Το θεματικό φαράγγι της Κορομηλιάς αποτελεί, ως σύνολο, ένα σπουδαίο και αντιπροσωπευτικό τμήμα της πανώριας καστοριανής φύσης, κι έναν τόπο με αξιόλογα μνημεία διαφόρων περιόδων τής γενικής και της εκκλησιαστικής μας Ιστορίας {: τής προϊστορικής εποχής, τής περιόδου του Βυζαντίου, καθώς και των χρόνων τής Τουρκοκρατίας}. Πιο συγκεκριμένα, τα εντυπωσιακά στοιχεία του αναφερόμενου φαραγγιού, είναι:
-
Οι τεράστιοι βράχοι, με τα πολυάριθμα σπήλαια και οι αστείρευτες πηγές του.
-
Η πλούσια χλωρίδα του με σκλήθρα, βελανιδιές, ιτιές, καλαμιώνες και αγριολούλουδα.
-
Η αξιόλογη πανίδα με άγρια ζώα της ξηράς (αρκούδες, λύκους, αλεπούδες, κουνάβια κ. ά.).
-
Τα αρπακτικά και ωδικά πτηνά του.
-
Τα ποικίλα ψάρια των γάργαρων νερών, του.
-
Τα ερείπια της βυζαντινής μονής των Ταξιαρχών (ή Αναλήψεως του Κυρίου;) και το μαρτυρικό μοναστήρι του Αγίου Νικολάου Κορομηλιάς,
-
Η σπηλαιώδης σκήτη των Ταξιαρχών με τον καταπληκτικό αμυντικό της πύργο,
-
Τα δύο πετρόκτιστα τοξωτά γεφύρια του Λιβαδοπόταμου, που ορίζουν την αρχή και το τέλος του φαραγγιού.
Όλα τα προαναφερόμενα στοιχεία του υπόψη φαραγγιού το καθιστούν από κοινού και το αναδεικνύουν ως ένα απ’ τα σημαντικότερα αξιοθέατα του Νομού Καστοριάς κι ευρύτερα της Δυτικής Μακεδονίας.
Σημείωση. Το παρόν σύντομο κείμενο ελήφθη από μία 12σέλιδη ομοθεματική μελέτη τού Γιώργου Τ. Αλεξίου, της οποίας αποτελεί τον επίλογο.
