Καστοριά

Η μακεδονική γλώσσα και η διδασκαλία της (του Νίκου Ρίζου)

Με αφορμή διαφημίσεις που αναφέρονται στην διδασκαλία της γλώσσας της Βόρειας Μακεδονίας στην Ελλάδα, καλό είναι να δούμε τι προβλέπει η Διεθνής Συμφωνία των Πρεσπών.
Στο ΠΡΟΟΙΜΙΟ της Συμφωνίας αναφέρεται:
– Υπενθυμίζοντας τις αρχές και τους σκοπούς του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, της Τελικής Πράξης του Ελσίνκι του 1975, των σχετικών Πράξεων του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη («ΟΑΣΕ») και τις αξίες και αρχές του Συμβουλίου της Ευρώπης,
– Καθοδηγούμενα από το πνεύμα και τις αρχές της δημοκρατίας, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών και της αξιοπρέπειας,
– Συμμορφούμενα με τις διατάξεις του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και ιδιαίτερα εκείνες που αναφέρονται στην υποχρέωση των Κρατών να απέχουν στις διεθνείς τους σχέσεις από την απειλή ή χρήση βίας κατά της εδαφικής ακεραιότητας ή της πολιτικής ανεξαρτησίας οποιουδήποτε Κράτους,
Επομένως η συμφωνία αναφέρεται και είναι συμβατή στις βασικές αρχές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αξιών ατομικών και κοινωνικών. Βασίζεται στον αμοιβαίο σεβασμό των πολιτιστικών αρχών της πολιτιστικής πολυμορφίας των λαών του πλανήτη επομένως και στον αμοιβαίο σεβασμό των πολιτιστικών αξιών των δύο λαών.
Στο ΑΡΘΡΟ 1, παράγραφο 3
3. Σύμφωνα με τις διαπραγματεύσεις αυτές έχουν γίνει αμοιβαίως αποδεκτά και συμφωνηθεί τα ακόλουθα:
α) Tο επίσημο όνομα του Δεύτερου Μέρους θα είναι «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας», το οποίο θα είναι το συνταγματικό όνομα του Δεύτερου Μέρους και θα χρησιμοποιείται προβλέπεται στην παρούσα Συμφωνία. Το σύντομο όνομα του Δεύτερου Μέρους θα είναι «Βόρεια Μακεδονία».
β) Η ιθαγένεια του Δεύτερου Μέρους θα είναι Μακεδονική/πολίτης της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, και θα εγγράφεται έτσι σε όλα τα ταξιδιωτικά έγγραφα.
γ) Η επίσημη γλώσσα του Δεύτερου Μέρους θα είναι η «Μακεδονική γλώσσα», όπως αναγνωρίσθηκε από την Τρίτη Συνδιάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την Τυποποίηση των Γεωγραφικών Ονομάτων, που διεξήχθη στην Αθήνα το 1977, και περιγράφεται στο Άρθρο 7 (3) και (4) της παρούσας Συμφωνίας.
δ) Οι όροι «Μακεδονία» και «Μακεδόνας» έχουν την έννοια που αποδίδεται στο Άρθρο 7 της παρούσας Συμφωνίας…..
Επομένως σύμφωνα με την παράγραφο 3γ, σαφώς προκύπτει ότι η γλώσσα αναγνωρίζεται ως Μακεδονική και εθνική ταυτότητα Μακεδόνες. Προκαλείται επομένως ευθεία σύγχυση μεταξύ του γλωσσικού και εθνικού – γεωγραφικού ζητήματος.
Είναι απαραίτητο να αναλυθεί τι αναγνωρίστηκε από την Τρίτη Συνδιάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την Τυποποίηση των Γεωγραφικών Ονομάτων, που διεξήχθη στην Αθήνα το 1977.
Στην συνδιάσκεψη των Αθηνών του 1977, υπήρξαν δύο μέτωπα. Το Ελληνοβουλγαρικό και το ΑυστροΓιουγκοσλαβικό.
Το Ελληνοβουλγαρικό μέτωπο, με εκπρόσωπο τον Μπαμπινιώτη, κατέθεσαν εισήγηση, η οποία ήταν και το κύριο ζήτημα της Συνδιάσκεψης, η τυποποίηση των γλωσσών με λατινικά γράμματα που θα πρότειναν οι ίδιες οι χώρες και όχι ο ΟΗΕ.
