράζαμε κάποιον, τον έπαιρνε μία εβδομάδα ο ένας και μία ο άλλος… Έπαιρνε πρώτος τον δίσκο αυτός που είχε καινούργια βελόνα στο πικάπ, οπότε πήγαινε με σειρά… Ποιος έχει καινούργια βελόνα στο πικάπ…
R.O.: Σωστό, πολύ σωστό! Τότε ήταν άλλα χρόνια… και το καλό τώρα είναι ότι έχουμε άμεση επικοινωνία, άμεση επαφή. Λοιπόν, ποιο κομμάτι θα ‘θελες ν’ ακούσουμε για την συνέχεια;
Σ.Π.: Θα ήθελα, μιας και ακούσαμε το “Highway Star” των Deep Purple, ένα οποιοδήποτε κομμάτι από τον καινούργιο τους δίσκο, το “Whoosh” (2020), ο οποίος πραγματικά με ενθουσίασε.
R.O.: Ωραία! Υπέροχα! Ποια είναι η επαφή σου με το συγκρότημα, έχεις επικοινωνία;
Σ.Π.: Κοίταξε, όταν είναι σε περιοδεία, έχουμε φυσική επαφή. Όταν είναι εκτός περιοδείας, με e-mail.
R.O.: Ποιος είναι πιο φίλος σου από την μπάντα;
Σ.Π.: Πιο φίλος μου… O Ian Gillan, και ο Roger Glover ∙ αυτοί οι δύο, μ’ αυτούς τους δύο είμαστε πολύ φιλικά, με την έννοια ότι η σχέση μας είναι πέρα από την μουσική, πέρα από την δουλειά που κάνει ο ένας και ο άλλος… Δηλαδή, παίρνουμε ο ένας τον άλλον τηλέφωνο, να πούμε χρόνια πολλά για τα γενέθλια, να πούμε για τις διακοπές μας και οτιδήποτε. Και με τον Steve Morse και με τον Ian Paige έχω μία επαφή, περισσότερο περί μουσικής. Με τους άλλους δύο, όμως, έχουμε μία τριβή μεγαλύτερη∙ δεν ξέρω γιατί, ίσως επειδή συμπαθιόμαστε.
R.O.: Πιο φιλική σχέση! Ωραίος ο Ian. Με τον Ian έκανα κι εγώ μία συνέντευξη, γραπτή, για το Rock Overdose. Μέσα στην δεκαετία, κάναμε κι εμείς κάποιες δυνατές συνεντεύξεις, κάναμε αρκετά πράγματα και είμαι περήφανος γι’ αυτά!
Σ.Π.: Και δικαίως! Θέλω να πω για το Rock Overdose… Tο γεγονός ότι είναι portal, έχει και συνεντεύξεις και παρουσιάσεις δίσκων, εμένα – προσωπικά – μου φαίνεται πιο χρήσιμο από ένα site το οποίο έχει απλά μουσικά νέα. Προετοιμαζόμενος για την συνομιλία μας αυτή, βρήκα ένα βιβλίο και το επόμενο πράγμα που έκανα, μπήκα σε ένα site και το παρήγγειλα… Θέλω να πω ότι, αν το Rock Overdose ασχολούνταν αποκλειστικά με συναυλίες και δισκοκριτικές, δεν θα μου έδινε αυτήν την δυνατότητα της πληροφόρησης για το συγκεκριμένο βιβλίο.
R.O.: Και αποφασίσαμε, μετά από 10 χρόνια, να κάνουμε και ραδιόφωνο, να αποκτήσουμε και φωνή! Εν μέσω καραντίνας, σκέφτηκα, «Γιατί να μην έχουμε μία φωνή προς τα έξω, που ο άλλος παράλληλα να διαβάζει και να μπορεί να ακούει και μουσική, εκπομπές και τα λοιπά;»
Σ.Π.: Κατά σύμπτωση, επειδή θα με ρωτούσες και γι’ αυτό, με δυο-τρεις παλιούς φίλους, με τους οποίους είμαστε φίλοι από το παλιό πειρατικό ραδιόφωνο, φτιάξαμε εν μέσω της πρώτης καραντίνας κι εμείς ένα διαδικτυακό ραδιόφωνο, στο οποίο κάνουμε χαβαλέ, γνωρίζουμε κόσμο, παίζουμε τις μουσικές μας, λέμε τα χαζά μας… Μη φανταστείς πολύ κόσμο, και θεωρώ ότι αυτό είναι το πραγματικό ελεύθερο ραδιόφωνο. Διότι το επίγειο ραδιόφωνο των FM, εκ του γεγονότος ότι πρέπει να υποστηρίξει τον εαυτό του οικονομικά, έχει πια αναγκαστεί να κάνει τόσο πολλές συμβάσεις και παραχωρήσεις και συμβιβασμούς που δεν είναι πια ελεύθερο.
