Η υπόθεση Novartis στην Ελλάδα αναφέρεται σε έρευνα των ελληνικών και αμερικανικών δικαστικών και ρυθμιστικών αρχών σχετικά με τον χρηματισμό κρατικών αξιωματούχων και ιατρών του εθνικού συστήματος υγείας στην Ελλάδα από την πολυεθνική φαρμακοβιομηχανία Novartis, προς όφελος των συμφερόντων της.
Η διερεύνηση της υπόθεσης Novartis ξεκίνησε αρχικά από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και τον Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ ύστερα από καταγγελίες για αθέμιτες πρακτικές της εταιρείας και συγκεκριμένα για χρηματισμό πολιτικών προσώπων και ιατρών. Τον Ιούνιο του 2020 η θυγατρική εταιρεία Novartis Hellas συμφώνησε να καταβάλει το ποσό των 225 εκατομμυρίων δολαρίων στο πλαίσιο εξωδικαστικού συμβιβασμού με τις ανωτέρω αρχές, παραδεχόμενη ότι από το 2012 έως το 2016 η εταιρεία προχώρησε σε αθέμιτες παροχές προς υπαλλήλους κρατικών νοσοκομείων και κλινικών στην Ελλάδα ώστε να αγοράζουν περισσότερα φάρμακα της.
Παράλληλα με την δικαστική εξέλιξη της υπόθεσης στις ΗΠΑ, έρευνα ξεκίνησε τα επόμενα έτη και από την ελληνική δικαιοσύνη. Ειδικότερα, το 2018 σχηματίστηκε η πρώτη δικογραφία η οποία βασίστηκε στις καταθέσεις τριών προστατευόμενων μαρτύρων και αφορούσε δέκα πολιτικά πρόσωπα της περιόδου 2006-2015, συγκεκριμένα τους δύο πρώην πρωθυπουργούς Αντώνη Σαμαρά και Παναγιώτη Πικραμμένο, καθώς και τους πρώην υπουργούς Γιάννη Στουρνάρα, Δημήτρη Αβραμόπουλο, Άδωνι Γεωργιάδη, Ευάγγελο Βενιζελο, Ανδρέα Λυκουρέντζο, Μάριο Σαλμά, Ανδρέα Λοβέρδο και Γιώργο Κουτρουμάνη. Οι πράξεις που αναφέρονταν στη δικογραφία ήταν η δωροληψία, παθητική δωροδοκία και η απιστία σχετικά με την υπηρεσία.
Στις αρχές του 2020 η δικογραφία αρχειοθετήθηκε στο σκέλος που αφορά τους Αντώνη Σαμαρά, Παναγιώτη Πικραμμένο, Γιάννη Στουρνάρα, Ευάγγελο Βενιζέλο, Ανδρέα Λυκουρέντζο, Μάριο Σαλμά, και Γιώργο Κουτρουμάνη, καθώς δεν προέκυψε κανένα στοιχείο τέλεσης οποιουδήποτε αδικήματος, ενώ παραμένει ανοιχτή για τους Δημήτρη Αβραμόπουλο, Άδωνι Γεωργιάδη και Ανδρέα Λοβέρδο.
Ο Δημήτρης Παπαγγελόπουλος κατηγορήθηκε για πιέσεις προς εισαγγελικούς λειτουργούς και για παρεμβάσεις στη Δικαιοσύνη και στην έρευνα της Novartis, από διάφορους εισαγγελικούς λειτουργούς και πολιτικά πρόσωπα, αν και ο ίδιος ο Παπαγγελόπουλος αρνήθηκε όλες τις κατηγορίες και τον χαρακτηρισμό «Ρασπούτιν» που του αποδόθηκε. Τον Ιούλιο του 2020 η Ολομέλεια της Βουλής άσκησε ποινική δίωξη κατά του πρώην υπουργού Δικαιοσύνης, Δημήτριου Παπαγγελόπουλου για οκτώ αδικήματα, μεταξύ των οποίων και για ηθική αυτουργία σε κατάχρηση εξουσίας. Μέχρι τον Αύγουστο του 2020 δεν έχει γνωστοποιηθεί εάν το Ελληνικό κράτος θα ζητήσει χρηματική αποζημίωση από τη Novartis. Παράλληλα, εκκρεμεί ακόμα η δικαστική διερεύνηση τυχόν διάπραξης αξιόποινων πράξεων από τους Εισαγγελείς Διαφθοράς.
Στις 7 Ιουνίου 2021 ασκήθηκε ποινική δίωξη στον αντιεισαγγελέα Ιωάννη Αγγελή για παράβαση καθήκοντος και συγκεκριμένα άρνηση μεταβίβασης, καθώς του επιρρίπτεται ευθύνη ότι δεν έλαβε στη Βιέννη, τον Δεκέμβριο του 2018, όπου είχε μεταβεί με τους τότε εισαγγελείς Διαφθοράς, προφορικά στοιχεία για λογαριασμό συγγενούς πολιτικού τα οποία προσφέρθηκαν από το FBI.