Η Γιουγκοσλαβική αντιπροσωπεία κατέθεσε στη Διάσκεψη του Ο.Η.Ε την δική της εισήγηση (όχι του Ο.Η.Ε.) που μεταξύ άλλων συμπεριελάμβανε έναν πίνακα, όπου η καθομιλουμένη διάλεκτος στη νότια Γιουγκοσλαβία την αυτοπροσδιορίζει ως «Μακεδονική γλώσσα» Macedonian language).
Παράλληλα, η Αυστριακή αντιπροσωπεία, σε συνέργεια με την Γιουγκοσλαβική, κατέθεσε έναν άλλο πίνακα , όπου η «Μακεδονική» (Macedonian) κατηγοριοποίησαν, και επομένως χαρακτηρίζονταν έμμεσα αλλά σαφώς, ως «Εθνική γλώσσα» (National language). Προφανώς το μέτωπο αυτό αποτέλεσε την συνέχεια της στρατηγικής του πανσλαβισμού της βαλκανικής, το οποίο πλήρωσε με τεράστιο αίμα η Ελλάδα κατά τον εμφύλιο 1945-1949.
Και τα δύο έγγραφα, ως αναπόσπαστα μέρη των επισήμων εισηγήσεων της Γιουγκοσλαβίας και Αυστρίας, καταχωρούνται υποχρεωτικώς όπως και όλες οι εισηγήσεις όλων των κρατών, επομένως και της Ελλάδος στον Β ΤΟΜΟ, των Πρακτικών του Ο.Η.Ε. για την Διάσκεψη.
Το ζήτημα είναι όχι το τι καταθέτει το κάθε κράτος, που καταχωρείται στον Β’ Τόμο, αλλά το τι θα ενέκρινε και τι θα ψήφιζε το Συνέδριο του ΟΗΕ, που περιλαμβάνεται στον Α’ ΤΟΜΟ.
Αν δηλαδή οι εθνικές αναφορές της Αυστρίας και της Γιουγκοσλαβίας για «Μακεδονική γλώσσα» ως «εθνική γλώσσα» θα εγκρίνονταν και θα ψηφίζονταν ως είχαν, χωρίς τροποποιήσεις, από τους Συνέδρους των άλλων χωρών, ώστε οι εν λόγω πίνακες και οι συναφείς εισηγήσεις των δύο αντιπροσωπειών να καταχωρηθούν και στον Α ΤΟΜΟ, των Συμπερασμάτων του Συνεδρίου, που είναι και ο βασικός, των τελικών Πρακτικών του Ο.Η.Ε. για την Διάσκεψη.
Επομένως το ζήτημα δεν είναι τι εισηγείται το κάθε κράτος αλλά το τι τελικά εγκρίθηκε στα τελικά Πρακτικά της Συνδιάσκεψης των Αθηνών.
Ο Μπαμπινιώτης για τα τελικά πρακτικά της Συνδιάσκεψης των Αθηνών αναφέρει: «Το μόνο δηλαδή που συντελέστηκε σε εκείνη τη Διάσκεψη, ήταν «ένα και μόνο: πώς θα προχωρήσουν οι χώρες αυτές για λόγους τυποποίησης (standardization) των γεωγραφικών ονομάτων τους σε μεταγραμματισμό (transliteration) των γεωγραφικών ονομάτων με λατινικά γράμματα βάσει συστημάτων μεταγραμματισμού που θα πρότειναν οι ίδιες οι χώρες», και όχι η Γραμματεία τού Ο.Η.Ε, αφού ρητώς δηλώνεται στους δύο τόμους του ΟΗΕ, ότι Γραμματεία καθ’ εαυτή τού Ο.Η.Ε: ΔΕΝ ΔΙΑΤΥΠΩΝΕΙ ΚΑΜΙΑ ΓΝΩΜΗ ΕΠΙ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ. .
Στην αρχή τού Α Τόμου (σελίδα ii), αναγράφεται: “ Οι χρησιμοποιούμενοι προσδιορισμοί και η παρουσίαση τού υλικού σε αυτή την έκδοση δεν υποδηλώνουν την διατύπωση κάποιας γνώμης, οποιασδήποτε, από την πλευρά τής Γραμματείας των Ηνωμένων Εθνών, όσον αφορά στη νομική υπόσταση οποιασδήποτε χώρας, περιφέρειας, πόλεως ή περιοχής, ή τής (πολιτικής-διοικητικής) εξουσίας της, ή όσον αφορά στην οριοθέτηση των συνόρων και ορίων της.”
Αξίζει να σημειωθεί ότι η αποδοχή από τον ΟΗΕ, της επωνυμίας τής σύστασης για την τυποποίηση των γλωσσών «Serbo-Croatian and Macedonian Cyrillic alphabets of Yugoslavia») δείχνει απολύτως ότι η γλωσσική συγγένεια της γλώσσας των Σκοπίων ανήκει στις σλαβικές γλώσσες, όπου γράφεται όπως και οι λοιπές γλώσσες τής τότε Γιουγκοσλαβικής Ομοσπονδίας, η Σερβική και η Κροατική, με το σλαβικό κυριλλικό αλφάβητο. Δεν αμφισβητούν δηλαδή ούτε καν οι ίδιοι ότι η γλώσσα τους είναι σλαβική, γι’ αυτό και γράφεται με το σλαβικό αλφάβητο όπως και οι άλλες σλαβικές γλώσσες (Σερβική, Κροατική, Βουλγαρική, Ρωσική, Πολωνική κ.ά.).
