Ανάλυση του Λίονελ Μπάρμπερ για το περιοδικό The Spectator
Η συμβατική σοφία υπαγορεύει ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν έχει «υπολογίσει λάθος» στην εισβολή του στην Ουκρανία. Το blitzkrieg του (η μέθοδος της πολεμικής επιχείρησης)δεν έχει εκτελεστεί σωστά. Έχει αναζωογονήσει τη συμμαχία του ΝΑΤΟ και την ΕΕ και προκάλεσε βαριές κυρώσεις. Επιπλέον έχασε τον πόλεμο της πληροφόρησης από τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, τον τηλεοπτικό κωμικό που έγινε παγκόσμιος ήρωας.
Τι γίνεται όμως αν η Δύση έχει «υπολογίσει λάθος» διαβάζοντας τις προθέσεις του Πούτιν; Τι θα συμβεί αν οι κυρώσεις της Δύσης, μαζί με την εντατική στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία και μια θαρραλέα τοπική αντίσταση, ενθαρρύνουν τον Πούτιν να διπλασιάσει το στοίχημα ; Τι γίνεται αν αποφασίσει να χρησιμοποιήσει ένα όπλο έσχατης ανάγκης, ένα πυρηνικό, χημικό ή βιολογικό όπλο, ακόμη και με κίνδυνο του 3ου Παγκοσμίου Πολέμου;
Στο τελευταίο εγχείρημα τηλεφωνικής διπλωματίας του Εμανουέλ Μακρόν, ο Πούτιν ήταν αδιάλλακτος, επιμένοντας ότι όλες οι ρωσικές απαιτήσεις πρέπει να ικανοποιηθούν. Ο Πούτιν προειδοποίησε επίσης ότι η αντίσταση της Ουκρανίας
έθετε σε κίνδυνο την κρατική της υπόσταση , μια μακάβρια αντιπαραβολή με το «Anschluss» (προσάρτηση) της Αυστρίας του Αδόλφου Χίτλερ το 1938. Ο Μακρόν φέρεται ότι κατέληξε στο συμπέρασμα: «Τα χειρότερα δεν έχουν έρθει ακόμη».
Είναι δελεαστικό να υποθέσουμε ότι ο Πούτιν μπλοφάρει. Οι ενέργειές του μέχρι σήμερα υποδηλώνουν το αντίθετο. Η συγκέντρωση 150.000 και πλέον στρατευμάτων στα σύνορα της Ουκρανίας δεν ήταν μια τακτική πίεσης που αποσκοπούσε στην εξασφάλιση της αναγνώρισης της Κριμαίας ως ρωσικού εδάφους , μια χερσαία γέφυρα προς τις «αποσχισθείσες δημοκρατίες» του Ντονιέτσκ και του Λουχάνσκ ή μια επίσημη δήλωση ουδετερότητας της Ουκρανίας που έπρεπε να υποστηριχθεί από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Ήταν το προοίμιο της εισβολής.
Καθώς η επίθεση στο Κίεβο έχει σταματήσει και ο αιματηρός αστικός πόλεμος διαφαίνεται, οι ΗΠΑ και η Ευρώπη πρέπει να σκεφτούν σοβαρά τους στόχους τους. Πώς να αυξήσουν την πίεση στο καθεστώς του Πούτιν μέσω μυστικής δράσης και προμηθειών όπλων χωρίς να καταφύγουν σε μέτρα όπως οι ζώνες απαγόρευσης πτήσεων που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε άμεση σύγκρουση με τη Ρωσία. Και πώς να διαλέγουν τα λόγια τους προσεκτικά. Η υποκίνηση της Λιζ Τρους προς τους Βρετανούς μισθοφόρους να αναπτυχθούν στην Ουκρανία ή η παρότρυνση του Αμερικανού γερουσιαστή Λίντσεϊ Γκράχαμ για τη δολοφονία του Πούτιν δεν ήταν καθόλου ενθαρρυντικά.
