ΚαστοριάΠαλαιά Καστοριά

6 Μαΐου 1944: Η μαύρη ημέρα για το Βογατσικό (μαρτυρία – φωτογραφίες)

Από τις αρχές Απριλίου (1944), η διοίκηση της 4ης Μεραρχίας των Ες- Ες προετοίμαζε την εκκαθαριστική επιχείρηση των ανταρτών του Βερμίου

Της Πόλυς Μπλιάγκα
Οι Γερμανοί πραγματοποιούσαν εξονυχιστικές έρευνες σε κατοικημένες και δασώδεις περιοχές με αποτέλεσμα να μη υπάρχει δυνατότητα διαφυγής για τον άμαχο πληθυσμό. Γερμανικά στρατιωτικά τμήματα καταδίωκαν τους αντάρτες που προσπαθούσαν να καταφύγουν στην «Ελεύθερη Ελλάδα».
Στις 6 Μαΐου ένα τμήμα του ΕΛΑΣ με επικεφαλής τον Κωνσταντίνο Κολίτζα, επεχείρησε να περάσει τον Αλιάκμονα, στο ύψος του Βογατσικού. Πνίγηκαν πολλοί αντάρτες στο ποτάμι στην προσπάθεια τους να διαφύγουν και να φτάσουν απέναντι, στο χωριό Πλατανιά.
Το ποτάμι ήταν «φουσκωμένο» καθώς έλιωναν τα χιόνια του χειμώνα, « και έπρεπε να ξέρεις πολύ καλά τον Πόρο (το πέρασμα) για να περάσεις απέναντι. Περνούσαν απ΄τα παλιάμπελα και έδεσαν μια τριχιά απ΄τη μια μεριά στ΄ν άλλ(η). Και πιάστηκαν πολλοί αντάρτες από το φόβο… και κόπηκε η τριχιά και πνίγηκαν πολλοί, τότε. Δέκα –δεκαπέντε. Και τους βρήκαν προς τα κάτω ύστερα».
Πολλοί από τους κατοίκους του Βογατσικού βοήθησαν τους αντάρτες να περάσουν απέναντι. «Ήταν ο Δημήτρης Τσιτσιπάτης, ο Τζήκας ο Μπλιάγκας, ήταν εδώ στα Παλιάμπελα, έγινε μεγάλο κακό. Και ο Τζήκας ο Καραλής (γιος του Θανάση) βοήθησε πολύ εκείν τ΄ν μέρα. Ο Λάκης ο Βαδραχάν΄ς είχε το «καλάθι» στου Κοντογιάννη».
Στις 6 Μαΐου του 1944 οι Γερμανοί συνέλαβαν δέκα άντρες από το Βογατσικό. Τον Λάμπρο Βιτανιώτη, εβδομήντα χρόνων τον σκότωσαν στην περιοχή «Μπάνια» την ώρα που εργάζονταν στο χωράφι του. Συνέλαβαν τον Απόστολο, (γιο του Λάμπρου) όπως και τους: Χρήστο Μπάγγο, δάσκαλο, Δημήτριο Οικονόμου, Γεώργιο Ράκκα, Ράλλη Σταυρίδη, και στην περιοχή «Λαζαράκια» στα σύνορα με το Κωσταράζι, τον Τριαντάφυλλο Πορτοτάση με τους γιους του Κωνσταντίνο και Χρήστο, καθώς και τους δυο γιους του Ιωάννη Πορτοτάση, Αθανάσιο και Χρήστο. (Οι πέντε τελευταίοι είχαν τα πρόβατα στην περιοχή).
Όλους μαζί, τους οδήγησαν στην περιοχή «Νταούλι» λίγα χιλιόμετρα έξω από την Κλεισούρα και τους εκτέλεσαν. «Τους τέσσερις από αυτούς τους κρέμασαν στα τηλεγραφόξυλα και τους άφησαν να αιωρούνται για μέρες», επιθυμώντας με αυτό τον τρόπο να παραδειγματίσουν και να τρομοκρατήσουν το λαό της Κλεισούρας, που ήδη βρίσκονταν σε βαρύ πένθος, αφού ένα μήνα πριν είχαν χάσει προσφιλή τους άτομα, σπίτια και ζώα. (Πληροφορίες ,από τη διδακτορική Διατριβή του Στράτου Δορδανά, αντίποινα των Γερμανικών αρχών Κατοχής στη Μακεδονία 1941-1944 . Το αίμα των αθώων).
Κωνσταντίνος Απ. Δεληγιάννης (μαρτυρία)
Αυτοί… οι Γερμανοί, κυνηγούσαν τους αντάρτες από το Βέρμιο. Πολλούς, όχι …(λίγους) και περνούσαν απ΄ το ποτάμι απέναντι. Απέναντι, στο Βόϊο ήταν η «Ελευθέρα Ελλάδα» και τους κυνηγούσαν… Οι δικοί μας, όλη νύχτα περνούσαν τους αντάρτες πέρα. Ο Λάκης ο Βαδραχάνης βοήθησε πολλούς τότε. Είχε ένα κουτί με σύρμα στα παλιάμπελα. Οι Γερμανοί άνοιξαν τη λίμνη και το ποτάμι ήταν απέραντο. Έπρεπε να ξέρεις ακριβώς τον πόρο για να περάσεις. Και έκαναν αλυσίδα, ένας αγκαλιά πίσω απ΄τον άλλον… Κόβεταν η αλυσίδα… Πνίγηκαν πολλοί τότε. Οι αντάρτες ξεκίνησαν απ΄το Βέρμιο. Τους κυνηγούσαν οι Γερμανοί και κατέβηκαν μέχρι το ποτάμι. Εδώ στην «Πλάκα» ήταν τα δικά μας τα παιδιά. Κρύφκαν. Οι Γιρμανοί τους ήβλιπαν και τους έβγαζαν μέσα απ΄ τα κλαδιά.
Ο Δήμος ο Βιτανιώτης, πιο ψύχραιμος έκατσε κι όργωνε, μι τα βόδια. Δεν κρύφκι. Τον Δήμο δεν τον πείραξαν ενώ τα αδέρφια τ΄… Τον αδερφό του τον Απόστολο τον πήραν. Τον μπαμπά τους τον Λάμπρο τον σκότωσαν εκεί στ΄ν «Μπάνια». Τα αδέρφια Πορτοτάση, ο Χρήστος και ο Θανάσης ήταν με τα πρόβατα στα «Λαζαράκια». Τους πήραν. Ο δάσκαλος ο Μπάγγος, ο Ρακάς, ο Σταυρίδης… Ο Οικονόμου ο Δήμος. Τον Δήμο τον πήραν. Γειτονιά ήμασταν. Ήταν νέος αλλά, μεγαλύτερος από μένα. Τους βρήκαν κρυμμένους. Τους πήραν. Δεν ρωτούσαν οι Γερμανοί τότε τι είσαι. Είσαι κουμμουνιστής; Γιατί τους πήγαν στο «Νταούλι» και τους σκότωσαν δεν ξέρω. Ο λόγος, δεν ξέρω. Ο κόσμος είχε τρομοκρατηθεί. Εκτέλεση!

 

 

 

 

Back to top button