Η πρόσφατα εμφανιζόμενη παραλλαγή B.1.1.159 (omicron) του SARS-CoV-2 έχει μεγάλο αριθμό μεταλλάξεων (ν=32) στην πρωτεΐνη ακίδα σε σχέση με αυτή του αρχικού ιού (Wuhan), ιδιαίτερα στην περιοχή εισόδου του ιού στα ανθρώπινα κύτταρα, δηλ στον πρωταρχικό στόχο των εξουδετερωτικών αντισωμάτων.
Πρόσφατη έρευνα που μόλις δημοσιεύθηκε στο έγκριτο διεθνές περιοδικό New England Journal of Medicine μελέτησε τους τίτλους εξουδετερωτικών αντισωμάτων έναντι των κορονοϊών της Wuhan και της μεταλλαγής omicron σε 169 δείγματα πλάσματος από 47 άτομα με διαφορετική έκθεση σε αντιγόνα του ιού μέσω μόλυνσης, εμβολιασμού ή και των δύο.
Σε δείγματα πλάσματος από άτομα που είχαν λάβει δύο δόσεις εμβολίου mRNA [BNT162b2 (Pfizer–BioNTech) ή mRNA-1273 (Moderna)], 1,3 μήνες πριν από τη δειγματοληψία, οι τιμές εξουδετερωτικών αντισωμάτων ≥50% ήταν 127 φορές χαμηλότερη για την omicron από ό,τι για το στέλεχος της Wuhan. Στους 5 μήνες μετά τον εμβολιασμό, η ισχύς εξουδετέρωσης ήταν 27 φορές χαμηλότερη για την omicron. Πολλά δείγματα πλάσματος από λήπτες του εμβολίου Ad26.COV2.S εφάπαξ δόσης (Johnson & Johnson), που ελήφθησαν 1 ή 5 μήνες μετά τον εμβολιασμό, δεν είχαν ανιχνεύσιμη εξουδετερωτική δραστηριότητα έναντι της omicron.
Για όσους είχαν λάβει δύο δόσεις ενός εμβολίου mRNA περίπου 6 μήνες νωρίτερα, και στη συνέχεια έλαβαν μια τρίτη δόση ενός εμβολίου mRNA περίπου 1 μήνα πριν από τη δειγματοληψία, οι τιμές εξουδετερωτικών αντισωμάτων ≥50% μετά την αναμνηστική δόση ήταν 26 φορές μεγαλύτερες για το στέλεχος της Wuhan και 38 φορές μεγαλύτερες για το omicron. Οι τίτλοι εξουδετέρωσης έναντι του omicron ήταν πολύ υψηλοί σε όλα τα άτομα που είχαν αναρρώσει από COVID-19 και στη συνέχεια εμβολιάστηκαν και σε αυτά που είχαν λάβει τρεις δόσεις εμβολίου mRNA, αλλά οι τίτλοι ήταν χαμηλοί ή μη ανιχνεύσιμοι σε πολλά μη εμβολιασμένα άτομα που είχαν αναρρώσει από COVID-19 και σε λήπτες μόνο δύο δόσεων εμβολίου mRNA.
Αν και αυτά τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι η παραλλαγή omicron παρουσιάζει ένα σημαντικό βαθμό διαφυγής από τα εξουδετερωτικά αντισώματα μετά από νόσηση από COVID-19 ή διπλό εμβολιασμό από m-RNA εμβόλια, δηλώνουν επίσης ότι η ενισχυτική δόση εμβολίου m-RNA στις ομάδες αυτές (δηλ. σε αυτούς που είτε είχαν νοσήσει από COVID-19, είτε είχαν κάνει δυο δόσεις εμβολίου 6 μήνες πριν) παρέχουν πρόσθετη προστασία έναντι της μόλυνσης από την παραλλαγή omicron και της επακόλουθης νόσου.
