Ανοίγω το φέισμπουκ, όπως κάθε βράδυ, και βρίσκω ένα μήνυμα από άγνωστο αποστολέα:
-Καλημέρα. Βλέπω στο FB ότι ενδιαφέρεσαι για την αρχαιολογία της πατρίδας μας. Είσαι ν` αρχίσουμε ταξίδια στα πιο σημαντικά σημεία ανασκαφών σήμερα; “Ο Αρπιστής”. Μαζί και ένα αίτημα φιλίας.
Τα χάνω. Να απαντήσω; Και τι να πω; Η αλήθεια είναι ότι είχα κοινοποιήσει μερικές ενδιαφέρουσες φωτογραφίες από χώρους ανασκαφών, αλλά…
Περνούν αρκετές μέρες, και για να είμαι ειλικρινής, σκέφτομαι συνεχώς την περίεργη πρόσκληση του “Αρπιστή”. Ταξίδια διαδικτυακά, υποθέτω, γιατί όμως μαζί και ποια άραγε να θεωρεί σημαντικά; Έπειτα, εκείνο το κάθε άλλο παρά συνηθισμένο όνομα “Αρπιστής”, μου θυμίζει κάτι από τον τρόπο μετατροπής αφηρημένων λέξεων σε εικόνες, που βοηθούν αυτιστικά άτομα να κατανοήσουν έννοιες. Ίσως εννοεί Αρχαιολογία; Δύσκολη απόφαση· αποδοχή ή άρνηση της πρότασης για ταξιδιωτικές αναζητήσεις; Αν είναι κάποια παγίδα ή έστω κακόγουστη φάρσα και βρω τον μπελά μου; Από την άλλη, εδώ ο κόσμος ξεκινάει τέτοιες περιπέτειες και ταξίδια σε πραγματικούς χρόνους και τόπους, γιατί τόση ανησυχία για μια διαδικτυακή μόνο, ανασκαφική εκδρομή; Τελικά, μετά από πολλά μπρος-πίσω, στέλνω πρώτα μήνυμα αποδοχής φιλίας· η επόμενη κίνηση: ερώτηση στον Αρπιστή:
-Πού και τι εννοείς σήμερα;
-Μα φυσικά στις περιγραφές ανασκαφών της φετινής χρονιάς στην πατρίδα μας, κατά προτίμηση της νησιωτικής! Βλέπουμε εικόνες, διαβάζουμε σχετικά κείμενα και ανταλλάσσουμε απόψεις ως προς τη σπουδαιότητα της συγκεκριμένης ανασκαφής.
-Ωραία, και πώς θεωρείς ότι πρέπει να αρχίσουμε, ή μάλλον από πού;
-Τι θα έλεγες αν σου έθετα το ερώτημα τι γνώμη έχεις για τον “Άνθρωπο” των Αντικυθήρων;
Αυτό ήταν. Ένα είδος ηλεκτρονικού παιχνιδιού, κατά το οποίο παρακολουθούμε πρώτα εικόνες αναρτημένες στο διαδίκτυο και στη συνέχεια εκφράζουμε το θαυμασμό, ή την απογοήτευση για τα ευρήματα. Κάτι σαν ερασιτεχνική αρχαιολογία. Όχι και άσχημα για κάποιον, όπως ελόγου μου, που λόγω κινητικών προβλημάτων, δεν του είναι εύκολες οι μετακινήσεις, πόσο μάλλον τα μακρινά ταξίδια. Εννοείται, ότι τα σχόλιά μας γίνονται στις ειδοποιήσεις, ενώ οι φωτογραφίες και τα άρθρα αναρτώνται κανονικά στον τοίχο. Εκεί καταμετρούμε συμπάθειες και αντιπάθειες.
-Ναι, ας ξεκινήσουμε απ` αυτόν. Μαθαίνουμε ότι βρέθηκαν οστά κρανίου, οστά γνάθου, δόντια κλπ. αλλά βασικά ότι με τη χρήση DNA θα μπορέσουν να προσδιορίσουν το γενετικό υλικό ενός αρχαίου ναυτικού και το γεωγραφικό χώρο καταγωγής του. Το τελευταίο είναι, που μου προκαλεί δέος!
-Και θεωρείς ότι αν προσδιορίσουν το γενετικό υλικό και τον τόπο καταγωγής του αρχαίου ναυτικού θα προκύψει οποιοδήποτε όφελος για μας τους Έλληνες σήμερα;
-Όχι βέβαια, δεν πρόκειται να καμαρώνουμε περισσότερο για την καταγωγή μας, απλά είναι θέμα περιέργειας, αυτή τουλάχιστον, είναι η άποψή μου.
Πέρασε ένας μήνας σχεδόν και ο Αρπιστής, παρέμεινε βουβός. Καμία ανάρτηση, κανένα σχόλιο. Και, ένα βράδυ, ειδοποίηση και πάλι:
-Πρόσεξε! Μιλάμε για το αρχαιότερο ιερό στον κόσμο! Και θυμήσου το όνομά μου…
Άρθρο ολόκληρο για τα ευρήματα στην Κέρο, αυτό το μικροσκοπικό νησί, ανάμεσα στη Νάξο και στην Αμοργό. Να και η αποκάλυψη για το όνομα του “αρχαιολόγου” μου: τα μαρμάρινα αγαλματίδια Πρωτοκυκλαδικής Εποχής, τα μόνα που παρουσιάζουν τρισδιάστατη ανάπτυξη στο χώρο, έργα του 2.800- 2300 π. Χ και βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο, ο Αρπιστής και ο Αυλητής. Να υποθέσω ότι ο φίλος μου κατάγεται από τα μέρη αυτά; Νάξο ή Αμοργό; Του θέτω κατ` ευθείαν την ερώτηση.