Δηλαδή, πρέπει να βρεις τον σπόνσορα, να κάνεις διαφημίσεις, να κάνεις το ένα, να πεις το άλλο… ενώ το πειρατικό είναι ελεύθερο. Φέτος νοιώθω όπως ένοιωθα στον μουσικό δίαυλο της Θεσσαλονίκης το 1986.
R.O.: Πώς λέγεται ο σταθμός; ThessRadio;
Σ.Π.: Thessradio.net, και κάνουμε ότι μας καπνίσει! Από System of a Down μέχρι Κατερίνα Στανίση, για να κάνει και ρίμα! Ό,τι θέλεις∙ δεν υπάρχει κανένας περιορισμός. Έτσι κάναμε και παλιά οι πειρατές στην δεκαετία του ’80. Δεν είχαμε την άποψη ότι «δεν πρέπει να είμαστε έτσι, πρέπει να είμαστε αλλιώς»… Δεν υπήρχε ‘πρέπει’! Σ’ αρέσει ο Χρήστος Κυριαζής; Θα βάλεις Χρήστο Κυριαζή. Σ’ αρέσουν οι Beach Boys; Θα βάλεις Beach Boys. Τον έναν δίπλα στον άλλο, γιατί όχι;
R.O.: Μάλιστα! Χωρίς περιορισμούς, χωρίς ενοχές. Ενώ όταν κρατάς ένα χαρακτήρα… Εγώ, στο ραδιόφωνό μου, δεν μπορώ να παίξω Στανίση, γιατί θα με πάρουν με τις πέτρες…
Σ.Π.: Περίμενε λίγο! Αν θέλεις να παίξεις Στανίση, γιατί δεν μπορείς;
R.O.: Κοίτα… Εκεί που παίζω Metallica, αν κοπανήσω Στανίση, θα με κυνηγάνε, εκτός αν κάνω μία εκπομπή μόνο για χαβαλέ.
Σ.Π.: Θα σε κυνηγάνε, αλλά δε θα σε βρούνε, γιατί είσαι μακριά. Έτυχε σε rock μαγαζί να παίξω Πάολα και με κοιτάγανε έτσι περίεργα… Εκεί μπορεί να φας και ξύλο, ενώ στο ραδιόφωνο δεν κινδυνεύεις. Οπότε βάλε ό,τι γουστάρεις, κανένα πρόβλημα! Είπες μια λέξη-κλειδί: ‘χαβαλές’. Θεωρώ ότι, για κάποιον που αγαπάει το ραδιόφωνο, είναι από τις προτεραιότητές του, δηλαδή να βγάλει γκόμενα, να παίξει την μουσική που αγαπάει και να κάνει χαβαλέ.
R.O.: Μιλώντας για μη rock κομμάτια, ποιο είναι το αγαπημένο σου;
Σ.Π.: Μου βάζεις πολύ δύσκολα…
R.O.: Ό,τι μου πεις, θα το παίξουμε στον σταθμό τώρα!
Σ.Π.: Είσαι σίγουρος; Το είδα τελευταία σε μία τηλεοπτική σειρά και ενθουσιάστηκα! Ήταν μία καλλιτέχνιδα που λεγόταν Skeeter Davis και το τραγούδι “The End of the World”, μια country μπαλάντα. Είχα χρόνια να το ακούσω!
