Η γνώση είναι πάνω από όλα απόλαυση
Κοιτάζοντας το απόσπασμα από την εισαγωγή του βιβλίου μου αντιλαμβάνομαι ότι έχει ένα λάθος. Η φράση «γιατί δεν αγαπάνε οι μαθητές την ιστορία», θα έπρεπε να αντικατασταθεί από τη φράση «γιατί η πλειονότητα των μαθητών δεν αγαπάει την ιστορία». Ναι. Υπάρχουν μαθητές και μαθήτριες που λατρεύουν την ιστορία. Την λατρεύουν γιατί έτυχε να έχουν δασκάλους και καθηγητές που τους τη δίδαξαν με ένα διαφορετικό τρόπο και τους έδειξαν την αξία της για τις ζωές τους. Δεν είναι οι περισσότεροι αλλά είναι πολλοί εκείνοι οι εκπαιδευτικοί που γνωρίζουν πώς να ερεθίσουν διανοητικά και να ενεργοποιήσουν συναισθηματικά τους μαθητές και τις μαθήτριές τους. Που τους βάζουν να πάρουν συνέντευξη από ηλικιωμένους συγγενείς τους ώστε να συνδέσουν τα μεγάλα γεγονότα του εικοστού αιώνα με την προσωπική ιστορία ανθρώπων που βρίσκονται δίπλα τους. Που τους αναθέτουν να μελετήσουν ένα πολιτικό ή διεθνές ζήτημα και να έρθουν μετά μέσα στην τάξη για να εμπλακούν σε μια αντιπαράθεση (debate) όπου υποδύονται πολιτικούς της εποχής. Που τους βάζουν έξυπνα κουίζ, που αξιοποιούν κόμικς και παιχνίδια στον υπολογιστή, που τους δείχνουν πάντα χάρτες συνδυάζοντας την ιστορία με τη γεωγραφία δείχνοντας τους έτσι πώς το παρελθόν εκβάλλει στο παρόν. Το σημαντικότερο: που συζητάνε συνεχώς με τα παιδιά διαφορετικές όψεις των γεγονότων ανάλογα με την πολιτική ή την εθνική ταυτότητα αυτών που τα βλέπουν.
Είναι δύσκολος ο δρόμος της βιωματικής εκπαίδευσης. Όχι μόνο γιατί απαιτεί πολύ δουλειά και προετοιμασία από κακοπληρωμένους εκπαιδευτικούς. Είναι δύσκολο γιατί οι γονείς περιμένουν ένα καλό αποτέλεσμα στις εξετάσεις και αυτό βασίζεται σχεδόν πάντα στη μηχανική αποστήθιση. Και δυστυχώς αυτό που μετράει είναι ο βαθμός στις εξετάσεις και όχι το πώς αλλάζει και εξελίσσεται το μυαλό.
Όμως αυτός δεν θα έπρεπε να είναι ο στόχος όλων των μαθημάτων; Και πώς θα επιτευχθεί αυτός ο στόχος αν δεν συνδεθεί το κάθε μάθημα με τη δική τους ζωή; Πώς θα εμπλέξεις τα παιδιά στη διαδικασία της γνώσης αν δεν δείχνεις καθημερινά και έμπρακτα στην σχολική τάξη πώς το κάθε μάθημα τα βοηθάει να κατανοήσουν την (φυσική ή την κοινωνική) πραγματικότητα;
Χαιρετίζω τους εκπαιδευτικούς (ξαναλέω είναι λιγότεροι αλλά δεν είναι λίγοι) που κόντρα στη λογική του υπάρχοντος συστήματος εκπαίδευσης αγωνίζονται να κάνουν το μάθημά τους χρήσιμο και ταυτόχρονα απολαυστικό. Γιατί ναι η γνώση είναι πάνω από όλα απόλαυση. Το ξέρουν καλά αυτό οι εκπαιδευτικοί που βλέπουν να σπιθίζουν τα μάτια των μαθητών και μαθητριών τους όταν κατανοούν μια έννοια ή όταν αντιλαμβάνονται τις διαφορετικές οπτικές που μπορεί να έχει μια πληροφορία. Το ξέρουν καλά αυτό οι μαθητές/τριες που χαίρονται όταν χτυπάει το κουδούνι για να μπουν μέσα στην τάξη, γιατί ξέρουν ότι κάτι χρήσιμο και ενδιαφέρον υπάρχει για αυτούς εκεί μέσα.