Η ιστορία του Συλλόγου Καστοριανών Θεσσαλονίκης “Το Κέλετρον” είναι πολύ παλιά και μας πάει πολύ πίσω, στις αρχές του 20ου αιώνα, καθώς είναι ένας από τους παλιότερους συλλόγους των Καστοριανών πουν ζούν και δραστηριοποιούνται εκτός της πατρίδας τους
Του Χρήστου Μάκου
● 1907 – «Φιλανθρωπικόν Σωματείον Καστοριέων Θεσσαλονίκης»
– Πίσω από το όνομα αυτό τα μέλη του Σωματείου διατηρούσαν στην οθωμανοκρατούμενη ακόμα Θεσσαλονίκη σχετική ελευθερία για την εκπλήρωση των σκοπών του σωματείου.
– Υπό την σκέπη της συλλογικότητας και του φιλανθρωπισμού αναπτύσσονται και αγωνιστικά στοιχεία για την Δυτική Μακεδονία και ευρύτερα της Μακεδονίας.
.
● 1922 – «Επαγγελματικόν Σωματείον Καστοριέων Γουνεμπόρων και μη Θεσσαλονίκης»
● 1922 – «Επαγγελματικόν Σωματείον Καστοριέων Γουνεμπόρων και μη Θεσσαλονίκης»
– Η πρωτοβουλία ίδρυσης του Σωματείου το 1922 ανήκε στους Καστοριανούς γουνεμπόρους της Θεσσαλονίκης: Θωμά Γιαννούτα, Γεώργιο Μαντόπουλο, Ναούμ Παπαγεωργίου, Γεώργιο Σαμαρά, Ναούμ Σαμαρά, αλλά και άλλους Καστοριανούς που στήριξαν την προσπάθεια, όπως οι Π. Άννας, Μιχάλης Μαυροβίτης, Κ. Παπαναούμ, Δημ. Παπαντίνας, Θ. Παπαχρίστου, Ζαχ. Σκαπέρδας, κ.ά.
– Οι δραστηριότητες του Σωματείου, υπό καθεστώς πλήρους ελευθερίας πλέον, είναι εθνικοθρησκευτικού και κοινωνικού χαρακτήρα.
– Βασικός σκοπός ορίζεται η αλληλοβοήθεια των Καστοριανών της Θεσσαλονίκης και η παροχή κάθε είδους συμπαράστασης στους Καστοριανούς που μετανάστευαν στη Θεσσαλονίκη για ένα καλύτερο αύριο.
– Ιδρυτικά μέλη του Σωματείου ήταν κυρίως γουναράδες.
– Το Σωματείο εφάρμοσε ριζοσπαστικές για την εποχή ιδέες στα μέλη του. Καθιέρωσε την Κυριακή ως αργία, ενώ για ολόκληρη την πόλη της Θεσσαλονίκης αυτό εφαρμόστηκε πολλά χρόνια αργότερα.
– Στο Σωματείο συμμετείχαν αρχικά και γυναίκες, οι οποίες, όταν αργότερα αποσύρθηκαν, αποτέλεσαν μια δυναμική παρουσία στη Φιλόπτωχο Αδελφότητα Θεσσαλονίκης.
.
● 1927 – «Σωματείον Καστοριέων και Γουνεμπόρων Θεσσαλονίκης»
Με αλλαγή ονομασίας και τροποποίηση του καταστατικού προχωρά σε βελτίωση επί μέρους λεπτομερειών, χωρίς αλλαγή των βασικών αρχών του.
.
● 1/6/1937 – «Σωματείον Καστοριέων Κυριών και Δεσποινίδων ΤΟ ΚΕΛΕΤΡΟΝ»
– Ο σπόρος για την ίδρυσή του ήρθε από το Παρίσι. Ήταν η Καστοριανή αρχόντισσα Κατίνα Σκαπέρδα, που με την επιστρoφή της στην πατρίδα και έχοντας εμπειρίες από ανάλογες δραστηριότητες, κυρίως στη φροντίδα του παιδιού και των νέων των ξενιτεμένων, κινήθηκε για τη δημιουργία και στη Θεσσαλονίκη μιας ανάλογης δραστηριότητας.
– Δεν χρειάστηκε πολύς χρόνος για να βρεθούν πολλές συμπαραστάτριες, οι οποίες με ενθουσιασμό ενστερνίσθηκαν τους υψηλούς σκοπούς που οραματιζόταν η αρχόντισσα Σκαπέρδα, γιατί κίνητρο και βασικός σκοπός της ίδρυσης του Σωματείου ήταν η αγάπη προς το συνάνθρωπο και η βοήθεια, ιδιαίτερα προς το παιδί, το στερέωμα της νέας Καστοριανής γενιάς. Αγάπη, αλληλοβοήθεια, στοργή, φιλανθρωπία.