R.O.: Ας το ακούσουμε… Πολύ ωραίο! Λοιπόν, εγώ βλέπω ότι δεν πρέπει να έχεις παρωπίδες στην μουσική. Περάσαμε το στάδιο της παρωπίδας! Κάποτε λέγαμε, «Σιγά μην ακούσω disco, ή country, ή pop!» Ντρεπόμασταν να το πούμε, αλλά πλέον – δεν ξέρω – αν υπάρχουν παρωπίδες, γιατί εμένα προσωπικά μ’ αρέσει και η disco μουσική πάρα πολύ.
Σ.Π.: Είναι και θέμα ηλικίας, νομίζω! Όταν είσαι μικρός, είσαι πολύ φανατικός. Όταν μεγαλώνεις, όχι ωριμάζεις, αρχίζουν και διευρύνονται οι ορίζοντές σου και το πας πιο ήσυχα, νομίζω.
R.O.: Αυτό που δεν ακούω με τίποτα είναι το trap…
Σ.Π.: Απαπα!
R.O.: Το θεωρώ σκουπίδι και, δυστυχώς, οι κόρες μου τ’ ακούνε… Ντρέπομαι που το λέω! Είναι μόδα! Μέχρι τώρα δεν κατάφερα να τις βάλω στον σωστό δρόμο, αλλά πιστεύω θα τα καταφέρουν μόνες τους!
Σ.Π.: Ε, θα τους περάσει, μικρές είναι ακόμα! Έλεγε κάτι ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, και είχε δίκιο ο μακαρίτης, για το γεγονός ότι ακούει πολύς κόσμος αυτή τη μουσική. Έλεγε ότι ένας τενεκές με πολλά views στο YouTube δεν παύει να είναι ένας τενεκές, τέλος- απλά πράγματα. Τώρα, γι’ αυτόν που του αρέσει πάρα πολύ ο SNIK ή o οποιοσδήποτε, δεν μπορείς να του πεις, «Αυτό που ακούς είναι σκουπίδι»… Θα σου πει, «Εμένα είναι η μουσική μου, την αγαπώ και γουστάρω!» κι εκεί τελειώνουν όλα τα επιχειρήματα. Αυτό το οποίο θα κρίνει αν η μουσική είναι σκουπίδι είναι ο χρόνος. Αν μετά από 40 χρόνια, που δε θα ζούμε, ακούμε SNIK, θα πούμε, «Εντάξει, έκανα λάθος, δεν είναι σκουπίδι».
R.O.: Τα λέμε αυτά λίγο παροδικά, είναι μόδα…
Σ.Π.: Κάθε εποχή έχει τα παροδικά της.
R.O.: Άρα μένει η κλασσική μουσική, η rock, η disco, οτιδήποτε έχει μείνει στον χρόνο…
Σ.Π.: Η συμφωνική μουσική, βεβαίως.
R.O.: Έτσι ακριβώς. Λοιπόν, πάμε τώρα στις γνωριμίες σου! Mε ποιόν έχεις μιλήσει από κοντά και αισθάνεσαι ακόμα και σήμερα υπερήφανος γι’ αυτή την γνωριμία σου;
Σ.Π.: Περήφανος… Πολύ κόσμο ξέρω, ρε φίλε! Θα πω κάτι που θα ακουστεί ηλίθιο και το λεν κάτι ψευτο-celebrities… Αισθάνομαι περήφανος που γνώρισα και μίλησα με ανθρώπους που ήταν και αυτοί, σαν και μένα, φανατικοί οπαδοί της μουσικής. Δεν τους ξέρει ούτε η μάνα τους, εννοείται… Θα πω το όνομα του Michael από τη Σουηδία. Είναι σιδηροδρομικός υπάλληλος, του αρέσουν οι συναυλίες και έχει δει 200 φορές τους Deep Purple, γι’ αυτό είμαι περήφανος που γνώρισα και έκανα παρέα μ’ αυτόν τον άνθρωπο, ή με κάποιον που πήγε από το ένα μέρος του κόσμου στο άλλο, για να πάει να δει τους Guns’N’Roses. Γι’ αυτό αισθάνομαι πιο πολύ ευχαριστημένος παρά για το ότι έχω γνωρίσει τεράστια ονόματα.
