Τι είναι η στρεπτοκοκκική αμυγδαλίτιδα (πυώδης αμυγδαλίτιδα);
Η στρεπτοκοκκική αμυγδαλίτιδα είναι μικροβιακή λοίμωξη του φάρυγγα που προκαλεί πόνο στο λαιμό και πυρετό. Ωστόσο, στις περισσότερες περιπτώσεις το αίτιο που προκαλεί πόνο στο λαιμό στα παιδιά, με ή χωρίς πυρετό, είναι οι ιοί και όχι ο στρεπτόκοκκος. Έτσι στα 10 παιδιά με πόνο στο λαιμό μόνο 1 ή 2 έχουν πράγματι στρεπτοκοκκική αμυγδαλίτιδα και χρειάζονται αντιβιοτικά!
Ποιο είναι το αίτιο της στρεπτοκοκκικής αμυγδαλίτιδας;
Ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α
Τι είναι η οστρακιά;
Είναι μια στρεπτοκοκκικκή αμυγδαλίτιδα και τίποτα παραπάνω που συνδυάζεται και με δερματικό εξάνθημα. Το δέρμα μπορεί να έχει ερυθρές κηλίδες που εξαφανίζονται με την πίεση, μπορεί να έχει υφή υαλόχαρτου και να απολεπίζει στο τέλος της νόσου.
Είναι η οστρακιά παιδική νόσος:
Όχι η οστρακιά δεν είναι παιδική νόσος, προσβάλει εξίσου παιδιά και ενήλικες.
Υπάρχουν κι άλλα αίτια αμυγδαλίτιδας;
Βεβαίως. Η μεγάλη πλειοψηφία στις αμυγδαλίτιδες είναι ιογενής. Αυτό σημαίνει ότι είναι αυτοπεριοριζόμενες δηλαδή ότι δε χρειάζεται κάτι περισσότερο από καλή ενυδάτωση αντιπυρετικά και κυρίως υπομονή για την αντιμετώπιση τους.
Πότε πρέπει να αναζητήσει παιδίατρο ο γονιός;
Στις περιπτώσεις που υπάρχει υψηλός πυρετός και πονόλαιμος το παιδί πρέπει να εξετάζεται από παιδίατρο. Επίσης όταν τα παραπάνω συμπτώματα συνδυάζονται και με δερματικό εξάνθημα.
Τι συμπτώματα έχει η στρεπτοκοκκική αμυγδαλίτιδα;
Υπάρχει πυρετός, πονόλαιμος, διογκωμένοι λεμφαδένες γύρω από το λαιμό, πονοκέφαλος, και κοιλιακό άλγος. Οι αμυγδαλές είναι κόκκινες μπορεί να έχουν λευκωπά στίγματα και δεν μπορεί να συνδυάζεται με συμπτώματα ίωσης όπως καταρροή, βήχας ,επιπεφυκίτιδα, διάρροιες, αφθώδη στοματίτιδα. Σε ορισμένες περιπτώσεις μαζί με τον πονόλαιμο μπορεί να υπάρχει μεμονωμένα λίγος βήχας ή λίγη ρινική καταρροή.
Πώς γίνεται η διάγνωση της στρεπτοκοκκικής αμυγδαλίτιδας;
Όταν ο παιδίατρος έχει κλινική υποψία ότι η αμυγδαλίτιδα του παιδιού είναι στρεπτοκοκκικής αιτιολογίας πρέπει να γίνεται διαγνωστικό τεστ. Η διάγνωση της στρεπτοκοκκικής αμυγδαλίτιδας γίνεται μόνο με την ταχεία ανίχνευση αντιγόνου ,το γνωστό strep test η/και την καλλιέργεια φαρυγγικού επιχρίσματος.
Είναι όλα τα παιδιά το ίδιο ευπαθή στη στρεπτοκοκκική αμυγδαλίτιδα;
Ο στρεπτόκοκκος κλασσικά προκαλεί αμυγδαλίτιδα σε παιδιά 5 με 15 ετών και σπανιότερα παιδιά 3 με 5 των ετών. Στα παιδιά κάτω των τριών ετών δεν προκαλεί εικόνα αμυγδαλίτιδας. Σε αυτή την ηλικιακή ομάδα μπορεί να προκαλέσει πυρετό με πρόσθια τραχηλική λεμφαδενίτιδα και επίμονη ρινική συμφόρηση.
