Τα αποσπάσματα ημερολογίου που αναρτήθηκαν με τον τίτλο 7 Αυγούστου 1903: Ο Ίων Δραγούμης στο Βογατσικό με την υπογραφή Πόλυ Μπλιάγκα στην ιστοσελίδα φούιτ της Καστοριάς [“KΛΙΚ” ΕΔΩ] στις 7 Αυγούστου 2020 και αναδημοσιεύονται σήμερα στο fb του Συνδέσμου Βογατσιωτών Θεσσαλονίκης [“KΛΙΚ” ΕΔΩ] στις 3/3/2024, αφορούν τα αδημοσίευτα «ημερολόγια» του Ίωνος Δραγούμη της περιόδου 1902-1908, που φυλάσσονται στην ΑΣΚΣΑ (Αμερικανική σχολή Κλασικών Σπουδών της Αθήνας) που φιλοξενεί και το Αρχείο του Ίωνος Δραγούμη.
Έχουν πρωτοδημοσιευθεί, σε μια αρχική μορφή ύστερα από μεταγραφή από το χειρόγραφό και υπομνηματισμό, από τον Νώντα Τσίγκα στην εφημερίδα ΟΔΟΣ το 2017, στο Φύλλο 913, σελ. 10-12, με τον τίτλο «Εκδρομή Αυγούστου» ενώ συμπεριλαμβάνονται στον υπό έκδοση τόμο από τις εκδόσεις Πατάκη (σε μεταγραφή-επιμέλεια-υπομνηματισμό του ιδίου) που πρόκειται να εκδοθεί εντός του 2024 με τον τίτλο Θα ζήσω καίοντας τον εαυτό μου-Τα αδημοσίευτα Τετράδια 1902-1904*.
Η φωτογραφία που συνοδεύει το συγκεκριμένο κείμενο δεν αφορά το Βογατσικό το οποίο ο Ίων ο επισκέφθηκε πρώτη φορά τον Αύγουστο του 1903 σε ηλικία 24 ετών. Προέρχεται από το Αρχείο του και τραβήχτηκε κατά την περίοδο εκτοπισμού του στη Σκόπελο (Ιανουάριος-Νοέμβριος 2019) που ακολούθησε την εξορία του, για δύο χρόνια, στην Κορσική (Αιάκειο). Στη φωτογραφία εικονίζονται ο Ι.Δ. μαζί με τις αδελφές Μαρία και Φωφώ Δουλίδου και (ίσως) τον συνεξόριστό του Ηρακλή Μάλλωση.
*Ωστόσο, ως αυτοβιογραφικός λόγος, αποσπάσματα έχουν ενσωματωθεί στην πρώτη και δεύτερη (αναθεωρημένη και συμπληρωμένη] έκδοση της Βιογραφίας του Ίωνος Δραγούμη «Δὲν ἔκαμα στὴ ζωή ὅ,τι ἤθελα μὰ τόσο μπόρεσα!» της Μίτσης Πικραμένου (εκδόσεις Πικραμένος (2013, 2017). Επίσης, αποσπάσματα έχουν δημοσιευτεί και από τον Παρασκευά Ματάλα στο βιβλίο του Κοσμοπολίτες εθνικιστές -Ο Μωρίς Μπαρές και οι ανά τον κόσμο μαθητές του, Πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης 2021 (στη σελίδα 267 του βιβλίου).
Νώντας Τσίγκας