Έχω γνωρίσει τον Roger Waters, έχω συναντήσει τον George Harrison, πέρασε μια φορά μπροστά μου ο Bob Dylan στην συναυλία του στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Μέχρι να συνειδητοποιήσω ότι αυτός ο κοντός ήταν ο Bob Dylan, είχε φύγει. Αισθάνομαι πάρα πολύ χαρούμενος που, από τους ανθρώπους που είχα είδωλα από μικρός, με μερικούς γίναμε φίλοι και ανταλλάσσουμε καμμιά κουβέντα προσωπική, τι κάνει η οικογένεια… Αυτό.
R.O.: Πιστεύω, στην αρχή, θα είχες τον ενθουσιασμό όταν γνώριζες τους καλλιτέχνες, ο οποίος στην πορεία, όμως, θα είναι σίγουρα πιο συγκρατημένος.
Σ.Π.: Όχι μόνο στην αρχή! Και τώρα, αν μου πεις, θα συναντήσεις τον Bruce Dickinson, έχω πολύ μεγάλο ενθουσιασμό. Mου αρέσουν οι Iron Maiden, τους αγαπώ πολύ και τους συμπαθώ∙ είναι και ωραίοι τύποι όλοι τους. 99% είναι άνθρωποι σαν εμένα και σένα. Για παράδειγμα, ο Dave Mustaine δεν γεννήθηκε rock star. Ήταν ένας πιτσιρικάς που άκουγε αυτή τη μουσική και γουστάριζε πολύ και είπε, «Εγώ θα ασχοληθώ μ΄ αυτό!» και έγινε ο Dave Mustaine. Υπάρχουν, βέβαια, και οι κοπρίτες, αλλά είναι απειροελάχιστοι.
R.O.: Σου έχει τύχει κάποιος να σου φερθεί άσχημα, να είναι κανένα ψώνιο, να μη θέλει να σου μιλήσει;
Σ.Π.: Κανά δυο-τρείς φορές έχει τύχει κι αυτό, δεν με πειράζει. Αν πας να πάρεις ένα αυτόγραφο από κάποιον και σου πει, «Αϊ σιχτίρ», και πριν από σένα έχουν πάει άλλοι 150, οφείλεις να το καταλάβεις αυτό∙ δεν με ενοχλεί καθόλου. Μου ‘χει συμβεί [γέλια] με τον Ian Anderson των Jethro Tull – ‘θεός’, τον αγαπάω υπερβολικά… Tην πρώτη φορά που τον συνάντησα, πήγα πάρα πολύ ευγενικά, ολομόναχος, και του είπα, «Θα σε πείραζε να υπογράψεις έναν δίσκο;» «Ναι, θα με πείραζε», μου είπε και έφυγε! Έτσι στην ψύχρα! Αργότερα συναντηθήκαμε πολλές φορές∙ ήταν ευγενέστατος και συνέντευξη του πήρα… Δεν πειράζει, δεν κατηγορώ. Αυτό που με ενοχλεί πάρα πολύ και κατηγορώ, είναι όταν κάποιος είναι υποκριτής και ψεύτης, κάνει τον καλό όταν έρχεται η ώρα του meet-and-greet στη συναυλία… «Ευχαριστώ πολύ που ήρθες φιλαράκο να με δεις, και χάρη σε σένα…», και την άλλη στιγμή είναι στην κοσμάρα του και μέσα στην λιμουζίνα… Αυτό το έχω συναντήσει και δεν θέλω να πω τώρα με ποιον και τα λοιπά… Όπως επίσης μου έχει τύχει να είναι άνθρωπος που να ‘χει τουπέ αντιστρόφως μεγαλύτερο του ταλέντου και της αξίας του. Δηλαδή, οι πραγματικά τεράστιοι μουσικοί έχουν το λιγότερο ‘τουπέ΄ και πάει αντίστροφα.
R.O.: Αυτό είναι γεγονός!
Σ.Π.: Θα πω ένα όνομα τώρα. Ο Glen Danzig, ο οποίος είναι Β2 Εθνική και έχει ένα τουπέ λες και είναι ο Paul McCartney ο ίδιος… Φίλε, χαλάρωσε λίγο!