Αναλυτικά όλο το ιστορικό και οι καταθέσεις στη wikipedia
Πίνακας περιεχομένων
1 Ιστορικό
1.1 Πρόστιμα και καταδίκες της Novartis στο εξωτερικό
1.2 Αρχικές έρευνες και καταθέσεις πρώην στελεχών της Novartis Hellas στις Η.Π.Α. το 2016
1.3 Πρώτες έρευνες στην Ελλάδα το διάστημα 2016-2017, παραίτηση Ράικου και νέα Εισαγγελέας Τουλουπάκη
1.4 Παραπομπή δικογραφίας στη Βουλή στις αρχές του 2018 και αντιδράσεις
1.4.1 Πρώτη αντιπαράθεση ΣΥ.ΡΙΖ.Α. – Νέας Δημοκρατίας για τη δικογραφία
2 Αρχικές καταθέσεις των προστατευόμενων μαρτύρων
2.1 Μαρτυρία «Μάξιμου Σαράφη»
2.2 Μαρτυρία «Ιωάννη Αναστασίου»
2.3 Μαρτυρία «Αικατερίνης Κελέση»
2.4 Καταθέσεις εναντίον του μάρτυρα «Ιωάννη Αναστασίου» (Νίκου Μανιαδάκη)
3 Οι αντιδράσεις
4 Μετέπειτα εξελίξεις το 2018
4.1 Καταγγελίες πρώην Εισαγγελέως Διαφθοράς Ράικου και αγωγή στην εν ενεργεία Εισαγγελέα Τουλουπάκη
4.2 Ποινική δίωξη στον Ν. Μανιαδάκη
5 Εξελίξεις το 2019
5.1 Καταγγελίες Ν. Μανιαδάκη εναντίον της Εισαγγελέως Διαφθοράς Ε. Τουλουπάκη
5.2 Αναφορά και καταγγελίες Αγγελή, πειθαρχική έρευνα σε βάρος της Εισαγγελίας Διαφθοράς και αρχειοθέτηση
5.3 Αρχειοθέτηση της δικογραφίας για Πικραμμένο, Βενιζέλο, Λυκουρέντζο, Κουτρουμάνη και άρση ασυλίας Λοβέρδου
5.4 Νέες καταγγελίες Αντεισαγγελέα Αγγελή εναντίον Εισαγγελέων και κυβερνητικού στελέχους του ΣΥ.ΡΙΖ.Α.
5.4.1 Αναφορά στον «Ρασπούτιν»
5.4.2 Επαναφορά και διερεύνηση μηνύσεων Σαμαρά, Βενιζέλου, Αβραμόπουλου και αρχειοθέτηση δικογραφίας για τον Μ. Σαλμά
5.5 Αρχειοθέτηση της δικογραφίας για τον Α. Σαμαρά και τον Γ. Στουρνάρα και δίωξη στον Α. Λοβέρδο
5.6 Καταγγελίες εναντίον του Α. Τσίπρα, του Δ. Παπαγγελόπουλου και των Εισαγγελέων Διαφθοράς
5.6.1 Καταγγελίες Α. Σαμαρά και διαβίβαση δικογραφίας στη Βουλή
5.6.2 Μήνυση Α. Λοβέρδου εναντίον Εισαγγελέων Διαφθοράς
5.6.3 Καταγγελίες Ι. Αγγελή και Ε. Ράικου
5.6.4 Καταγγελίες πρώην προστατευόμενου μάρτυρα Ν. Μανιαδάκη και διάψευση δημοσιεύματος
5.6.5 Καταγγελίες Π. Πικραμμένου
5.7 Αίτημα για παροχή στοιχείων από την αμερικανική Δικαιοσύνη
6 Προανακριτική επιτροπή στη Βουλή για τον Δ. Παπαγγελόπουλο
6.1 Κατάθεση Κ. Φρουζή
6.2 Κατάθεση Μ. Μαραγγέλη
6.3 Κατάθεση Φ. Δεστεμπασίδη
6.4 Κατάθεση Ν. Μανιαδάκη
6.5 Κατάθεση Ι. Αγγελή
6.6 Κατάθεση Ε. Βουλκίδη
6.7 Κατάθεση Ε. Ράικου
6.8 Κατάθεση Π. Αθανασίου
6.9 Κατάθεση Ν. Μανία
6.10 Κατάθεση Κ. Ράνου
6.11 Κατάθεση Γ. Τσατάνη
6.12 Κατάθεση Ε. Κυβέλου
6.13 Καταθέσεις προστατευόμενων μαρτύρων
6.14 Πόρισμα