– Στην ίδρυση συμμετείχαν με αλφαβητική σειρά οι: Γιαννούτα Πέπη, Δέσποινα Δόικου, Αναστασία Καραγεωργίου, Καλλιόπη Κοσμά, Ευθαλία Μαντοπούλου, Άννα Μπαλλή, Άννα Παπαγεωργίου, Ουρανία Παπαντίνα, Ελευθερία Πετκανά, Παρασκευούλα Σαμαρά, Όλγα Σκαπέρδα και Κατίνα Σκαπέρδα.
– Βλέπουμε το Καταστατικό του Σωματείου από το αρχειακό υλικό του Χρήστου Καββαδά, (16/10/22). 1/6/1397: Πρόεδρος: Καλλιόπη Κοσμά, Γραμματέας: Πέπη Γιαννούτα. 31/1/1958: Πρόεδρος: Χαρίκλεια Γυιόκα, Γραμματέας: Κατ. Ρουσούλη, Μέλη: Κατίνα Σκαπέρδα, Λ. Γκολογκίνα, Ιφιγένεια Διδασκάλου, Κατ. Στάθη, Ουρανία Παπαντίνα, Τρ. Βορεάδου, Ελευθερία Πετκανά.
– Το 1956, με ενέργειες και των δύο ανδρών και γυναικών Σωματείων, αποκτήθηκε η ιδιόκτητη στέγη του Σωματείου στην Καρόλου Ντηλ 12, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης.
.
● 2014 – «Σύλλογος Καστοριανών Θεσσαλονίκης ΤΟ ΚΕΛΕΤΡΟΝ»
Ενοποίηση του Σωματείου Ανδρών και Σωματείου Γυναικών, επί προεδρίας του σωματείου γυναικών κας Φωτεινής Μανδρίνου, όπως είναι καταχωρημένο και στα Πρακτικά του Σωματείου Καστοριέων Κυριών και Δεσποινίδων ΤΟ ΚΕΛΕΤΡΟΝ.
.
Επίλογος:
Με αφετηρία το 1907, ο Σύλλογος Καστοριανών Θεσσαλονίκης ΤΟ ΚΕΛΕΤΡΟΝ αποτελεί ίσως έναν από τους παλιότερους συλλόγους των Καστοριανών πουν ζούν/δραστηριοποιούνται εκτός της πατρίδας τους. Αξίζει τον κόπο να διατηρηθεί και να προχωρήσει.
Επί των τελευταίων δύο ΔΣ με Πρόεδρο την κα Λιόγανου Ουρανία, ο Σύλλογος Καστοριανών Θεσσαλονίκης ΤΟ ΚΕΛΕΤΡΟΝ εμφάνισε ένα άλμα δραστηριοτήτων και την τελευταία τριετία με τα περιοριστικά μέτρα για την πανδημία εφάρμοσε την διαδικτυακή επικοινωνία με Μέλη και Φίλους με το fb του Συλλόγου, με παρουσίαση πλήθους κοινωνικών, πολιτιστικών και ιστορικών θεμάτων, που θα ήταν αδύνατα σε κάθε περίπτωση δια ζώσης.
Υπάρχουν και άλλες δυνατότητες που πρέπει και μπορούν να εφαρμοστούν με όφελος ταχύτητα, ευελιξία, δραστηριότητα, ποιότητα και αποτελέσματα του Συλλόγου.
.
Και όπως κάθε οικογένεια μεγαλώνει, αυγατίζει και πλαταίνει, η είσοδος νέων σε ηλικία Καστοριανών αποτελεί ένα κρίσιμο θέμα για τη συνέχεια του Συλλόγου.
Και μαζί τους μπορεί να προσφέρει ακόμα πιο πολλά. Και να τον κληρονομήσουν, να τον συντηρήσουν, να τον βελτιώσουν, αλλά και να τον μεταμορφώσουν.
Ο χορός των γερόντων έψελνε: «Άμμες ποκ΄ ήμες άλκιμοι νεανίαι – Εμείς ήμασταν κάποτε ρωμαλέοι νέοι”.
Ο χορός των ανδρών απαντούσε επιδεικτικά: «Άμμες δε γ΄ ειμέν, αι δε λης πείραν λάβε – Εμείς είμαστε τώρα, αν θέλετε δοκιμάστε».
Και στη συνέχεια το λόγο έπαιρνε ο χορός των παίδων που δήλωναν ως υποσχετικό όρκο: «Άμμες δε γ΄ εσσόμεθα πολλώ κάρρονες – Εμείς όμως θα γίνουμε καλύτεροι».
Θάναι κρίμα να τον χάσουν. Γιατί θα είναι σα να χάνουν την πλατεία του χωριού με τον πλάτανο και το κρύο νερό.