R.O.: Πάμε λίγο στην metal μουσική! Ποιο συγκρότημα ξεχωρίζεις, ποιο είναι το αγαπημένο σου;
Σ.Π.: Από την καινούργια σκηνή, προτιμώ τους Rammstein και τους Ghost. Από τα κλασσικά και ιστορικά, τι να πω…
R.O.: Μaiden ή Metallica; Τι προτιμάς;
Σ.Π.: Megadeth! Ούτε Μaiden, ούτε Metallica! Έχω σεβασμό και για τους δύο, είναι πολύ μεγάλα συγκροτήματα, ιστορικά, δημοφιλή… Αν μου πεις να διαλέξω, Μaiden προτιμώ! Οι Metallica, τους εκτιμώ, έχουν γράψει ιστορία στην μουσική και είναι πολύ τίμιοι και γενναιόδωροι σε σχέση με τις επιρροές τους… Καταλαβαίνεις τι θέλω να πω. Με το πόσο αναφέρονται στου ανθρώπους που τους έφεραν εκεί που τους έφεραν, γι’ αυτό είναι πρώτοι με μεγάλη διαφορά και είναι το heavy metal συγκρότημα γι’ αυτούς που δεν ακούνε heavy metal. Δηλαδή, ο κόσμος που δεν ακούει heavy metal και ακούει μόνο ένα, θα ακούσει Metallica. Δε θα ακούσει Megadeth, δε θα ακούσει Pantera, δεν θα ακούσει Iron Μaiden∙ θα ακούσει Metallica.
R.O.: Ίσως και Iron Μaiden, το “Fear of the Dark”.
Σ.Π.: Τα πολύ προφανή. Δηλαδή, δεν μ’ αρέσει το heavy metal, μόνο οι Metallica. Όπως θεωρώ ότι οι Bon Jovi είναι το rock συγκρότημα γι’ αυτούς που δεν ακούνε rock. Για τους Bon Jovi, άσε με να χύνω δηλητήριο, δεν θα τελειώσω ποτέ, οπότε ας μην το θίξουμε…
R.O.: Έβγαλε και δίσκο τώρα και άκουσα άσχημα πράγματα, ότι δεν άρεσε…
Σ.Π.: Περαστικά του, στην εκκλησία να βγάλει δίσκο! Από τους οπαδούς του δε θα ακούσει άσχημα πράγματα∙ τον γουστάρουν και δικαίωμα τους! Eξακολουθώ να πιστεύω ότι είναι ο Springsteen του φτωχού, ο Springsteen από τα LIDL.
R.O.: Λοιπόν, Στάθη, ποια είναι η γνώμη σου για την σημερινή rock και metal σκηνή; Υπάρχει νέο αίμα, πώς το βλέπεις;
Σ.Π.: Σαφώς και υπάρχει, και έχει και πολύ ενδιαφέρον, και βγαίνει πολύ ωραία μουσική! Αν το δούμε σύντομα, πολύ περιορισμένα χρονικά, αυτή η ιστορία με τον κοροναϊό και την πανδημία βγήκε τελικά πολύ χρήσιμη, διότι πολλοί οι οποίοι έχασαν την δυνατότητα να παίξουν ζωντανά μπήκαν στο στούντιο και έγραψαν καινούργιους δίσκους. Βλέπεις τώρα, έβγαλαν καινούργιο δίσκο οι Deep Purple, θα βγάλουν δίσκο οι System of a Down, οι AC/DC, ετοιμάζουν δίσκο οι Rammstein κι ένα σωρό!
Αυτό που εμείς οι κοινοί θνητοί το βγάλαμε ως δημιουργικότητα, μαγειρεύοντας στο σπίτι, αυτοί το βγάλανε ως δημιουργικότητα, γράφοντας καινούργια μουσική, το οποίο είναι πολύ καλό και δεν μιλάμε μόνο για τα παλιά συγκροτήματα, αλλά και για τα καινούργια. Υπάρχουν καινούργια συγκροτήματα και βγαίνουν καινούργιες μουσικές∙ δεν έχουν βέβαια την αίγλη των μεγαθηρίων του παρελθόντος, αλλά κάθε καιρός έχει τους ήρωές του.
