Άργος ΟρεστικόΚαστοριά

Οι “χρήσιμοι ηλίθιοι”…σωσίβια της συστημικής ελίτ (του Γρηγόρη Στεφάνου)


Είναι γνωστή η “συνεισφορά” του “χρήσιμου ηλίθιου” στην εξυπηρέτηση των επιδιώξεων τρίτων. Μπορεί να έχει μια κατά βάση ορθή σκέψη διαπράττει όμως τόσα και τέτοια λάθη συμπεριφοράς, ώστε τελικά καταλήγει να εκτίθεται ανοήτως και να ευνοεί τον αντίπαλο. Με το θέμα καταπιάστηκε εμβριθώς ο Έκο στο “Εκκρεμές του Φουκώ” αναπτύσσοντας με σκωπτικό τρόπο τη σχετική τυπολογία.
Ο απερχόμενος…των ΗΠΑ, όπως φαινόταν τόσο κατά τη φάση της ανόδου του όσο και και τώρα τη στιγμή της αποκαθήλωσης, δεν μπορεί να συμπεριληφθεί σ αυτή τη συμπαθή κατηγορία. Μπορεί να πλασαρίστηκε αρχικά ως αντισυστημική φωνή, πολέμιος της παγκοσμιοποίησης και εκφραστής μιας εθνοκεντρικής διαχείρισης των κοινωνικοπολιτικών θεμάτων, γρήγορα όμως εκφυλίστηκε σε εγωμανή ξερόλα που με τη γκροτέσκα στάση του εγκόλπωσε και επώασε πλήθος παρασιτικών συμπεριφορών εθνικιστικής και ρατσιστικής υφής που συγκροτούν μια σοβαρή κοινωνική παθολογία.
Αποδείχθηκε εν τέλει εξαιρετικά χρήσιμος για την παραπαίουσα συστημική πτέρυγα των Δημοκρατικών που, επειδή αδυνατεί να διαχειριστεί χρόνια τώρα τα μείζονα κοινωνικά προβλήματα, αναζητούσε ένα διαχειρίσιμο πολιτικό αντίπαλο.
Από την έναρξη της πανδημίας και μετά ο Τράμπ αποτέλεσε το μάνα εξ ουρανού για την επανεκκίνηση ενός συστημικού μηχανισμού που απέτυχε να απαντήσει παραγωγικά στις τεκτονικές αλλαγές που προκλήθηκαν στην εργασία την τεχνολογία, το περιβάλλον κ.ά. σε πλανητικό επίπεδο, διόγκωσε τις ανισότητες, και φόρτισε εκατομμύρια Αμερικάνους με τον πρωτογενή – ακατέργαστο θυμό που γεννά το άγχος της επιβίωσης. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι στους ίδιους τους κόλπους των δημοκρατικών αρθρώθηκε αντίλογος αμφισβήτησης του ακολουθούμενου μοντέλου από τον Σάντερς.
Ο Τραμπ, λοιπόν, όχι μόνο δεν μπόρεσε να εκφράσει πολιτικά τους απόκληρους της “γης της επαγγελίας”, αλλά με τον παροιμιώδη παραλογισμό, τη δεισιδαίμονα ερμηνευτική και τη φασίζουσα νοοτροπία του, αφού συρρίκνωσε τον εχέφρονα προβληματισμό, ανέδειξε ως εκφραστές της εθνικής και κοινωνικής ατζέντας τους ημιμαθείς συνωμοσιολόγους. Ο Έκο συγκαταλέγει αυτούς τους λάτρεις του παράλογου στους βλάκες και σίγουρα η τάση του αρχηγού προς τα λογικά άλματα προβληματίζει . Κάπως έτσι η αντιμετώπιση της πανδημίας με χλωρίνη δεν ήταν πια μια ένδειξη γελοίας παρακμιακής αντίληψης, αλλά αντανακλούσε, καθ υπερβολήν και συμβολικά μιλώντας, σ αυτούς τους κύκλους μια πιθανή πρακτική αντιμετώπισης ενός έτσι κι αλλιώς αμφιλεγόμενου κινδύνου.
Αυτό το υπόστρωμα πολτώδους ανοησίας που εκφράζεται μέσα από την ακροδεξιά και πυροδοτείται όχι τόσο από τον φυλετικό ρατσισμό, όπως προβάλει το κίνημα των Black Lives Matter (BLM), όσο από την έλλειψη ιδεολογικού έρματος εργαλειοποίησε επιδέξια το κατεστημένο για να αναδειχτεί αυτό σε θεματοφύλακα των δημοκρατικών αρχών και της νομιμότητας.
Αφήνοντας, για να μη πούμε ενθαρρύνοντας, την επέμβαση μιας γραφικής μειοψηφίας στο καπιτώλιο γελοιοποίησε τον Τράμπ, υπέδειξε τους αντιδρούντες ως εχθρούς της δημοκρατίας αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο ταύτισης μελλοντικών υγιών κοινωνικών αντιδράσεων μ αυτούς και αυτοαναγορεύτηκε σε αμύντορα της συνταγματικής νομιμότητας. Η ακροδεξιά κατέληξε και πάλι ο πολιορκητικός κριός για το διεμβολισμό των κοινωνικών διεκδικήσεων, τώρα και στο μέλλον, ενώ αίφνης η συστημική ελίτ που διόγκωσε τραγικά τις κοινωνικές ανισότητες αναβαπτίστηκε.
Το αστείο για μας στην Ελλάδα είναι πως και η ντόπια πολιτική επαρχιοτοελίτ με τη συνδρομή των καλοταϊσμένων μέσων ενημέρωσης έσπευσε να ταυτιστεί με τους “μαχητές” της δημοκρατίας στις ΗΠΑ. Ο πρωθυπουργός που έχει κάνει τη καταστολή σημαία του εξέφρασε την ελπίδα για επικράτηση της δημοκρατίας, ο προ δεκαετίας προκάτοχός του που υπέγραψε την υποτέλεια της χώρας στεντόρεια φώναξε “No pasaran” κι οι πληρωμένοι της ενημέρωσης είχαν το θράσος να ταυτίσουν τα κινήματα των πλατειών και το αποτυχημένο εγχείρημα της τότε αντιπολίτευσης με το ιδεοληπτικό και ανερμάτιστο λεφούσι στο Καπιτώλιο.
Ας μη ξεχνάμε άλλωστε πως με τον ίδιο ακριβώς τρόπο είχαν περισώσει πριν μερικά χρόνια την πολιτική τους ύπαρξη, όταν στηριζόμενοι στους ντόπιους χρήσιμους ηλίθιους κατάφεραν να μεταποιήσουν την κοινωνική δυσαρέσκεια σε ιδεοληπτικό, φυλετικό κυρίως, ρατσισμό, να στρέψουν την κοινωνική δυναμική στην ακροδεξιά, να απονευρώσουν τα υγιή κοινωνικά κινήματα και να αναβαπτιστούν ως θεσμικές πολιτικές σταθερές απέναντι σε ένα κατασκευασμένο νεοναζιστικό μόρφωμα.
Δε θέλει κόπο…
Άλλωστε, έπειτα από πολυετείς σπουδές στις ΗΠΑ κατόρθωσαν να γίνουν ειδήμονες στη χειραγώγηση της μάζας!

Back to top button