-Όχι, φίλε μου, από ορεινή περιοχή της ηπειρωτικής χώρας η καταγωγή μου, αλλά όταν είδα για πρώτη φορά τον Αρπιστή στο μουσείο, με μάγεψε. Τι ομορφιά και τι χάρη!
-Ωραία, λοιπόν, τα αγαλματίδια βρέθηκαν στην Κέρο, Κέρεια για τους αρχαίους, εμείς γιατί να εστιάσουμε σήμερα στο νησί αυτό;
-Μα διάβασε πρώτα τι εντόπισαν οι αρχαιολόγοι στην υποθαλάσσια περιοχή. Για κείνη την κλίμακα που βρέθηκε και για το μονοπάτι που συνέδεε τον πετρώδη λόφο Κάβο με τη βραχονησίδα Δασκαλιό. Τα φαντάζεσαι; Πάμε πίσω, στην εποχή των Πυραμίδων.
Δίκιο έχει ο Αρπιστής. Βρήκαν μια σκάλα, κάτω από τη θάλασσα σήμερα, που οδηγούσε στις περιοχές με τις “τελετουργικές εναποθέσεις.” Κουβαλούσαν σπασμένα κομμάτια από μαρμάρινα ειδώλια, αλλά κομμάτια. Λες και δεν τους επιτρεπόταν να προσφέρουν ολόκληρο ειδώλιο στο ιερό. Οι ίδιοι έμεναν, απ` ότι λεν οι αρχαιολόγοι, στο Δασκαλιό, άλλη βραχονησίδα, άρα περνούσαν το μονοπάτι για να φτάσουν στο ιερό. Εμένα πάντως, κάτι άλλο μου κεντρίζει την περιέργεια: άραγε, φώτιζαν το μονοπάτι τα βράδια, ή μόλις έπεφτε το σκοτάδι, έπαυε κάθε επικοινωνία μεταξύ των δύο νησιών; Ερώτημα για τον Αρπιστή.
-Δάδες τότε υπήρχαν; Πώς φώτιζαν το μονοπάτι τη νύχτα;
Περνάει άλλη μια εβδομάδα πριν δώσει σημεία ζωής ο Αρπιστής.
-Για νάμαι ειλικρινής, αυτό το θέμα δεν με απασχόλησε καθόλου. Φίλος αρχαιολόγος πάντως, μου εξήγησε ότι ναι, δάδες υπήρχαν την εποχή εκείνη.
-Κι αν αποφασίζαμε να πάμε μία βόλτα για να δούμε αυτόν τον τόπο από κοντά, στέκει κάποιος φάρος εκεί τριγύρω, για τη δική μας νυχτερινή περιπλάνηση; Ξέρεις, μου αρέσει πάρα πολύ να επισκέπτομαι αρχαιολογικούς χώρους, όταν πια έχει σκοτεινιάσει.
-Έψαξα αυτό που ρωτάς. Στην Αμοργό ο φάρος δεν λειτουργεί, μόνο ένα φανάρι υπάρχει. Στη Νάξο τώρα τοποθετείται φάρος, στον ύφαλο Φρουρός. Κανενός το φως δεν φτάνει μέχρι την Κέρο. Ωραία, ωστόσο, η πρότασή σου να επισκεφτούμε το νησάκι νύχτα. Θα πρέπει μόνο να μάθουμε αν ανοίγει κι αυτός ο χώρος για το κοινό με την Αυγουστιάτικη πανσέληνο!
Ενθουσιάζομαι με την πρόταση του Αρπιστή και απαντώ αμέσως.
– Και μόνο η ιδέα είναι συναρπαστική. Περιπλάνηση στα ευρήματα, με οδηγό το φεγγάρι…
Ανάρτηση στον τοίχο του, την επόμενη μέρα. Μία φωτογραφία της Κέρου με τον Αρπιστή σε πρώτο πλάνο να αγναντεύει το πέλαγος, παίζοντας την άρπα του. Απίστευτη κομψότητα, ακατανίκητη ομορφιά, σμιλευμένη σε μάρμαρο λευκό, κόντρα στα γαλανά νερά του Αιγαίου και το εξής σχόλιο:
-Θα πρέπει να προσγειωθούμε, αγαπητέ μου. Δεν επιτρέπονται νυχτερινές επισκέψεις σε τόπους, οι οποίοι βρίσκονται στο στάδιο των ανασκαφών ακόμη. Αλλά, αν η εκδρομή μας γίνει μέρα; Τότε που το γαλάζιο του νερού και τ` ουρανού τονίζουν το λευκό μάρμαρο του Αρπιστή πάνω στα βράχια της Κέρου;
Δεν αντέχω στον πειρασμό και αναρτώ από το you tube τον Νικάνορ Θαμπαλέτα, το βιρτουόζο αρπιστή, να παίζει το πρελούδιο του Μπαχ.
-Άραγε τι μουσική θα έπαιζε ο αρπιστής σου πέντε χιλιάδες χρόνια πριν;
Ειδοποίηση την επόμενη εβδομάδα: “Ευχαριστούμε πολύ που ομορφύνατε τις τελευταίες μέρες του πατέρα μας. Έφυγε ήσυχα στα ογδόντα πέντε του χρόνια. Τον βρήκαμε πεσμένο μπροστά στον υπολογιστή του, με το σχόλιό σας αναρτημένο στον τοίχο του, πριν τρεις μέρες. Να είστε πάντα καλά.”
Της Χρυσούλας Πατρώνου Παπαπέτρου :”Ο Φαροφύλακας της Λάκκας”