Οι ίδιοι ψυχροί υπολογισμοί θα πρέπει να ισχύουν για τις οικονομικές κυρώσεις. Με τον καιρό, έχουν σχεδιαστεί για να χρεοκοπήσουν την πολεμική μηχανή του Πούτιν. Η απαγόρευση του Swift, που απέκλεισε τα ρωσικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα από το παγκόσμιο σύστημα πληρωμών, ήταν ένα σημαντικό βήμα. Το ίδιο ήταν και η απόφαση να στοχεύσουν την κεντρική τράπεζα της Ρωσίας και τα συναλλαγματικά της αποθέματα 600 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Ένα μποϊκοτάζ της ρωσικής ενέργειας θα κατέστρεφε την τιμή του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, απομακρύνοντας πιθανώς τους συμμάχους της Μόσχας, όπως η Σαουδική Αραβία και το Ιράν για πολύ καιρό. Θα άντεχε όμως η ευρωπαϊκή αποφασιστικότητα ενόψει των υψηλών τιμών της ενέργειας ή του δελτίου;
Όσοι εκφράζουν ευσεβείς πόθους ότι οι οικονομικές κυρώσεις μπορεί να οδηγήσουν σε μια πολιτική κατάρρευση που θυμίζει τη Σοβιετική Ένωση θα πρέπει να ξαναδούν τα βιβλία της ιστορίας. Η σοβιετική αυτοκρατορία κατέρρευσε μετά από μια μακρά περίοδο παρακμής και την αποτυχία του μισοψυχισμένου μεταρρυθμιστή Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, ένα μάθημα που δεν χάθηκε από μια γενιά Κινέζων κομμουνιστών ή από τον ίδιο τον Πούτιν.
Το 2019, ο Πούτιν μου είπε σε μια συνέντευξη στο Κρεμλίνο ότι η κατάρρευση της ΕΣΣΔ ήταν μια τραγωδία όχι μόνο για τη Ρωσία αλλά και για εκατομμύρια Ρώσους που έμειναν αποκλεισμένοι σε γειτονικές δημοκρατίες όπως η Ουκρανία και το Καζακστάν. Θα κάνει τα πάντα για να αποφύγει μια παρόμοια ταπείνωση.
Ο Μπόρις Τζόνσον δήλωσε ότι ο Πούτιν πρέπει να αποτύχει. Αντιμέτωποι με την αποτρόπαια στρατιωτική εκστρατεία της Ρωσίας, είναι εύκολο να συμπάσχουμε με το συναίσθημα – μέχρι να προσδιορίσουμε την επιτυχία και την αποτυχία. Το να στριμώξεις τον Πούτιν εγκυμονεί τους δικούς του κινδύνους. Μια πιο σοφή πορεία θα ήταν να ενθαρρύνουμε ένα τρίτο μέρος, την Κίνα, να διαδραματίσει μεσολαβητικό ρόλο αντί να διολισθήσει η Δύση σε έναν νέο Ψυχρό Πόλεμο ενάντια στις δύο κορυφαίες αυταρχικές δυνάμεις.
Μια εκεχειρία, και όχι οι κυνικές ρωσικές προτάσεις κατάπαυσης του πυρός των τελευταίων ημερών, θα ήταν ένα ουσιαστικό πρώτο βήμα. Το δεύτερο θα ήταν να απογαλακτιστεί ο Πούτιν από τους μαξιμαλιστικούς πολεμικούς στόχους του για μια Μεγάλη Ρωσία.
Το τρίτο, πολύ πιο δύσκολο βήμα θα ήταν να επανεξετάσουμε την ιδέα της ουδετερότητας για την Ουκρανία.
Κάποιοι θα πουν ότι η στιγμή πέρασε, συλλογιζόμενοι την άγρια βία που ασκείται από το ρωσικό πυροβολικό, την εθνικιστική-φασιστική ρητορική του ίδιου του Πούτιν και την αφύπνιση της Ουκρανίας ως έθνους σε πόλεμο.
Απέναντι σε αυτό, μια υπόσχεση για ένταξη στην ΕΕ (σε αντίθεση με το ΝΑΤΟ), η ανασυγκρότηση που υποστηρίζεται από την Κίνα, τις ΗΠΑ και την ΕΕ, καθώς και νέες συμφωνίες συμβατικών όπλων, θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη βάση μιας νέας ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής ασφάλειας.
Η εναλλακτική λύση για τη Ρωσία είναι ένας αιματηρός πόλεμος κατοχής, ένα καθεστώς παρίας και η συρρίκνωση της οικονομίας. Ο Πούτιν μπορεί να τα στάθμισε όλα αυτά και μαζί πολλά άλλα. Αν είναι έτσι, τότε χρειαζόμαστε ψυχραιμία, υπομονή και βαριά δόση ρεαλισμού, όχι ευσεβείς πόθους για την αλλαγή καθεστώτος στη Μόσχα. Χένρι Κίσινγκερ, πού είσαι;