R.O.: Η αίγλη πιστεύω χάθηκε με το διαδίκτυο. Ακούς άπειρα συγκροτήματα και κάπου μπερδεύεσαι, ενώ τότε..
Σ.Π.: Και γι’ αυτό λίγα συγκροτήματα βγάζουν album πλέον. Τα περισσότερα συγκροτήματα βγάζουν μόνο τραγούδια και videoclip.
R.O.: Το νέο album των AC/DC, το άκουσες καθόλου;
Σ.Π.: Το album όχι∙ μόνο το single το οποίο είναι ωραίο! Είναι κλασσικό AC/DC single. Αυτοί οι καημένοι, ένα πράγμα ξέρουν να κάνουν όλο κι όλο, και το κάνουν πολύ καλά. Αν τους πεις, «Πειραματιστείτε», θα σε κοιτάξουν πολύ παράξενα, και δεν το λέω μειωτικά. Και οι Ramones, o Chuck Berry, ένα πράγμα ήξεραν να κάνουν μόνο, αλλά ήταν κορυφές.
R.O.: Οι AC/DC βγάλανε ένα “Touch Too Much”, που ήτανε λίγο κάπως πιο φευγάτο από τον ήχο τους, αλλά είναι κομματάρα αγαπημένη…
Σ.Π.: Ναι, όντως! Πάντως, δεν είναι κανένα progressive.
R.O.: Λοιπόν, επειδή ο χρόνος πιέζει, θα ‘θελα να κλείσουμε με ένα thrash metal κομμάτι από τους Sepultura. Ποιο κομμάτι θα διάλεγες.
Σ.Π.: Θα διάλεγα οτιδήποτε από την μέση περίοδο, πριν φύγει ο Max Cavalera, δηλαδή κάτι από το “Roots” (1993) ή το “Chaos A.D.” (1996) ίσως, αλλά εδώ είναι εύκολη η απάντηση. Aν μου πεις, «Διάλεξε ένα album, ένα συγκρότημα, ένα τραγούδι», θα απαντούσα Slayer.
R.O.: Oι Slayer είναι η κορυφή όλων.
Σ.Π.: Δεν είναι θέμα κορυφής∙ είναι θέμα γούστου, ξεκάθαρα.
R.O.: Οπότε θα ακούσουμε και Sepultura και Slayer για κλείσιμο
Σ.Π.: Δικιά σας η εκπομπή, εσείς είστε το επίσημο Rock Overdose Radio! Ό,τι θέλεις!
R.O.: Εγώ θα ‘λεγα να κλείσουμε με ένα κρύο ανέκδοτο…
Σ.Π.: Μήπως θα μπορούσαμε να το αποφύγουμε; Θα μπορούσαμε να κάνουμε μία παραπομπή στο επίσημο κανάλι του Ράδιο Αρβύλα στο YouTube,έχει ένα σωρό μέσα και δεν χρειάζεται.
R.O.: Για το Ράδιο Αρβύλα, τι γίνεται με αυτή την εκπομπή; Θα συνεχιστεί;
Σ.Π.: Όσα ξέρεις, ξέρω! Κάποτε θα συνεχίσει.
R.O.: Είδα ότι το κάνατε διαδικτυακά μέσω YouTube.
Σ.Π.: Την περασμένη άνοιξη, το κάναμε διαδικτυακά. Αυτό δε θα ξαναγίνει∙ θα βγούμε στην τηλεόραση ξανά. Πότε και που ακριβώς, τι να σου πω∙ ό,τι ξέρεις, ξέρω…
R.O.: Υπέροχα! Λοιπόν, να είσαι καλά! Σ’ ευχαριστώ πολύ γι’ αυτή την όμορφη συζήτηση!
Σ.Π.: Κι εγώ ευχαριστώ πολύ! Καλή συνέχεια στο επίσημο ραδιόφωνο του Rock Overdose και στο site!
Για το Rock Overdose
Συνέντευξη: Ζήσης Πετκανας
Απομαγνητοφώνηση: Στέργιος Γκουτσίδης
