Οι οθόνες αφής στα σύγχρονα μοντέλα μπορεί να έχουν σχεδιαστεί για να περιορίζουν τη χρήση κινητών τηλεφώνων, να δίνουν την άμεση πληροφόρηση της κατάστασης του αυτοκινήτου στον οδηγό, να τον ενημερώνουν, να τον βοηθούν στην αναζήτηση τοποθεσιών, να ρυθμίζουν την θερμοκρασία της καμπίνας και να τον ψυχαγωγούν, όμως μελέτες δείχνουν ότι μπορούν να αποσπάσουν την προσοχή του. Τόσο νοητικά, όσο και οπτικά. Αυτός αποδεικνύεται ένας επικίνδυνος συνδυασμός για την πρόκληση ατυχημάτων.
Οι οδηγοί που απομακρύνουν τα μάτια τους από τον δρόμο και τα χέρια τους από το τιμόνι, για οποιονδήποτε λόγο, ευθύνονται για την πρόκληση ατυχήματος. Καλό είναι κατά τη διάρκεια της οδήγησης ο οδηγός να σκέφτεται να απασχοληθεί με τις οθόνες αφής εν κινήσει και να δείχνει υπευθυνότητα κάθε φορά που βρίσκεται πίσω από το τιμόνι.
Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια τάση να αυξάνονται οι οθόνες αφής σε μέγεθος και δημοτικότητα. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Γιούτα συνεργάστηκαν με την American Automobile Association για να αξιολογήσουν τους οδηγούς και τα επίπεδα προσοχής τους όταν χρησιμοποιούν οθόνες αφής. Επέλεξαν 30 διαφορετικά μοντέλα οχημάτων με διαφορετικό τρόπο λειτουργίας των οθονών. Ζητήθηκε από τους οδηγούς να συντονίσουν το ραδιόφωνο, να χρησιμοποιήσουν το σύστημα πλοήγησης, να πραγματοποιήσουν μια τηλεφωνική κλήση και να στείλουν ένα φωνητικό μήνυμα κειμένου. Τα οχήματα που πήραν μέρος βαθμολογήθηκαν με βάση την απαίτηση προσοχής που απαιτούσαν για την εκτέλεση αυτών των εργασιών. Από όλα τα αυτοκίνητα (πήραν μέρος και SUV) όλα τα μοντέλα απέσπασαν αρκετά την προσοχή του οδηγού σε μεγάλο βαθμό και 23 από αυτά απαίτησαν υψηλή ή πολύ υψηλή απαίτηση προσοχής του χειριστή.
Ο οδηγός κατά τη διάρκεια της οδήγησης σε περίπτωση που ασχοληθεί με την οθόνη αφής απομακρύνεται νοητικά από την οδήγηση, αφήνει το τιμόνι με το ένα χέρι του και βγάζει τα μάτια του από τον δρόμο.
Μελέτες δείχνουν ότι ένας οδηγός μπορεί να κοιτάξει μακριά από το δρόμο με ασφάλεια μόνο για ένα ή δύο δευτερόλεπτα. Θα πρέπει να σκεφτεί κανείς ότι χρειάζονται περίπου πέντε δευτερόλεπτα για να διαβάσει ή να στείλει ο οδηγός ένα σύντομο μήνυμα κειμένου. Η σύνδεση του κινητού ή η αλλαγή του ραδιοφωνικού σταθμού σε μια οθόνη αφής οχήματος μπορεί να διαρκέσει μερικά δευτερόλεπτα. Όλο αυτό το χρόνο οδηγεί χωρίς να δίνει ιδιαίτερη προσοχή στο δρόμο.
Ο αντίκτυπος που έχει η τεχνολογία στα ποσοστά θανάτου και τραυματισμών στους δρόμους αποτελεί αντικείμενο συζήτησης από το Υπουργείο Μεταφορών (DfT) της Μ. Βρετανίας. Οι υπουργοί ανησυχούν ότι, ενώ τα ποσοστά ατυχημάτων μειώνονταν σταθερά μέχρι το 2010, την τελευταία δεκαετία παρατηρήθηκε αύξηση των ποσοστών ατυχημάτων. Ένα από τα ζητήματα που διερευνώνται είναι ο ρόλος που θα μπορούσαν να διαδραματίσουν οι οθόνες αφής στα αυτοκίνητα.
Εκτός από τις οθόνες infotainment που αποσπούν την προσοχή και τον πιθανό αντίκτυπό τους στην οδική ασφάλεια, το DfT θα εξετάσει πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί προληπτικά η τεχνολογία για την επιβολή της νομοθεσίας για την οδική κυκλοφορία. Δηλαδή να χρησιμοποιηθούν ειδικές κάμερες που θα εντοπίζουν τους οδηγούς που χρησιμοποιούν τα κινητά τους τηλέφωνα. Η Volvo εξετάζει να εγκαταστήσει τεχνολογία στα αυτοκίνητά της, με απώτερο στόχο να αλλάξει η συμπεριφορά των οδηγών.
Μάλιστα, ορισμένα αυτοκίνητα προηγμένης τεχνολογίας διαθέτουν πλέον όχι μία αλλά δύο οθόνες αφής, καθώς και ξεχωριστή ψηφιακή οθόνη αντί των παραδοσιακών καντράν του ταμπλό, ενώ οι επιβάτες στα μπροστινά καθίσματα μερικές φορές εξυπηρετούνται από μια τέταρτη οθόνη.
Ωστόσο, δεν συμφωνούν όλοι οι κατασκευαστές με αυτή την εξέλιξη. Η Mazda δήλωσε ότι απομακρύνεται εντελώς από τις οθόνες αφής ή σκέφτεται να τις περιορίσει καθώς έρευνες στις οποίες μετείχε έδειξαν ότι συμβάλλουν στην απόσπαση προσοχής του οδηγού.
Όλα αυτά όταν οι τρέχουσες στατιστικές τροχαίων ατυχημάτων δείχνουν ότι σε μεγάλο βαθμό υπάρχει χρήση κινητών τηλεφώνων από τους οδηγούς καθώς οδηγούν, ενώ πάνω από το 50% των οδηγών στην Μ. Βρετανία παραδέχονται ότι παραβαίνουν το όριο ταχύτητας.
Κυριάκος Παρασίδης
ΑΠΕ