Πως αντιμετωπίζεται;
Η θεραπεία εκλογής ήταν και είναι η αμοξυκιλίνη για 10 ημέρες. Μόνο σε περίπτωση αλλεργίας χορηγεί ο ιατρός άλλη θεραπεία.
Πότε μπορεί το παιδί να επιστρέψει στο σχολείο ;
Ένα εικοσιτετράωρο μετά την έναρξη αντιβιοτικής αγωγής το παιδί παύει να μεταδίδει και μπορεί να επιστρέψει στο σχολείο εάν βέβαια αισθάνεται και καλύτερα.
Πώς μεταδίδεται ο στρεπτόκοκκος;
Μεταδίδεται με τη στενή επαφή και κυρίως κατά τους χειμερινούς μήνες και στην αρχή της άνοιξης. Πιο συχνά ανευρίσκεται στα παιδιά σχολικής ηλικίας ή και στα μικρότερα αδερφάκια τους.
Μπορεί ένα παιδί να έχει στρεπτόκοκκο στο φάρυγγά του και να μην είναι άρρωστο;
Φυσικά! Σε ένα ποσοστό έως 20% των παιδιών που έχουν έρθει σε επαφή με τον στρεπτόκοκκο, κυρίως προσχολικής ηλικίας, έχουν αποικιστεί στο φάρυγγάς τους. Στα παιδιά αυτά αν κάνουμε strep test θα το βρούμε θετικό. Όμως τα παιδιά αυτά δεν έχουν συμπτώματα, δεν είναι άρρωστα και δεν πρέπει να παίρνουν θεραπεία με αντιβιοτικά. Είναι οι λεγόμενοι φορείς.
Εμβολιάζονται τα παιδιά για τον στρεπτόκοκκο της ομάδας Α;
Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει εμβόλιο για την πρόληψη της στρεπτοκοκκικής λοίμωξης από τον στρεπτόκοκκο ομάδας Α.
Συμπερασματικά λοιπόν η στρεπτοκοκκική αμυγδαλίτιδα είναι μια λοίμωξη που αφορά παιδιά μεγαλύτερα των 3 ετών. Η διάγνωση της προϋποθέτει εκτός από την κλινική εικόνα (υψηλός πυρετός, κακουχία, πύον στις αμυγδαλές) και την επιβεβαίωση με διαγνωστικό τεστ (strep test). Η οστρακιά είναι και αυτή μια στρεπτοκοκκική αμυγδαλίτιδα που δεν πρέπει να φοβίζει τους γονείς, δεν είναι παιδική νόσος και προσβάλει εξίσου και τους ενήλικες. Η εύρεση του στρεπτοκόκκου σε τυχαίο διαγνωστικό strep test δεν πρέπει να θεραπεύεται όταν δεν συνυπάρχει η ανάλογη κλινική εικόνα πυώδους αμυγδαλίτιδας. Επίσης, η στρεπτοκοκκική αμυγδαλίτιδα δεν πρέπει να συγχέεται με τις κοινές ιώσεις της βρεφικής ηλικίας που υποχωρούν μόνες τους και τα αντιβιοτικά δεν έχουν καμία δράση σε αυτές. Αυτές υποχωρούν μόνες τους έτσι και αλλιώς μετά από 2-4 ημέρες. Άρα η χρήση αντιβιοτικών συμπίπτει απλά με την έτσι και αλλιώς υποχώρηση των συμπτωμάτων και εκτός αυτού η αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών (χωρίς δηλαδή να χρειάζεται) ενέχει πολλούς άλλους κινδύνους, κυρίως ότι κάνει τα μικρόβια να γίνονται πιο ανθεκτικά και άρα η χρήση αντιβιοτικών εκεί που πραγματικά χρειάζονται δυσκολότερη.
Παπαγεωργιου Κων/νος Παιδιατρος
Master Παιδιατρικής πνευμονολογίας,
Διεθνώς πιστ. σύμβουλος Θηλασμού