Στο κείμενο τού Α΄ Τόμου, την επίσημη Έκθεση τού Ο.Η.Ε. για την Διάσκεψη του 1977, η οποία αφορά σε συναποφάσεις των συνέδρων, το δίγλωσσο λήμμα «Μακεδονική γλώσσα» είναι παντελώς ανύπαρκτο. Όχι μόνον ο Ο.Η.Ε. (είτε δια τού Εκτελεστικού Γραμματέως τού Συνεδρίου είτε δια τού Γενικού Γραμματέως των Ηνωμένων Εθνών, πολλώ δε μάλλον δια τής Γενικής Συνελεύσεως ή και του Συμβουλίου Ασφαλείας τού ΟΗΕ) δεν αναγνώρισε κάποια γλώσσα ως «Μακεδονική» σε εκείνη την Διάσκεψη, αλλά ούτε καν «κάποια γνώμη, οποιαδήποτε» διατύπωσε, ούτε καν αναφορά σε τέτοια «Μακεδονική γλώσσα» συμπεριέλαβε.
Επομένως δεν αναγνωρίστηκε από τον ΟΗΕ, μακεδονική γλώσσα και μακεδονική εθνότητα, δεν υπάρχει καμία τέτοια αναφορά στον Α΄ Τόμο, αλλά έχουν καταχωρηθεί στον Β τόμο οι εθνικές εισηγήσεις της τότε Γιουγκοσλαβίας και της Αυστρίας, όπως και της Ελλάδος και προφανώς είναι λάθος η επίκληση της συνδιάσκεψης των Αθηνών.
Στο άρθρο 7, της Συμφωνίας των Πρεσπών: αναγνωρίζουν ότι η εκατέρωθεν αντίληψή τους ως προς τους όρους «Μακεδονία» και «Μακεδόνας» αναφέρεται σε διαφορετικό ιστορικό πλαίσιο και πολιτιστική κληρονομιά.
2. Όταν γίνεται αναφορά στο Πρώτο Μέρος, με αυτούς τους όρους νοούνται όχι μόνο η περιοχή και ο πληθυσμός της βόρειας περιοχής του Πρώτου Μέρους, αλλά και τα χαρακτηριστικά τους, καθώς και ο Ελληνικός πολιτισμός, η ιστορία, η κουλτούρα και η κληρονομιά αυτής της περιοχής από την αρχαιότητα έως σήμερα.
3. Όταν γίνεται αναφορά στο Δεύτερο Μέρος, με αυτούς τους όρους νοούνται η επικράτεια, η γλώσσα, ο πληθυσμός και τα χαρακτηριστικά τους, με τη δική τους ιστορία, πολιτισμό και κληρονομιά, διακριτώς διαφορετικά από αυτά που αναφέρονται στο Άρθρο 7(2).
4. Το Δεύτερο Μέρος σημειώνει ότι η επίσημη γλώσσα του, η Μακεδονική γλώσσα, ανήκει στην ομάδα των Νότιων Σλαβικών γλωσσών. Τα Μέρη σημειώνουν ότι η επίσημη γλώσσα και άλλα χαρακτηριστικά του Δεύτερου Μέρους δεν έχουν σχέση με τον αρχαίο Ελληνικό πολιτισμό, την ιστορία, την κουλτούρα
και την κληρονομιά της βόρειας περιοχής του Πρώτου Μέρους.
5. Τίποτα στην παρούσα Συμφωνία δεν αποσκοπεί στο να υποτιμήσει καθ’ οιονδήποτε τρόπο, ή να αλλοιώσει ή να επηρεάσει τη χρήση από τους πολίτες εκάστου Μέρους.
Συμπερασματικά: Ενώ δεν υπήρξε κατά την Συνδιάσκεψη των Αθηνών του 1977, καμία αναγνώριση γλώσσας και εθνικής ταυτότητας στην Συμφωνία των Πρεσπών αναγνωρίζεται Μακεδονική γλώσσα και Μακεδονική εθνότητα, με την επισήμανση ότι πρόκειται για γλώσσα που συμπεριλαμβάνεται στις νότιες Σλαβικές γλώσσες και η εθνότητα δεν έχει σχέση με τον αρχαίο Ελληνικό πολιτισμό.
Επομένως η διαφήμιση κέντρων εκπαίδευσης Μακεδονικής γλώσσας επιτρέπεται, αλλά με την επισήμανση όμως ότι θα πρέπει να σημειώνεται ότι πρόκειται για σλαβική γλώσσα. Διαφορετικά πρόκειται για παράβαση της Συμφωνίας των Πρεσπών και τα κέντρα παράνομα και πρέπει να αρθεί η άδεια λειτουργίας, αν έχουν λάβει, και η διαφήμιση περί εκμάθησης της μακεδονικής γλώσσας πρέπει να αναφέρει ότι πρόκειται για την Νότια Σλαβική.

 

 

 

 

Back to top button